حسن روحانی رئیس‌جمهوری هفتم اسفندماه از برنامه ادغام بانک‌های نظامی و تشکیل یک بانک واحد خبر داد و گفت: به‌زودی چند بانک مربوط به نیروهای مسلح در هم ادغام شده و یک بانک واحد تشکیل می‌شود و به روند اصلاحات بانکی کمک بسیاری می‌کند که امیدواریم این کار تا پایان سال جاری انجام شود؛ مصوبات آن انجام گرفته و اکنون در اختیار بانک مرکزی قرار گرفته است که دوستان ما باید با بانک‌ها بنشینند و آن را نهایی، اجرایی و عملیاتی کنند.
البته موضوع ادغام بانک‌های نظامی موضوع جدیدی نیست و در دو سال گذشته بارها از سوی مسئولان بانکی اعلام شده است؛ اسفندماه سال گذشته بود که «فرشاد حیدری» معاون وقت نظارتی بانک مرکزی از تصمیم این نهاد برای ادغام موسسه ثامن در بانک انصار خبر داد و اعلام کرد در گام‌های بعدی بانک‌های نظامی در یکدیگر ادغام می‌شوند؛ این کار هم به نفع سهامداران و هم به نفع مشتریان آنهاست.
دراین‌ارتباط، «غلامحسین تقی نتاج» مدیرعامل بانک قوامین در پاسخ به این پرسش که تا چه میزان زیرساخت برای ادغام بانک‌های نظامی فراهم است، گفت: در حوزه فناوری اطلاعات، زیرساخت‌های لازم برای این ادغام وجود ندارد؛ ادغام بانک‌های نظامی امری زمان‌بر است؛ در گام نخست تجمیع آنها انجام می‌شود و به‌تدریج ظرف مدت حدود پنج سال ادغام صورت خواهد گرفت.
وی توضیح داد: نظام بانکی فاقد سیستم یکپارچه (corebanking) برای اتصال نزدیک پنج هزار شعبه این بانک‌ها را در سراسر کشور است آن‌هم در شرایطی که مجموع این بانک‌ها حدود 24 میلیون نفر مشتری دارند.
این مدیر بانکی تأکید کرد: از نظر نیروی انسانی نیز شرایط خاصی در هر یک از این بانک‌ها حاکم است و قراردادهای مختلفی اعم از قراردادی و رسمی با کارکنان منعقد شده که باید رسیدگی شود.
نتاج تأکید کرد: مسلم است که پس از ادغام بانک‌ها، دیگر این‌ها به چهار هزار و 800 شعبه نیاز ندارند و بنابراین باید از نظر شعب نیز پس از ادغام آمایش مجددی انجام شود.
مدیرعامل بانک قوامین در پاسخ به اینکه آیا قرار است بانک‌ها باهم ادغام شوند یا تجمیع می‌شود زیرا کارشناسان می‌گویند اینکه دارایی و بدهی بانک‌ها را باهم جمع کنیم، مشکلی از نظام بانکی کشور حل نمی‌کند، اظهار داشت: البته در مرحله اول تجمیع اتفاق خواهد افتاد ولی در دوره پنج‌ساله به سمت ادغام می‌رویم؛ یعنی در مراحل نخست بانک‌ها کماکان کار خود را انجام خواهند داد و فقط جابجایی مالکیت اتفاق خواهد افتاد.
پاسخ به نگرانی مردم
مدیرعامل بانک قوامین در پاسخ به این پرسش که «اغلب سپرده‌گذاران و سهامداران از شنیدن خبر ادغام بانک‌ها نگران می‌شوند چه تدبیری در این زمینه اندیشیده شده است؟» گفت: متأسفانه ذهنیت مردم نسبت به ادغام‌ها و خصوصی‌سازی‌های قبلی خوب و مثبت نیست. این سابقه ذهنی به این خاطر هست که غیرمجازها ادغام شده بودند؛ الآن بانک‌هایی ادغام می‌شوند که همگی مجاز هستند و تحت پوشش بانک مرکزی هستند. بنابراین جای نگرانی وجود ندارند.
وی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه هرکدام از این بانک‌ها شرکت‌ها، بیمه‌ها و حتی صرافی‌هایی را تحت پوشش دارند؛ نسبت سهامداری این‌ها پس از ادغام چه می‌شود؟ نیز گفت: وقتی ادغام انجام می‌شود، یک بانک با همه شرکت‌های زیرمجموعه آن منتقل می‌شود بنابراین هم احتمال تجمیع آنها وجود دارد مثل بیمه‌ها و هم احتمال واگذاری سهام آنها به غیر وجود دارد.
تقی نتایج در پاسخ به این پرسش که «آیا تجمیع این بانک‌ها در بانک سپه به‌نوعی توسعه بانکداری دولتی نیست؟ اضافه کرد: بانکداری خصوصی در ایران شکست خورده است؛ اصلاً صنعت بانکی در کشور نباید در این زمان خصوصی‌سازی می‌شد، این بحث شامل بیمه‌ها هم هست. بانک‌ها و بیمه‌ها را باید در آخرین مرحله خصوصی می‌کردیم.
وی ادامه داد: مگر در بخش‌های تولیدی خصوصی‌سازی‌های انجام شده موفق بوده که هم‌زمان بانک‌ها و بیمه‌ها را خصوصی کردیم؟
مدیرعامل بانک قوامین افزود: باید یک بازنگری انجام شود که این کار دارد انجام می‌شود و ما یک دولتی سازی صنعت بانکی را در میان‌مدت انجام می‌دهیم.
تقی نتایج گفت: بانکداری اسلامی با خصوصی‌سازی صنعت بانکی تعارض دارد؛ یعنی نمی‌شود از درون بانکداری خصوصی بانکداری اسلامی را استخراج کنیم یعنی نیازمند این است که بانکداری فعلاً دولتی و عمومی باشد.
وی در پاسخ به این سؤال که در بحث بنیه مالی و سرمایه بانک‌ها آیا پس از ادغام بازهم نیاز به افزایش سرمایه این بانک جدید وجود دارد؟ گفت: امروز متوسط نسبت کفایت سرمایه در صنعت بانکداری ایران زیر 5 درصد است درحالی‌که باید به بالای 12 درصد برسد؛ ادغام بانک‌ها، زمینه را برای افزایش سرمایه فراهم می‌کند.