نگهداری از بچه، تهیه غذا، رسیدگی به امور خانه، شستشو، گردگیری؛ همه اینها زمانی تنها وظایف مشخصشده برای زنها بود که البته میتوانست یک روز کامل از وقت آنها را بگیرد. اما این روزها در کنار اینها نقش دیگری برای اکثر زنان تعریف شده: «کار و فعالیت در اجتماع». گزارشهای سازمان جهانی کار نشان میدهد تعداد زنانیکه این روزها در محیطهای کاری مشغول کسبوکار هستند نسبت به یک دهه پیش دو برابر شدهاست. اما با وجود تعداد زیاد زنانی که در شغلهای مختلف در حال خدمت هستند، در گزارش ویژه سازمان جهانی کار ادعا شدهاست که ساعات کاری بسیاری از آنها نسبت به مردان بیشتر و درآمدشان کمتر است. به این ترتیب لازم است که زنان با استراتژیها و راهکارهایی آشنا بشوند که به کمک آن موقعیت شغلی خود را ارتقا بدهند و به موفقیتهای بیشتر دست پیدا کنند. کارشناسان در این زمینه 10 راهکار ارائه دادهاند که زنان میتوانند با در نظر گرفتن آن، موقعیت خود را در محیط کار بهبود ببخشند.
1.تا جاییکه میتوانید آموزشهای لازم را دریافت کنید
تحصیل در یک دهه گذشته ارزشمندترین و قدرتمندترین سلاح زنان در یک دهه گذشته بودهاست. در حالیکه در گذشته اکثر مردان به کالج و دانشگاه میرفتند این روزها زنان هستند که به تحصیلات عالیه خود اهمیت میدهند و برای دستیابی به موفقیتهای بیشتر در این زمینه تلاش میکنند. در حال حاضر تعداد زنانی که مدرک فوقلیسانس و دکتری دارند در سرتاسر جهان در حال پیشی گرفتن از تعداد مردان است. دنیای امروز وابستگی زیادی به آموزش و تحصیلات دانشگاهی دارد؛ همه شغلها در کنار خود فهرستی از آموزشها و مدارک دانشگاهی لازم را مطرح کردهاند که اگر فراهم نباشد شخص امکان دسترسی به آن شغل را ندارد. هرچند زنان در این زمینه پیشرفت چشمگیری داشتهاند اما به هر حال نباید فراموش کرد که هرچه میزان تحصیلات افراد در محیط کار بیشتر باشد، موفقیتهای بیشتری را در محیط کاری خود تجربه خواهد کرد. برای موفقیتهای شغلی بیشتر نباید تنها به تحصیلات دانشگاهی اکتفا کرد؛ بهتر است افراد تا جاییکه میتوانند در دورههای آموزشی که موسسات مختلف برگزار میکنند، شرکت کنند و فرصتهای خود را از این طریق گسترش بدهند.
2.موجسواری کنید
زنان نه تنها در قلمروی تحصیلات پادشاهی میکنند بلکه در زمینه استفاده از اینترنت نیز حرف اول را میزنند. بر اساس آمار به دست آمده از موسسه نیلسن، زنان حداقل 52درصد از کاربران اینترنتی را تشکیل میدهند. اما نکتهای که در مورد استفاده زنان از اینترنت وجود دارد این است که آنها هدفی را برای جستجو در اینترنت مشخص میکنند و همان مسیر را دنبال میکنند؛ در حقیقت آنها در اینترنت «موجسواری» نمیکنند. دانش و اطلاعات میتواند ابزاری قدرتمند در دست انسانها باشد. افراد میتوانند با موجسواری در اینترنت از این ابزار قدرتمند برخوردار شوند. در حال حاضر یادگیریهای آنلاین در حال افزایش است و زنان بخش بزرگی از این دانشآموزان و دانشجویان آنلاین را تشکیل میدهند. آنها با فاصله دوری از معلمهای خود در حال کسب علم و دانش هستند؛ اکنون اگر کمی موجسواری را هم در برنامههای اینترنتی خود قرار بدهند بدون شک به یک بانک اطلاعاتی تبدیل خواهند شد که در محیط کار به سبب این اطلاعات از قدرت بالایی برخوردار خواهد بود.
3.مهارت برقراری روابط میانفردی
شیوه برقراری روابط میانفردی در زنان با مردان تفاوتهای بسیاری دارد. هرچند روابط زنان نسبت به مردان الزاماً بهتر نیست اما به گونهای است که میتواند به نوعی سبکی مدیریتی بینجامد. زنانی میتوانند با برقراری روابط هوشمندانه، کارهای گروهی بیشتری را در سازمان و محل کار خود راهاندازی کنند. روانشناسان معتقدند که زنان توانایی بیشتری در برقراری روابط میانفردی با دیگر افراد دارند؛ آنها میتوانند از این خصوصیت ذاتی به عنوان برگ برندهای در محیط کاری خود استفاده کنند. توانایی زنان در برقراری روابط میانفردی در حقیقت فرصتی را برای موفقیت بیشتر آنها در محیط کارشان فراهم میکند.
4.برنامه شغلی داشته باشید
برنامه شغلی برای همه واجب است اما زنان بیشتر به چنین برنامهای نیاز دارند چرا که نسبت به مردان بیشتر با فراز و نشیب در مسیر زندگی کاری خود مواجه میشوند. اگر افراد نقشهای برای راه خود مشخص کنند و بر اساس آن مسیریابی و حرکت کنند با مشکلات و موانع پیشبینی نشده کمتری روبهرو خواهند شد. برای مثال شغل زنان در زمانیکه صاحب فرزندی میشوند یا زمانیکه فردی در خانه بیمار میشود و به مراقبت مستمر نیاز پیدا میکند بیشتر در معرض خطر قرار میگیرد. اگر آنها از قبل برنامهریزی کنند زمانیکه با مشکلات و موانعی از این دست مواجه میشوند تصمیمات بهتری خواهند گرفت. افراد شاغل باید از اکنون برای 10 تا 15 سال آیندهشان تصمیمگیری کنند و برنامهای برای آن زمان داشته باشند. البته این برنامهریزی مانع انعطافپذیری آنها نخواهد شد بلکه قرار است انعطاف بیشتری به وضعیت شغلی آنها بدهد. به این ترتیب این برنامه نیز باید به گونهای منعطف تنظیم شده باشد که با تغییرات اساسی در زندگی باز هم جواب بدهد و قابل اجرا باشد.
5.شبکه به راه بیندازید
اگر از شما بپرسند زنان در راهاندازی یک شبکه موفقترند یا مردان، احتمالا پاسخ میدهید زنان، چون از قدرت طبیعی بیشتری در سخنوری و ایجاد شبکههای ارتباطی برخوردارند. اما اطلاعات علمی نشان میدهند مردان نسبت به زنان در راهاندازی شبکههای مفید و موثر قدرت بیشتری دارند. بسیاری از زنان هنوز به شیوههای سنتی و با آگهیهای قدیمی شغل پیدا میکنند و روابط شغلی خود را گسترش میدهند در حالیکه مردان مدتهاست به ارتباطات شبکهای پیشرفته روی آوردهاند. استفاده زنان از شبکههای جمعی میتواند تجربه آنها را بیشتر کند و در نهایت موفقیت کاری بیشتری را عایدشان کند. شبکهها میتواند شعاع دایره روابط انسانها را بزرگتر کنند و در نتیجه فرصتهای بیشتری را در اختیار آنها بگذارند. بسیاری از مطالعات نشان میدهند اگر زنان در زمینه شبکههای اجتماعی به درستی آموزش ببینند میتوانند نسبت به مردان به موفقیتهای بزرگترین نیز دست پیدا کنند.
6.برای خود مشاوری پیدا کنید
کسانی که نمیتوانند با شبکهها ارتباط برقرار کنند به هر حال باید فکری به حال خود بکنند؛ بهترین راهحل برای این افراد «مشاور» است. آنها یا باید مشاوری را برای خود پیدا کنند و یا اینکه به دیگران اجازه بدهند برای آنها مشاوری در نظر بگیرند. مشاورها هم میتوانند از زنان محافظت کنند و توصیههای لازم را به آنها داشته باشند و هم میتوانند به یادگیری بیشتر آنها کمک کنند. از آنجا که اکثر زنان با مشکل تبعیض در محل کار روبهرو میشوند، این افراد مشاور میتوانند متناسب با شرایط توصیههایی را به آنها داشته باشند و آنها را از شر برخی تبعیضات نجات بدهند. در واقع خدمات مشاور میتواند همانند بالی بر سر افراد قرار گیرد که آنها در سایه آن خود را پرورش بدهند.
7.با اعتماد به نفس باشید
اکثر زنان از فقر اعتماد به نفس کافی رنج میبرند. اکثر آنها به دلیل رفتار خصومتآمیز و تحقیرآمیزی که در محیط کاری با آن مواجه میشوند با کمبود اعتماد به نفس مواجه میشوند. این در حالی است که پژوهشها نشان میدهد «اعتماد به نفس» در محیط کار و بهبود شرایط شغلی مهمترین فاکتور به شمار میآید. زنان شاغل باید به اطلاعات و سواد کاری خود اطمینان کنند و این اعتماد به نفس را به دیگران نیز نشان بدهند.
8.خودتان را ارتقا بدهید
وقتی کسی اعتماد به نفس بالایی داشته باشید، به صورت کاملاً طبیعی اعتماد دیگران را نیز به خود جلب میکند. کیتلین ویلیامز مشاور شغلی معتقد است این روزها کلید موفقیت در مسائل کاری تنها این است که فرد طوری خودش را نشان بدهد که گویی بدون او این سازمان مهرهای اساسی را کم خواهد داشت. به این ترتیب زنان باید تلاش کنند خود را به گونهای ارتقا بدهند که دیگران تصور کنند بدون حضور آنها کار پیش نخواهد رفت. البته این کار برای زنان قدری دشوارتر از مردان است. اکثر جوامع معمولاً چنین نگاهی به زنان ندارند در نتیجه آنها برای ارائه کردن قابلیتها و تواناییهای خود باید بیشتر تلاش کنند.
9.استعدادهای خود را به نمایش بگذارید
کسانی که آرزوهای شغلی بزرگی در سر دارند باید استعداد دستیابی به آن را هم داشته باشند. اگر چنین استعدادی واقعاً وجود داشته باشد حتماً مورد استقبال شرکتها و سازمانهای مختلف نیز قرار خواهد گرفت؛ اما زمانی این استعداد مورد استقبال قرار میگیرد که به منصه ظهور رسیده باشد و قابل لمس باشد. به این ترتیب اول خود افراد باید تلاش کنند و استعدادشان را به نمایش بگذارند. فعالیت در محیطهای مختلف این موقعیت را برای افراد ایجاد میکنند که استعدادهای خود را به دیگران نشان بدهند و به این ترتیب در مسیر پیشرفت قرار بگیرند.
10.مستقل باشید
هر چه زنان در محیط کار استقلال بیشتری را از خود نشان بدهند، بیشتر مورد اعتماد دیگران قرار میگیرند. وقتی در محیط کار سایر همکاران احساس کنند که دیگری از استقلال کاملی برخوردار است و میتواند تمامی وظایف خود را به طور جداگانه انجام دهد، با آرامش و اطمینان بیشتری کار خواهند کرد. البته این استقلال به معنای تکروی نیست، بلکه فرد باید بتواند بدون تکیه بر دیگران، وظایفی که به عهده او گذاشته شده را به انجام برساند.