ضرر قاچاق بیشتر متوجه خود مصرف کنندگان است

بحث قاچاق این روزها داغ است و هر روز انگشت اشاره به سمت یکی از محصولات می رود. یک روز قاچاق لوازم آرایش در صدر موضوعات قرار می گیرد و آمار و ارقام آن منتشر می شود و روز دیگر قاچاق موبایل. چنانچه چند وقت پیش، مدیرکل مبارزه با قاچاق کالا از قاچاقی بودن ۸۰ درصد از لوازم آرایشی موجود در بازار ایران خبر داده بود. قاچاق موبایل نیز به حدی زیاد است که معاون برنامه ریزی، نظارت و هماهنگی اقتصادی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز از قاچاق بودن 78 درصد گوشی های تلفن همراه خبر داده است.

مهدی پورقاضی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق تهران، معایب و آسیب های قاچاق را واضح می داند و می گوید این معضل از همه جهات به ضرر مردم و تولیدکنندگان و منافع ملی است. او به «پایگاه خبری اتاق ایران» توضیح می دهد: «بیشتر ضرر قاچاق متوجه خود مصرف کنندگان است؛ چرا که این محصولات معمولا کیفیت پایینی دارند و استاندارد در آنها رعایت نشده است. بنابراین با مصرف محصولاتی مانند لوازم بهداشتی و آرایشی به مشکلاتی برخورد می کنند و بعضا متوجه نمی شوند که منشا این مشکلات کجاست.»

البته قاچاق تنها به این موارد مختص نمی شود و به حیطه میوه که واردات آن ممنوع است تا لوازم خانگی و پوشاک کشیده شده است که متناسب با زمان، آمار و ارقام میزان واردات هرکدام منتشر شده است. در این میان واردات میوه واکنش بسیاری از فعالین اقتصادی را برانگیخته است. به طوری که قاسم خلیل نژاد، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران معتقد است وارد کردن حتی یک کیلو میوه به کشور خیانت محسوب می‌شود. چرا که هم ارز کشور از بین می‌رود و هم تولید داخلی ما ضربه می‌خورد. 

مهاجرانی، رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار استان تهران نیز واردات میوه خارجی و قاچاق میوه را سمی کشنده برای تولید داخلی دانسته و گفته است: از نمونه‌های بارز این امر، فدا شدن سیب دماوند به خاطر واردات سیب فرانسوی است؛ در صورتی که کیفیت سیب دماوند قابل قیاس با سیب فرانسه نیست. متأسفانه هنوز شاهد موج واردات میوه خارجی و قاچاق آن در داخل کشور و تزریق به بازار داخلی و منزوی شدن تولید ملی هستیم و دولت باید برخورد جدی با این پدیده داشته باشد.

پورقاضی درباره قاچاق میوه اینطور می گوید: «ظاهرا راه های قاچاق فراوان است مثلا شب عید محموله های بزرگ میوه های وارداتی به کشور وارد شد که هیچ کنترلی بهداشتی روی آن انجام نشده بود. مواد غذایی قاچاق یا مواد کشاورزی قاچاق می تواند آفت هایی وارد کشور کند که اثرات بلند مدت دارد و ممکن است مجبور شویم برای از بین بردن این آفات هزینه های سنگینی پرداخت کرده و منابع زیرزمین را با سموم آلوده کنیم.»

اکثر فعالان اقتصادی راه حل مبارزه به قاچاق را کم کردن تعرفه های گمرک توسط دولت می دانند. پورقاضی معتقد است که «تعرفه یک تیغ دولبه است.» این عضو هیات نمایندگان اتاق ایران سخن خود را اینگونه توضیح می دهد: «وقتی تعرفه گمرکی پایین می آید قیمت تمام شده برای مصرف کننده پایین می آید و قاچاق کم می شود. اما وقتی تعرفه را بالا می بریم از تولید داخلی حمایت می شود. این وظیفه دولت است که تعادلی بین پایین آوردن و بالا بردن حقوق گمرکی برقرار کند تا هم وضعیت تولیدکننده مورد توجه باشد و هم وضعیت مصرف کننده. یعنی این همان نقطه تعادلی است که دولت باید به عنوان یک نهاد بی طرف بین حقوق مصرف کننده و تولیدکننده برقرار کند.»