زمانی‌که باراک اوباما رئیس‌جمهوری ایالات متحده امریکا اعلام کرد تحریم‌ها برای فروش سلاح به ویتنام را برداشته، شوخی نمی‌کرد. البته او تکذیب کرد که این اقدام «بر اساس ملاحظاتِ چین» صورت گرفته‌است. این اقدام یک عملِ سنجیده برای مصالحه با دشمن دیرین به شمار آمد که به دنبال دیدار آقای اوباما از هیروشیما صورت می‌گرفت. اما در شرایطی که تنش‌ها در جنوب دریای چین به اوج رسیده و در حالی‌که ویتنام جزو کشورهای موردِ ادعای چین است، این سیاست امریکا به گونه دیگری برداشت می‌شود. به همین خاطر است که گلوبال تایمز در تیتری جنجالی می‌نویسد: «واشنگتن از دشمنِ دیرینه برای مبارزه با چین استفاده می‌کند.»
رئیس‌جمهور امریکا این اعلامیه را چند ساعت پس از نخستین دیدار خود از ویتنام به گوش همه رساند. او در این دیدار با رئیس‌جمهوریِ جدید ویتنام یعنی تران دان کوانگ نیز ملاقات کرد. هیجان این دیدار را می‌شد از ازدحام جمعیت به راحتی دریافت. در حالی‌که اکثر ویتنامی‌ها در برابر مقاماتِ کمونیستِ کشورِ خود بسیار بی‌تفاوت هستند، نسبت به اوباما توجه بیشتری نشان دادند و با او مانند یک ستاره رفتار کردند. مردم محلی با تعجب و خیره به او نگاه می‌کردند که به شهر آن‌ها آمده بود و برنج و نودل می‌خورد.
پایان تحریمِ سلاح، تأثیر آنی چندانی نخواهد داشت. امریکا پیش از این دو بار دیگر نیز این تحریم را به حالت تعلیق درآورده بود. نخستین بار در سال 2007 و سپس در سال 2014 در برخی از مجاری اجازه فروش سلاح به ویتنام داده شده بود. برای ویتنامی‌ها قطعاً سال‌ها زمان می‌برد تا پول کافی به دست بیاورند و خود را از تکیه بر روسیه خارج کنند تا برای خرید سلاح به امریکا روی بیاورند. علاوه بر آن هر سلاحی که به ویتنام فروخته می‌شود باید یکی‌یکی تأییدیه دریافت کند.
مطبوعات چین به دنبال این ماجرا هشدار دادند که امریکا با این کارها منطقه را به یک جعبه آتش تبدیل می‌کند و احتمال بروز هر گونه خطر را در آن افزایش می‌دهد. اما مقامات چینی هنوز واکنش آن‌چنانی به این تصمیم امریکا نشان نداده‌اند. این اقدام امریکا بیشتر نوعی حصولِ اطمینان در میانِ دولت‌های کمونیست به شمار می‌آید. امریکا در حقیقت سعی دارد از این طریق نوعی دایره امن برای خودش ایجاد کند.
پیش از این نیز بحث در مورد برداشتن تحریم‌ها در مورد ویتنام صورت گرفته بود اما امریکا تأکید داشت که همه چیز به خودِ ویتنام بستگی دارد؛ اینکه این کشور چقدر بتواند برنامه‌های توسعه انسانی‌اش را پیش ببرد. اکنون اوباما تأکید می‌کند که پیشرفت ویتنام در توسعه انسانی «خیلی آرام» بوده‌است. دیدار اوباما از ویتنام همزمان با انتخابات مجلس در این کشور بود که تأثیرات بسیاری روی نتایج آن داشت.
چین بازی می‌کند
اکثر تحلیل‌گران بر این باورند که توسعه حقوق‌بشر در ویتنام یک تقلای دیرینه است؛ آنچه ضروری است به دست آوردنِ اعتمادِ رژیم است که مانند یک پیش‌نیاز عمل می‌کند. به هر حال اکنون اوباما به این نتیجه رسیده که مزایای برقراری رابطه با ویتنام بیشتر از مضرات آن است. او برخی از اصول اولیه را قربانی کرده تا بتواند به اهداف درازمدتی که در نظر دارد دست پیدا کند.
هم امریکا و هم دوستانش در این منطقه از قدرت چین در جنوبِ دریای چین دچار اضطراب شده‌اند. هر چند این کشور تکذیب می‌کند اما شواهد نشان می‌دهد در حال آماده‌سازی ارتش در برخی از جزیره‌های اطرافش است. تا کنون هیچ ترفند و دیپلماسی نه از طرف امریکا و نه از طرف دیگر کشورها موفق به توقف این جریان نشده‌است.
اکنون امریکا سعی دارد جهان را از نیات چین آگاه کند. در این بین فیلیپین نیز دعوای چین بر سر برخی مناطق و جزیره‌ها را به چالش کشیده است. رئیس‌جمهور جدید فیلیپین هنوز به این جریان واکنش نشان نداده‌است اما احتمالاً او نیز به نفع کشور خودش اقدام خواهد کرد.
هر چند هیچ‌کس انتظار ندارد امریکا و چین بر سر این مسائل وارد جنگ بشوند یا موشک به سوی یکدیگر پرتاب کنند اما شرایط یک خطرِ بالقوه به شمار می‌آید. در روز 17 می جت‌های جنگنده چینی به سوی هواپیماهای امریکایی در فراز دریای چین حمله‌ور شدند. البته چین هرگونه اقدام علیه امریکایی‌ها را در این زمینه تکذیب کرده‌است. اما به صورت کلی به نظر می‌رسد چین نگران تصویری است که از خودش به نمایش گذاشته است. مقامات چینی بارها اعلام کرده‌اند که تلاش می‌کنند در زمینه برخی مناطق با طرف دعوا به توافق برسند. اخیراً این کشور سعی دارد با لابی کردن اختیارِ کاملِ دریای چین را به دست بیاورد. چین حتی لابی‌هایی با کشورهای عضو گروه 7 داشته تا آن‌ها در مورد جریانِ دریای چین قانع کند. تا کنون تنها کشوری که در این بازی به نفع چین رأی داده، گامبیا بوده‌است. این کشور به شریک دیپلماتیکِ چین تبدیل شده‌است. به نظر می‌رسد این قصه سر دراز دارد.