سوم مردادماه بود که گفته شد تولید شکر در کشور به یکمیلیون و 650 هزار تن رسیده است؛ همان زمان بهمن دانایی دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر ایران در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» عنوان کرد این حجم از تولید در طول 120 سال گذشته بیسابقه بوده است.
شکر محصولی استراتژیک برای کشور، بارها از محل واردات تأمینشده است اما با تولید قابلتوجه چغندرقند در سال گذشته (1395) و فراوری آن، میتوان انتظار داشت که عمده نیاز داخل از طریق تولید ملی تأمین شود. حال باگذشت حدود یکسال و نیم از این گفته، بهمن دانایی بار دیگر از وضعیت تولید شکر در کشور میگوید: میزان تولید شکر در سال 1396 از میزان دو میلیون و پانزده هزار تن گذشت؛ این رقم خیلی خوبی بود و ایران جزو چند کشور معدود در حوزه تولید شکر قرار گرفت. در این برهه زمانی، ضریب خودکفایی تولید شکر به 93 درصد رسید.
بهگفته دانایی، سال گذشته اگر میزان سالانه مصرف شکر در کشور حدود 2 میلیون 200 هزار تن بود، میزان 2 میلیون تن آن در داخل ایران تولید شد؛ اما شرایط امسال خیلی متفاوت از دو سال گذشته بوده است.
او درباره چرایی این مسئله میگوید: میزان بارش در سال گذشته خیلی کم بود و در برخی استانها خصوصاً در استان خوزستان دچار کمآبی بودیم.
به گفته دانایی میزان تولید شکر در خوزستان حدود 900 هزار تن است ولی در خرداد و تیر امسال وضعیت آب به حدی بد بوده که کمیته بحران تشکیل و آب مزارع نیشکر هم سهمیهبندی شد.
او ادامه میدهد: به دلیل سهمیهبندی آب مزارع 40 درصد از مزارع نیشکر که قد کشیده بود، خشک شد و نیها از بین رفت. برای همین در بخش نیشکر دچار افت سنگین شدیم طوری که بهجای تولید 900 هزار تن حدود 300 تا 400 هزار تن کاهش تولید خواهیم داشت.
دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر ایران میگوید: بخش چغندری تولید قند، کمتر با مسائل آب درگیر بود و رکود در این حوزه حدود 7-8 درصد بود. از سوی دیگر هر سال اواخر مهرماه نیشکر برداشت میشد ولی امسال آخر بهمن ما نتوانستیم وارد زمین شویم و برداشت و تولید عقب افتاد. طوری که امسال شاید حدود یکمیلیون و 550 هزار تن تولید خواهیم داشت نه بیشتر.
او در پاسخ به این پرسش که با توجه به شرایط تحریم وضعیت واردات شکر چه خواهد بود؟ پاسخ می دهد: امیدوارم مشکلی پیش نیاید. مثلاً شرکت بازرگانی دولتی ایران حدود 500 هزار تن شکر از برزیل خریده کرده که 30 کشتی به بندر رسیده و کشتی دیگر هم 13 مارس به بنادر ما میآید.
واردات شکر از کدام کشورها انجام میشود؟ دانایی میگوید: شکر معمولاً از برزیل وارد کشور میشود. برزیل بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده شکر در جهان است.
او درباره خرید شکر از هند هم میگوید: حدود 100 هزار تن شکر خام هم از هند خریده شد که بخشی از آن رسیده و سه کشتی دیگر هم در حال بارگیری است. این واردات برای تأمین نیاز 6 ماه اول سال خواهد بود.
بهگفته دانایی در حال حاضر هند بزرگترین تولیدکننده شکر در دنیا است، اما تا دو سال قبل این برزیل بود که عمده نیاز شکر خیلی از کشورها را تأمین میکرد.
دانایی میگوید: میزان ذخیره شکر تا شهریور سال 1398 حدود 400 تا 500 هزار تن خواهد بود و بعد از آن کارخانهها دوباره شروع به کار میکند.
او درباره تلاطم بازار شکر در روزهای اخیر میگوید: بارندگی کم و ضرر به مزارع نیشکر و اینکه در زمستان نتوانستیم برداشت محصول کنیم همه بر بازار شکر تاثیرگذار است.
دانایی تاکید میکند: سال گذشته تا اواخر بهمن 700 هزار تن شکر تولید کردیم و امسال 15 هزار تن شکر تولید شد. همه اینها بر وضعیت بازار شکر تاثیرگذار خواهد بود؛ اما تلاطم بازار شکر مقطعی است و شرایط به سامان خواهد شد.