"رهن کامل نداریم" بنگاههای دیوار به دیوار که چراغهای قرمز روی شیشه مغازه شان زوجهای جوان را به سوی خود میکشانند، آنها را با گفتن این جمله، راهی بنگاه دیگر میکنند. زوج جوانی که در خیابانهای منطقه 5 به بنگاهها سرک میکشند از تغییر رویکرد صاحبخانهها در شیوه دریافت مبلغ اجاره گلایه دارند. بنگاههایی که تا چند روز پیش همه جای خیابان را اشغال کرده بودند و حالا که چشم به دنبال آنهاست به سختی خود را نمایان میکنند، تقریبا در مقابل درخواست برای اجاره بصورت رهن کامل، پاسخی ندارند.
شاید جمله «رهن کامل نداریم» چند روز دیگر مانند جمله «جنس فروخته شده پس گرفته نمیشود» روی دیوار بنگاههای کشور حک شود. جملهای که پس از اعلام کاهش سه درصدی سود سپرده بانکها، نقل قول محافل املاکداران شده است. کاهش نرخ سود بانکی به 15 درصد که از ابتدای ماه جاری اتفاق افتاد، باعث شده است تا صاحبخانهها فشار خود بر مستاجران برای پرداخت اجاره به جای پولِ پیش را افزایش دهند.برخی کارشناسان مسکن معتقدند که کاهش نرخ سود سپردهها تاثیر مستقیمی بر بازار مسکن دارد و باعث میشود رهن دادن ملکشان و پس انداز کردن آن در بانک، دیگر مثل گذشته مقرون به صرفه نباشد. این امر بیشتر به ضرر کارگرانی است که با حداقل حقوق 812 هزار تومان باید چرخه اقتصاد خانواده را بچرخانند و ممکن است از پس بیشتر شدن اجاره بهای منزل خود برنیایند.
زوج جوان که از رهن کامل مسکن ناامید شدهاند، به حسابوکتاب کردن دخلوخرجشان مینشینند تا ببینند چقدر از درآمدشان را میتوانند به اجاره اختصاص دهند. فرصت کمی به زمان عروسی آنها باقی مانده و تغییرات وضعیت مسکن در ماه جاری، پیدا کردن مسکن مورد نیاز را برای آنها کمی سخت کرده است. آنها با زبان روزه همچنان گشتن در بنگاههای منطقه را ادامه میدهند و گرمای تابستان سختی کار را برایشان چند برابر کرده است؛ مرد جوان که هنوز از گشتن نا امید نیست به پایگاه خبری اتاق ایران میگوید: «کاش زودتر برای اجاره خانه اقدام میکردیم، شاید آن موقع و قبل از اعلام کاهش سود بانکها، راحتتر میتوانستیم جایی را برای رهن کامل پیدا کنیم.»
تغییر رویکرد صاحبخانهها در بازار اجاره در شرایطی رقم خورده است که مبلغ اجاره مسکن نیز رشد سریعتری نسبت به قیمت مسکن طی میکند. آخرین گزارش بانک مرکزی از وضعیت بازار مسکن در تهران نشان میدهد که متوسط قیمت مسکن در خرداد 95 نسبت به مدت مشابه سال گذشته 3.5 درصد رشد کرده اما اجارهبهای مسکن در این بازه زمانی نزدیک به 10 درصد افزایش یافته است.
گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که در خرداد ماه سال 1395 شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران نسبت به ماه مشابه سال قبل 9.7 درصد افزایش یافت. اجاره مسکن در کل مناطق شهری نیز در خردادماه نسبت به ماه مشابه سال قبل 10.5 درصد رشد کرده است.