عباس کشاورز، معاون زراعت و باغبانی وزیر جهاد کشاورزی که در جمع فعالان اقتصادی خراسان رضوی سخن میگفت، اتهامات وارده به بخش کشاورزی در خصوص هدردهی آب را غیرواقعی خواند و اظهار کرد: به طور طبیعی در تمام دنیا، بخش کشاورزی مصرف کننده آب است اما اتهاماتی که به این بخش وارد میشود، غیرواقعی است البته نمی گویم سهم آب مصرفی بخش کشاورزی معقول است اما پا فشردن بر مسئله هدردهی آب، نوعی فرافکنی از طرف افرادی است که منابع آبی را به این روز انداختهاند.
کشاورزی و چالش نرخ بالای سود بانکی
این مقام مسئول در ادامه تصریح کرد: برای مشکل سرمایه در گردش در بخش کشاورزی باید تدبیری اندیشیده شود چرا که این بحث یکی از مشکلات جدی فعالان این حوزه میباشد. کشاورزی در هیچ کجای دنیا با نرخ سودهای بانکی 16، 18 یا 20 درصد قابل بقا نیست؛ زیرا تولیدکننده برای بازپرداخت این تسهیلات باید حداقل در سال 10 تا 15 درصد اضافه درآمد داشته باشد اما شرایط درآمدی کشاورزان ما با این نسبت فاصله زیادی دارد.
معاون زراعت و باغبانی وزیر جهاد کشاورزی با تاکید بر اینکه افرادی که از دریافت تسهیلات بانکی با این سودهای بالا حمایت میکنند، باید در سالهای آینده منتظر ورشکستگی تولیدکنندگان باشند، خاطرنشان کرد: کشاورزی ایران همواره از کمبود جدی سرمایه رنج میبرده است؛ سرمایهگذاری در بخش کشاورزی کشور غیر از مقاطعی در دهه 50، بیش از 5/5 درصد نبوده است و این فقدان سرمایه به تولیدکنندگان این بخش فشار میآورد.
کشاورز با تأکید بر اینکه واقعیت مشکلات موجود در بخش کشاورزی را باید پذیرفت، افزود: با پذیرش واقعیت ها می توان در جهت رفع مشکلات گام برداشت و نباید فرصت ها را در این بخش از دست بدهیم؛در اقصی نقاط دنیا برای حل این جنس مشکلات راهحلهایی کارآمد اندیشیده میشود، پس باید بپذیریم خیلی چیزها را نمی دانیم و در پِی رفع این نقیصه اطلاعاتی برآییم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود بر ضرورت افزایش بهرهوری در بخش کشاورزی تأکید و عنوان کرد: کشاورزی ما باید بر افزایش بهرهوری متمرکز شود برای مثال در آینده نه چندان دور غیر از گندم، جو و سیبزمینی برای کشت هیچ محصول دیگری نباید بذر بکاریم بلکه باید بوته آماده انتقال به زمین را کشت کنیم زیرا با این روش حدود 25 تا 30 درصد در مصرف آب صرفهجویی میشود و حدود 30 تا 40 درصد بهرهوری را افزایش میدهیم.
معاون زراعت و باغبانی وزیر جهاد کشاورزی، در خصوص صادرات و واردات محصولات کشاورزی نیز یادآور شد: باید تمام نسخههای قبلی را کنار گذاشت و محصولاتی را که تولید آنها به آب بیشتری نیاز دارد، وارد کنیم و بالعکس محصولاتی را صادر کنیم که برای تولید آنها آب کمتری مصرف می شود.
اقدام و عمل، حلقه مفقوده رفع مشکلات
سیدمحمد حسین شریعتمدار، مشاور وزیر جهاد کشاورزی نیز در ادامه با اشاره به برخی اقدامات انجام شده برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی گفت: در این زمینه تفاهمنامهای با وزارت نیرو در حال انعقاد است و قرار است اتاق ایران با همکاری استان ها در امر تعادلبخشی مصرف آب در حوزه کشاورزی همکاری داشته باشد.همچنین در این راستا، مطالعات طرحی در زمینه خصوصی سازی مدیریت منابع آب نیز انجام شده است.
وی با اشاره به اینکه صنوف مختلف در خصوص مسائل زیست محیطی مشکلاتی با سازمان حفاظت محیط زیست دارند، افزود: منشور همکاری بین اتاق بازرگانی ایران و سازمان محیط زیست هفته گذشته آماده شد و پس از تأیید به امضای هر دو طرف میرسد تا با اجرای آن مشکلات صنوف با محیط زیست برطرف شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به نامگذاری سال جاری به نام «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» اشاره و خاطرنشان کرد: مشکلات بسیاری در جامعه وجود دارد که برای رفع آنها اقدامی انجام نمیشود و اقدام و عمل که در شعار امسال به آن اشاره شده، حلقه مفقوده رفع مشکلات کشور است.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به مشکل کمآبی در کشور، تأکید کرد: باید هر چه سریعتر برای رفع این مشکل چارهاندیشی کنیم، زیرا در دقیقه 90 قرار داریم و فرصت چندانی جهت جبران اشتباهات گذشته و تامین نیازهای آینده باقی نمانده است.
ناتوانی کشاورزان برای بازپرداخت تسهیلات با سود بالا
مجتبی مزروعی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی هم در این مراسم توسعه ظرفیتهای بازرگانی در بخش کشاورزی را از مهمترین اولویتهای این سازمان برشمرد و تصریح کرد: در این زمینه اقدامات خوبی انجام شده است، برای مثال انگور استان به کشور روسیه صادر میشود و در حال رایزنی هستیم تا این جنس تعاملات بازرگانی، افزون شود.
با اشاره به بحران آب در خراسان رضوی، اظهار کرد: با پهنهبندیهای صورت گرفته در بحث الگوی کشت در دو سال اخیر 40 درصد سطح زیر کشت هندوانه و 10 درصد سطح زیر کشت خربزه در استان کاهش داشته که از این طریق در مصرف آب صرفهجویی شده است؛ از طرفی تمرکز تولید غلات در مناطق مستعد در دستور کار بوده و طی سه سال گذشته 30 هزار هکتار سطح زیر کشت گندم کاهش یافته اما میزان خرید پنج برابر افزایش داشته است؛ از ابتدای امسال تاکنون نیز بیش از 300هزار تن گندم خریداری کردهایم و امیدواریم رکورد 550 هزار تن را کسب کنیم.
وی به سود بالای تسهیلات بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: کشاورزان ما توان بازپرداخت تسهیلات را ندارند؛ باید تلاش کنیم توان کشاورزان تقویت شوند؛ عموم تولیدکنندگان ما در 10 سال گذشته ضربه خوردهاند و از دریافت تسهیلات واهمه دارند زیرا در این مسیر متحمل دشواریهایی شدهاند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه در برنامه پنجم توسعه به بخش کشاورزی استان حدود هفت درصد اعتبار تخصیص یافت، افزود: باید تلاش کنیم در برنامه ششم توسعه کشور، حجم این اعتبار افزایش یابد.
صرفهجویی 50 درصدی آب با توسعه کشت ارگانیک
عضو هیات نمایندگان اتاق مشهد نیز در حاشیه این جلسه اظهار کرد: آنچه برای ما اهمیت دارد این است که در این جلسه بر توجه به بخش کشاورزی به ویژه صرفه جویی در آب تأکید شد.
علی شریعتی مقدم ادامه داد: یکی از خواستههای جدی بخش خصوصی این است که اقدامات مثبت دولت در زمینه صرفهجویی آب در بخش کشاورزی باید شتاب بگیرد و باید حمایت از کشاورزان و بخشهای مختلف نهادینه شود؛ اتاق بازرگانی بر اقتصادی شدن کشاورزی، توسعه صادرات به ویژه صادرات محصولات ارگانیک تأکید دارد و معتقدیم با برنامه ریزی برای توسعه کشت ارگانیک می توان در مصرف آب صرفهجویی 50 درصدی داشت.
وی با اشاره به اینکه کشاورزی خراسان رضوی متأثر از خشکسالی و مشکلات اقلیمی است، خاطرنشان کرد: باید سرمایه گذاریها در این بخش بیشتر باشد و باید بتوانیم با واردات تکنولوژی بهره وری این بخش را افزایش دهیم زیرا این امر مستلزم توسعه دانش بنیان است و امیدواریم در جلسات بعدی بتوانیم این درخواستها را پیگیری کنیم.
وی به انعقاد تفاهمنامهای بین اتاق، انجمن ارگانیک ایران شعبه خراسان رضوی و مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی استان در این جلسه اشاره کرد و افزود: این تفاهمنامه در راستای توسعه تولیدات ارگانیک و آموزش است.
وی با بیان اینکه درصد محصولات ارگانیک در کشور اندک بوده و در حدود یک درصد میباشد، عنوان کرد: این در حالی است که کشت این محصولات با روشهای سنتی کشاورزی ما منطبق است و از طرفی با توجه به تقاضای بازار جهانی برای محصولات ارگانیک، میتوانیم با توسعه کشت این محصولات، به بخشی از این تقاضا پاسخ و سهم خود را در بازارهای صادراتی افزایش دهیم.
در بخش پایانی این جلسه نیز، از آقایان فلاح، بهره بردار نمونه، حسین شادمان، تولیدکننده نمونه زعفران، علی حسنزاده بهرهبردار نمونه، سیدحسن حسنزاده، تولیدکننده خوراک دام، عبدالحسین فرشیدی، تولیدکننده نمونه چغندر قند، دانیال سالاری، تولیدکننده زعفران ارگانیک تقدیر شد؛ همچنین شرکت نوین زعفران نیز به دلیل تجارت محصولات ارگانیک مورد تجلیل قرار گرفت.