افشین کلاهی رئیس کمیسیون جوانان، کارآفرینی و کسبوکارهای نوین اتاق ایران در دوره هشتم و همچنین رئیس مجمع تشکل‌های دانش‌بنیان در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» درباره تصویب طرح نوآفرین در دولت دوازدهم خاطرنشان کرد: تصویب طرح نوآفرین در دولت دوازدهم گام مهمی در راستای حمایت از استارتاپ‌های کشور محسوب می‌شود.
کلاهی گفت: بخش مهمی از معضلات استارتاپ‌های کشور به خلاء قوانین حمایتی و به خصوص حقوقی از استارتاپ‌ها برمی‌گردد که نبود همین قوانین حمایتی باعث می‌شود تا استارتاپ‌ها نتوانند اقدامات لازم مربوط به بیمه، مالیات، جذب سرمایه‌گذار و ... را انجام دهند. هدف از اجرای طرح نوآفرین، برطرف کردن مشکلات مربوط به این حوزه‌هاست.
وی در همین راستا افزود: از زمان مطرح شدن طرح نوآفرین توسط دولت، با برگزاری جلسات مختلف در اتاق ایران و همچنین تشکل‌های دانش‌بنیان تلاش کردیم تا ضمن بررسی کامل آن، نقطه نظرات بخش خصوصی را انتقال دهیم و کمبودهای طرح را جبران کنیم.
کلاهی خاطرنشان کرد: اگرچه اجرای این طرح به‌صورت کلی بسیار مهم و ضروری است اما درعین‌حال باید مراقب باشیم تا فضای گلخانه‌ای در اکوسیستم استارتاپی کشور ایجاد نشود. با توجه به اینکه استارتاپ‌ها ظرفیت صادراتی، شغلی و درآمدی فراوانی دارند، بنابراین قوانین حمایتی از این کسبوکارهای نوین باید به شکلی باشد که همه فعالان این عرصه را شامل شود نه اینکه تنها یکسری از استارتاپ‌ها مشمول قوانین حمایتی شوند و مابقی بدون هیچ حمایتی همچنان درگیر مشکلاتشان باشند.
رئیس مجمع تشکل‌های دانش‌بنیان تصریح کرد:عمده چالش کسبوکارهای نوین همان مشکلاتی است که فعالان اقتصادی در فضای کسب و کار با آن مواجه هستند. تا زمانی که فضای کسب و کار بهبود نیابد، نمیتوان انتظار رونق استارتاپ‌ها را داشت.
کلاهی همچنین با اشاره به برخی شایعات در خصوص مهاجرت استارتاپ‌ها گفت: در این خصوص لازم است چند نکته را در نظر گرفت؛ بیشتر استارتاپ‌هایی که در کشور فعال هستند معمولا ایده خود را از استارتاپ‌های خارج از کشور گرفته‌اند که موفق بوده و امتحان خود را پس داده‌اند. بنابراین اینکه صحبت از مهاجرت استارتاپ‌های داخلی داشته باشیم، درست نیست. چون بازارهای آنان در داخل کشور است.
طرح نوآفرین چیست؟
روز یکشنبه ۲۹ اردیبهشت آیین‌نامه طرح نوآفرین بعد از یک فرآیند یک‌ساله تدوین و ارزیابی در هیات وزیران تصویب شد. این طرح، ماهیت استارتاپی را مبنای کار خود قرار داده و بر همین اساس، قوانین و مقررات بیمه، مالیات و جذب سرمایه‌گذار را تسهیل کرده است.
امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات اعلام کرده است: عمر استارت‌آپ‌هایی که این طرح شامل حال آن‌ها می‌شود باید کمتر از ۳ سال باشد یعنی از زمان تأسیس تا سال سوم و درصورتی‌که ویژگی‌های دیگری داشته باشند از معافیت‌هایی برخوردار خواهند شد.
مسئله دیگری که استارت‌آپ‌ها با آن دست‌به‌گریبان هستند و در طرح نوآفرین راه‌حلی برای آن ارائه‌شده، تأمین سرمایه با تأکید بر مدل معروف «صندوق صندوق‌ها» است. به گفته معاون وزیر ارتباطات، در این مدل دولت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر به‌شرط آن‌که آن‌ها سرمایه‌گذاری کنند (و نه وام بدهند)، وام می‌دهد. به عبارتی دولت به صندوق خطرپذیر وام می‌دهد ولی آن صندوق حق ندارد به استارتاپ‌ها وام بدهد، بلکه باید سرمایه‌گذاری کند. در ماده ۴ این آیین‌نامه به وزارت ارتباطات و صندوق نوآوری و شکوفایی مجوز داده شده است که به‌صورت مشترک چنین کاری را انجام دهند.
از دیگر نکات مهم این طرح، ارائه مجوز به شرکت‌های خارجی است تا با دریافت آن بتوانند مراکز شتاب‌دهی خود را در کشور راه‌اندازی کنند؛ به‌عبارت‌دیگر اگر شرکتی مانند هوآوی در ایران یکی از تأمین‌کنندگان تجهیزات مخابراتی است، این شرکت می‌تواند در ایران مرکز شتاب‌دهی راه‌اندازی کند.
به گفته رئیس سازمان فناوری اطلاعات، انتقال مالکیت به شرکت خریدار استارتاپ موضوع دیگری بود که در آن، خلاء وجود داشت؛ چراکه طبق مقررات فعلی یک استارتآپ زمانی که توسط یک شرکت بزرگ خریداری می‌شود، مجوزها، پروانه‌ها و امتیازاتش به شرکت خریدار منتقل نمی‌شود؛ اما در ماده ۹ این آیین‌نامه ذکرشده است که درصورتی‌که خریداری بالاتر از ۶۷ درصد از سهام یک استارتاپ را خریداری کند، می‌توانند با توافق هم مجوزها و پروانه‌ها را به شرکت مادر انتقال دهند.