« بر اساس دستورالعملی که هفته آینده ابلاغ می‌شود، بانک ها مجاز می‌شوند ارز آزاد مشتری را تحویل گرفته و نسبت به خرید و فروش آن اقدام کنند. همچنین صادر کنندگان می توانند ارز حاصل از صادرات خود را به بانک بفروشند و یا سپرده گذاری کنند.»
ولی‌الله سیف هفته گذشته چنین درباره فعالیت بانک‌ها در بازار ارز خبر داده و اطمینان داده بود ارز تا پایان سال 95، تک‌نرخی می‌شود. امروز عصر(95/5/10) نیز دستورالعمل رسمی بانک مرکزی برای فعالیت آزادانه بانک‌ها در بازار ارز ابلاغ شد.
احمد حاتمی‌یزد، مدیر عامل سابق بانک صادرات، فعالیت آزاد بانک‌ها را در بازار ارز، از ملزومات تک‌نرخی شدن ارز می‌داند.
او در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» می‌گوید:«این قدم مهم و پیشرفتی جهت آزادسازی اقتصاد از محدودیت‌های خفه‌کننده است. البته بانک ها می‌توانند در چارچوب امکانات‌شان ارز بخرند و بفروشند. اگر کسی ارزی داشته باشد، می‌تواند در بانک سپرده بگذارد. اینکه برویم بانک و بگوییم به ما اینقدر ارز بفروش، بی حد و صر نیست.»
او ادامه می‌دهد:«پیش از این بانک‌ها موظف بودند ارز مشتری را به نرخ بانک مرکزی معامله کنند و حالا اجازه دارند با نرخ بازار آزاد بفروشند. این قدم بسیار مهم و برای تک‌نرخی شدن ارز بسیار واجب است. بدون برداشتن این قدم، نظام ارزی ما شفاف نخواهد شد.»
حاتمی‌یزد به برقراری روابط بانکی بین‌المللی ایران تاکید دارد و در توضیح آن می‌گوید:«البته بانک مرکزی در صورتی می‌تواند ارز را تک نرخی کند که ارتباط بانک مرکزی ما با بانک‌های خارج برقرار شود. این امر هنوز محقق نشده است. علی‌رغم اینکه انتظار داشتیم پس از برجام بانک‌ها شروع به کار با ایران کنند، این مسئله هنوز محقق نشده است. چرا که آمریکا کارشکنی می‌کند و جلوی همکاری بانک‌های اروپایی را هم با ایران می‌گیرد. میزان زیادی از پول‌های ما در 6 کشور چین، هند، ژاپن، عمان، امارات و کره جنوبی، بلوکه شده است. رقمی حدود 800 میلیارد دلار از پول ما، در دسترس بانک مرکزی نیست. اگر تا اخر سال این حساب ها آزاد شود، آن وقت می‌توان در جهت تک نرخی شدن ارز اقدام جدی صورت بگیرد.»
مدیرعامل سابق بانک صادرات معتقد است آمریکا به راحتی سایه تاریک خود را از سر روابط بانکی ایران برنخواهد داشت و در صورتی دست از سنگ‌اندازی می‌کشد، که در حوزه‌های دیگری با آن‌ها توافق حاصل شود.
طی دو سال گذشته، بارها وعده تک‌نرخی شدن ارز که از ملزومات اصلی شفافیت اقتصادی است، از طرف رئیس کل بانک مرکزی داده شده، اما هر بار موکول به 6 ماه آینده شده است.
حاتمی‌یزد در انتها می‌گوید:«این تعلل دولت نیست، بلکه مشکل بین بانکی در نظام بین‌الملل است. تا وقتی روابط بانکی ما با دنیا به صورت کامل برقرار نشود، مشکلات بانکی برجا خواهند ماند و تک‌نرخی شدن ارز نیز محقق نخواهد شد. اما همین اقدام برای فعالیت آزادانه بانک‌ها در نظام ارزی، گام مهمی برای تک‌نرخی شدن ارز است.»
بر اساس گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، جدیدترین دستورالعمل این بانک درصدد است عملیات ارزی اشخاص حقیقی و حقوقی را به کانال بانکی هدایت و ریسک عملیاتی فعّالان اقتصادی را کاهش دهد. بر اساس این بخشنامه بانک‌ها می‌توانند درآمدهای ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی اشخاص حقیقی و حقوقی و ارز ورودی به کشور از طریق نمایندگی‌های دیپلماتیک مقیم ایران و سرمایه گذاران خارجی را به نرخ آزاد خریداری کنند.
بر اساس ترتیبات جدید بانک‌ها می‌توانند ارزهای خریداری شده را در چارچوب مجموعه مقررات ارزی و یا از طریق صرافی‌های معتبر به فروش برسانند، ضمن اینکه فروش ارز خریداری شده به سایر بانک‌ها و صرافی‌ها نیز مجاز است. نرخ خرید و فروش ارز بر اساس توافق بانک و مشتری تعیین خواهد شد.