«سازوکار تامین مالی و تجارت ایران و اروپا» به عنوان نهاد متناظر ایرانی برای اینستکس با مشارکت مجموعه ای از بانکهای دولتی و خصوصی ایرانی و برخی شرکت ها در ایران به ثبت رسید.
به دنبال تاسیس اس.پی.وی اروپایی «سازوکار حمایت از مبادلات تجاری» که توسط سه کشور فرانسه، انگلستان و آلمان با نام «اینستکس» به ثبت رسید، و پس از آن مذاکرات فنی و تخصصی بین هیات های ایران و کشورهای مزبور در خصوص جزییات فنی عملیاتی کردن اس.پی.وی فوق انجام شد.
در گام های نخست پس از نهایی شدن جزییات همکاری ها، این ساز و کار در تعامل با طرف متناظر اروپایی خود یعنی اینستکس به منظور تسهیل تجارت میان ایران و اروپا و فراهم کردن کانال پرداخت برای صادر کنندگان و وارد کنندگان ایرانی و اروپایی فعالیت خواهد کرد.
۲۰اسفند پر فیشر مدیر ساز و کار مالی ویژه اتحادیه اروپا و ایران برای گفتگو در مورد نحوه عملیاتی شدن این مکانیزم به تهران سفر کرده بود و ۵ روز پس از این سفر،عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی خبر داد سازوکار متناسب با کانال معرفی شده از طرف سه کشور اروپایی با نام سازوکار ویژه تأمین مالی و تجارت (STFI) بهزودی در تهران به زودی ثبت میشود.
وی پس از اعلام این خبر تاکید کرد: ثبت این شرکت بههیچوجه به معنای معطل شدن ایران برای عملیاتی شدن سازوکار اروپا نیست و ما استراتژی اتخاذ شده خود را برای نحوه تأمین مالی و تجارت کشور در شرایط تحریم از روشها و طرق ویژهای که طراحی کردهایم، بهویژه از طریق همسایگان و سایر شرکای تجاری ادامه میدهیم.
بر اساس این گزارش، وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس یازدهم بهمنماه گذشته اعلام کردند کانال ویژه پرداخت اروپا و ایران تحت عنوان «سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا » (موسوم به اینستکس INSTEX) به ثبت رسمی رسیده است.
این سازوکار در گام نخست تجارت کالاهای اساسی (مواد غذایی و دارو) را تحت پوشش قرار میدهد؛ اما بهتدریج دامنهاش گسترش خواهد یافت.