راننده کامیونی که هر روز آشغال‌ها را در سطح شهر جمع‌آوری می‌کند بدترین شغل دنیا را دارد یا کسی که با جان خود بازی می‌کند تا شیشه آسمان‌خراش‌ها را پاک کند؟ هیچ‌کدام! شغل‌های بسیاری وجود دارند که به دلیل سختی زیاد یا ظاهر نامطلوب‌شان به نظر می‌آید جزو بدترین شغل‌های دنیا باشند؛ اما شغلی که موفق به کسب رتبه «بدترین» در جهان شده‌است بسیار دور از ذهن است. قلم، کاغذ و یک رکوردر کوچک برای ضبط صدا، این‌ها ابزار دم‌دستی کسانی هستند که شغل‌شان عنوانِ بحث‌برانگیزِ «بدترین» را به خود اختصاص داده‌است؛ کسانی که معمولاً به جای دیده شدن، خوانده می‌شوند: «روزنامه‌نگاران».
شغل بد از نظر بسیاری از آدم‌ها یعنی شغلی که سخت باشد و با کار فیزیکی و خستگی همراه باشد مثل کارگر معدن یا شغلی که با سختی‌های خدمت‌رسانی در ارتباط باشد مثل پیشخدمت رستوران که باید به صورت دائم در خدمت مشتری‌ها باشد. اما موسسه «کاریر کست» برای سومین سال متوالی عنوان «بدترین» را به شغلی داده‌است که اغلب مردم چنین تصوری در مورد آن ندارند یعنی شغل «روزنامه‌نگاری» یا «خبرنگاری». شادی 28 ساله یکی از خبرنگاران ساکن تهران است. او می‌گوید: «هر بار می‌گویم خسته هستم، دوستانم می‌خندند و می‌گویند می‌نویسی یا بیل می‌زنی؟» همین اظهارات ساده به خوبی نشان می‌دهد که از نظر افراد مختلف، روزنامه‌نگاری کار سختی نیست و در نتیجه نمی‌تواند به عنوان بدترین شغل جهان که الزاماً باید سخت‌ترین شغل جهان نیز باشد، قرار بگیرد.
موسسه‌هایی که مشاغل دنیا را در طیف «بدترین» تا «بهترین» رتبه‌بندی می‌کنند به صورت روش‌مند و به کمک چندین فاکتور متنوع تحلیل خود را روی شغل‌ها انجام می‌دهند. محیط کار به لحاظ شرایط فیزیکی و روانی و همچنین ساعات کاری نخستین بخشی است که مورد بررسی قرار می‌گیرد. درآمد جزو مهم‌ترین موارد است؛ در این زمینه هم میزان حقوق و هم ظرفیت رشد درآمد مورد بررسی قرار می‌گیرد. چشم‌انداز شغل، میزان رشد استخدامی و احتمال بیکاری از دیگر موارد است؛ و در نهایت 11 فاکتور مربوط به استرس و اضطراب وجود دارند که روی‌هم رفته میزان خوب یا بد بودن یک شغل را تعیین می‌کنند. بررسی همگی این فاکتورها نشان می‌دهد «رسانه» فضای خوبی برای کار کردن نیست؛ گزارشگران روزنامه در میان 200 شغلی که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، رتبه 200 یعنی بدترین شغل را به خود اختصاص داده‌اند. گویندگی خبر نیز رتبه 198 را به خود اختصاص داده‌است.
البته برخی از فعالان عرصه رسانه و خبر معتقدند اوضاع قبلاً به این شکل نبوده‌است. آنا بالدوین گوینده پیشین رادیو در کانکتی‌کات امریکا در گفت‌وگو با «کاریر کست» گفته‌است: «بازار خبر طی سال‌های گذشته تغییرات بسیاری داشته‌است اما این تغییرات در مسیر خوبی نبوده‌است.» او که اکنون دیگر در این حرفه کار نمی‌کند، گفته‌است: «وقتی مردم از من می‌پرسند که آیا دلم برای آن تنگ نشده‌است؟ می‌گویم احساس می‌کنم از یک کشتی در حال غرق نجات پیدا کرده‌ام.» شغل خبرنگاری یکی از کمترین درآمدها را در جهان به خود اختصاص داده‌است. برای مثال طبق گزارش بیزنس اینسایدر، در حالی‌که یک متخصص هوش‌بری به طور متوسط سالانه 258هزار و 100دلار درآمد دارد، متوسط درآمد یک خبرنگار تنها 37هزار و 200دلار در سال است. این متوسط درآمد در کشورهای کمتر توسعه‌یافته‌ای که مردم توجه چندانی به خبر و رسانه نشان نمی‌دهند، حتماً بسیار پایین‌تر است.
چرا روزنامه‌نگاری بدترین شغل دنیاست؟
کاهش تدریجی مطبوعات چاپی در قرن اخیر یکی از مهم‌ترین دلایل سقوط صنعت روزنامه‌نگاری و کاهش درآمدهای خبرنگاران در سال‌های اخیر بوده‌است. خبرهایی که در گذشته رایگان نبودند و باید برای به دست آوردن آن‌ها پول پرداخت می‌شد این روزها به صورت آنلاین و روی گوشی‌های تلفن‌همراه به راحتی در دسترس است. بسیاری از روزنامه‌های چاپی رویکرد خود را تغییر داده‌اند و به روزنامه‌نگاری آنلاین روی آورده‌اند. نمونه‌های بسیاری از روزنامه‌ها وجود دارند که نسخه چاپی آن‌ها دیگر منتشر نمی‌شود؛ آخرینِ آن‌ها روزنامه ایندیپندنت بود که آخرین نسخه چاپی خود را در 27مارس 2016 منتشر کرد و اعلام کرد این این به بعد فقط از طریق اینترنت به انتشار اخبار می‌پردازد. علاوه بر این مسئله، تبلیغات نیز که نقش مهمی در درآمدزایی برای رسانه‌ها دارند روندی کاهشی داشته‌اند. احتمال رشد درآمد نیز برای روزنامه‌نگاری تنها 9درصد است.
اما مسائل مادی تنها بخشی از دلایل «بد» شناخته شدنِ یک شغل هستند. همانطور که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، فاکتورهای بسیاری وجود دارند که خوب یا بد بودن یک شغل را تعیین می‌کنند. شغل روزنامه‌نگاری در همه کشورهای دنیا از امنیت پایینی برخوردار است و در عین‌حال با تنش و استرس بالایی همراه است. بسیاری از خبرنگاران جنگی که باید گزارش‌هایی از صحنه جنگ برای رسانه خود تهیه کنند همیشه در معرض خطر از دست دادن جان خود هستند. به همین خاطر است که خبرنگاری از شغل آتش‌نشانی نیز پرخطرتر شناخته شده‌است. علاوه بر آن خبرنگارانی که در حوزه روزنامه‌نگاری تحقیقی دست به افشاگری می‌زنند همیشه باید نگران از دست دادن شغل خود باشند.
به همان اندازه که بدترین شغل‌ها در رتبه‌بندی جهانی، دور از ذهن بوده‌اند، بهترین شغل‌ها نیز تقریباً قابل حدس زدن نیستند. شاید چندان قابل درک نباشد که چرا ریاضی‌دان یا گفتاردرمانی جزو ده شغل اول و بهتر دنیا هستند. اما نکته‌ای که در بررسی‌ها و تحلیل‌ها مورد بررسی قرار نمی‌گیرد، میزان علاقه افرادی است که در هر یک از این شغل‌ها سرگرم کار هستند. ممکن است کسی در بهترین شغل دنیا مثل ریاضی مشغول به کار باشد اما به کاری که انجام می‌دهد علاقه‌ای نداشته باشد و در مقابل شخصی بدترین شغل دنیا مثل خبرنگاری را داشته باشد و از انجام آن لذت ببرد. «علاقه» فاکتور مغفول در بررسی‌های موسسه‌های مختلف در مورد مشاغل است.