تهدید عربستان برای حذف دلار آمریکا از معاملات نفتی

دولت عربستان سعودی هشدار داده است اگر طرح پیشنهادی برخی نمایندگان کنگره آمریکا برای اجازه "تعریف اوپک به‌عنوان کارتل" تصویب و اجرایی شود، معاملات نفتی خود را دیگر به دلار انجام نخواهد داد.

رویترز به نقل از منابع آگاه گزارش داده است: مقامات و کارشناسان نفتی عربستان در ماه‌های اخیر این موضوع را موردبررسی قرار داده‌اند و برخی منابع به رویترز گفته‌اند که این موضوع با بعضی از کشورهای عضو اوپک نیز مطرح شده تا نظر مساعد آنها برای تغییر احتمالی ارز معاملات نفتی جلب شود.

طرح مورد اشاره که قانون ضد کارتل‌های تولید و صدور نفت "نوپک NOPEC"نام دارد، در صورت قانونی شدن به مراجع قضائی آمریکا امکان می‌دهد تا سازمان کشورهای صادرکننده نفت - اوپک - را به‌عنوان یک نهاد تولیدی و بارزگانی مشمول قوانین آمریکا علیه انحصارات قرار دهند. قوانین ضد کارتل در آمریکا به‌منظور پیگیری و پیگرد قضائی اقدامات انحصاری از طریق تبانی و همکاری نهادهای تولیدی و تجاری تدوین و اجرا می‌شود.

این قوانین به‌منظور حمایت از حقوق خریداران در برابر اجحاف تولیدکنندگان و فروشندگان تصویب شده و هدف از آنها، تضمین رقابت بین عرضه‌کنندگان کالا در زمینه بهبود کیفی و کاهش قیمت است.

مخالفان اوپک از زمان قدرت گرفتن این سازمان در دهه ۱۹۷۰ هر از چند گاهی از عنوان "کارتل نفتی" برای ابراز ناخرسندی از اقدامات این سازمان استفاده کرده‌اند. به گفته آنان، اعضای اوپک به‌جای رقابت باهم برای عرضه نفت به ارزان‌ترین قیمت، از طریق تبانی و با بهره‌برداری از سهم عمده سازمان در بازار جهانی، بهای موردنظر خود را به خریداران "تحمیل" می‌کنند. به‌عبارت‌دیگر، وجود سازمان اوپک به زیان مصرف‌کننده است.

بااین‌حال، عنوان کارتل برای اوپک هرگز جنبه رسمی نیافته است. مقامات اوپک و مدافعان این سازمان، ضمن استدلالاتی در توجیه فرآیند قیمت‌گذاری نفت، تأکید داشته‌اند که اعضای اوپک را کشورهای مستقل تشکیل می‌دهند که به‌عنوان نهادهای "حاکمیتی" مشمول قوانین آمریکا ازجمله قوانین ضدکارتل نمی‌شوند.

به گفته کارشناسان، تبدیل این طرح به قانون که مستلزم تصویب در کنگره و امضای رئیس‌جمهوری است، چندان محتمل نیست.

اجرایی شدن تهدید عربستان سعودی در مورد تغییر ارز معاملاتی نفت و پیروی سایر اعضای اوپک از آن قطعاً باعث تضعیف موقعیت دلار به‌عنوان مهم‌ترین ارز در مبادلات جهانی خواهد شد. چنین تحولی با استقبال کشورهایی مانند روسیه مواجه خواهد شد که خواستار تنوع در ارزهای مورد استفاده در بازرگانی بین‌المللی هستند زیرا معتقدند که موقعیت ممتاز دلار به حفظ موقعیت سیاسی برتر آمریکا در جهان کمک می‌کند.

به گزارش رویترز، مقامات سعودی در مورد این گزارش اظهارنظری نکرده‌اند و مقامات دولتی آمریکا نیز گفته‌اند که از اظهارنظر پیرامون طرح‌های کنگره معذور هستند.