هجدهم اردیبهشت، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا از اعمال تحریم‌های تازه این کشور علیه صنایع فولاد، آهن، آلومینیوم و مس ایران خبر داد. پس از اعلام این خبر، وزارت خزانه‌داری آمریکا مهلت ۹۰روزه‌ای را برای پایان دادن به معاملات و روابط تجاری شرکت‌های خارجی طرف قرارداد با تهران در بخش فلزات مشخص کرده است.
محدود شدن صادرات و مشکل در تامین مواد اولیه، چالش‌هایی هستند که به گفته ابوالفضل رضایی دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم ایران، کشور با آن مواجه خواهد شد اما با اتخاد راهکارهایی می‌توان آنها را حل کرد.
دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم ایران در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» تأکید می‌کند: اگرچه نمی‌توان تحریم‌ها را بر صنعت آلومینیوم کشور بی‌تأثیر دانست اما نباید آن را بزرگنمایی کرد.
او بابیان این نکته که صنعت آلومینیوم کشور پیش‌ازاین تجربه تحریم‌ها را داشته، خاطرنشان کرد: تحریم‌های تازه می‌تواند تا حدودی بار اضافی در خصوص افزایش قیمت تمام‌شده تولید به صنعت آلومینیوم تحمیل کند اما یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که صنعت آلومینیوم طی سال‌های اخیر با آن درگیر بوده وابستگی به تأمین مواد اولیه از خارج از کشور است.
به گفته رضایی، بیشتر مواد اولیه موردنیاز صنایع ازجمله پودر آلومینا، به‌شدت نیازمند واردات است. در دوره قبلی تحریم‌ها این نیاز به‌صورت تهاتر انجام می‌شد که همین شکل تأمین مواد اولیه هزینه مالی هنگفتی را به شرکت‌های آلومینیوم وارد می‌کند.
دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم ایران «خام فروشی» را یکی دیگر از مشکلات این صنعت دانست و افزود: از دی‌ماه سال 97، صادرات شمش تقریباً محدود شده است. در همین راستا تلاش‌های بسیاری از سوی بخش خصوصی برای مبارزه با خام فروشی صورت گرفته است. چراکه معتقدیم به‌جای خام فروشی این مواد اولیه و فروش آنها به قیمت نازل در کشورهای دیگر، منطقی‌تر است تا این مواد اولیه ابتدا به محصولات با ارزش افزوده بالا تبدیل و سپس صادر شوند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اعمال تحریم‌های تازه علیه صنعت آلومینیوم کشور، بدون شک تأمین مواد اولیه دشوارتر خواهد شد و در این زمان با توجه به این که شرکت‌ها و کشورهای رقیب این فرصت را پیدا می‌کنند تا بازارهای ایران را تصاحب کنند، بنابراین بیش از هر زمان دیگری صنعت آلومینیوم کشور نیازمند حمایت دولت است؛ تا ازیک‌طرف ارز موردنیاز برای تأمین مواد اولیه تأمین و از طرف دیگر مقدمات تسهیل ورود مواد اولیه به کشور فراهم شود.
رضایی با انتقاد از برخی سیاست‌های دولت که منجر به مشکل در تأمین مواد اولیه صنایع آلومینیوم شده است، گفت: دولت از 4 ماه گذشته، واردات شمش‌های حاصل از ذوب ضایعات را ممنوع کرده است که این موضوع نقش حائز اهمیتی در تأمین مواد اولیه صنایع آلومینیوم به‌خصوص صنایع پایین‌دستی دارد.
به گفته دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم ایران، افغانستان، ترکیه، عراق عمده بازارهای هدف برای صادرات صنایع آلومینیوم کشور به شمار می‌روند که تحریم‌های تازه تأثیر چندانی بر این بازارهای نخواهد گذاشت، مگر اینکه مشکلات بانکی به حدی گسترده شود که هرگونه نقل‌وانتقال مالی را غیرممکن سازد.
178 میلیون دلار؛ سهم صادرات آلومینیوم ایران در سال 97
ایران به‌عنوان هجدهمین تولیدکننده آلومینیوم جهان محسوب می‌شود و در افق 1404 دستیابی به رقم یک‌میلیون و 500 هزار تن شمش را پیش‌بینی کرده است.
آمار منتشرشده از سوی ایمیدرو در زمینه تولید شمش آلومینیوم در سال 97 گویای دستیابی رقم 276 هزار و 575 تن است که از این رقم نزدیک به 53 درصد سهم شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) و بقیه مربوط به هرمزال و المهدی است.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) همچنین اعلام کرده است: بیش از 9 میلیارد و 226 میلیون دلار تولیدات معدنی و صنایع معدنی در سال 97 صادر شد که از این رقم سهم زنجیره آلومینیوم و محصولات 92.4 هزار تن به ارزش افزون بر 178 میلیون دلار بود و درعین‌حال میزان واردات زنجیره آلومینیوم و محصولات پارسال 109.3 هزار تن به ارزش 217.6 میلیون دلار بود.
سال گذشته صادرات پودر آلومینا 22 تن به ارزش 16 هزار دلار و واردات آن 312.9 هزار تن به ارزش 176.6 میلیون دلار ثبت شد.
صادرات بخش معدن و صنایع معدنی سال 97 ازلحاظ وزنی 49 و ازنظر ارزش 21 درصد مجموع صادرات را به خود اختصاص داد، همچنین درزمینهٔ واردات نیز 12 درصد وزنی و 9 درصد کل ارزش این بخش را از آن خود ساخت.