لووی الخطیب وزیر برق عراق در گفتوگو اختصاصی با شبکه المانیتور درباره وضعیت برق عراق صبحت کرده و گفته است، با توجه به شرایطی ویژهای که این کشور دارد، معافیت تحریمی برای خرید گاز و برق از ایران ادامه خواهد یافت.
وی تاکید کرده است که ایران تنها گزینه مناسب برای خرید برق و گاز است و در حال حاضر ما چارهای جز خرید از ایران نداریم.
الخطیب پیش از این مدیرعامل شرکت انرژی در عراق بوده و با عنوان مهندس در چندین شرکت بینالمللی نظیر بریتیش انگلیس، داتشل آلمان و شرکت ملی نفت اندونزی کار کرده است.
آیا عراق نگرانیهایی در بخش انرژی این کشور پس از تنشهای به وجود آمده بین ایران و آمریکا دارد؟
الخطیب: ما پیشبینیهای خود را به ویژه برای تابستان انجام دادهایم. ما برنامههای تولید خود را به صورت خوشبینانه و مؤثر پیش میبریم و نسبت به سال 2018 روند روبهرشدی داریم. تولید ما در ماه می حدود 3500 مگاوات در مقایسه با مدت مشابه سال 2018 افزایش داشت. چالش ما وجود درگیریهای سیاسی در منطقه است اما با شناختی که از ایالت متحده داریم ما میگوییم که عراق نباید درگیر مشاجرات سیاسی در منطقه باشد. ما به واردات برق به طور موقت از ایران نیاز داریم و این بیش از شش ماه بیشتر طول نخواهد کشید. اما نیاز ما برای گاز حدود 2 یا 3 سال طول خواهد کشید. یعنی تا زمانی که ما وضعیت تولید گاز در عراق را بهبود بخشیم.
آیا شما نگران نیستید که آمریکا معافیت جدید تحریمی برای واردات گاز از تهران ندهد؟
الخطیب: ما معافیت تحریمی هم برای گاز و هم برای برق از آمریکا داریم. آنها نیاز ما به گاز را میدانند. نه جامعه جهانی و نه ایالات متحده آمریکا از اینکه چوب لای چرخ کشور ما بگذارند خوشحال نیستند. ما اولویتهای خودمان را داریم. ما تاکنون به عنوان متحد قوی برای ایالت متحده در جنگ علیه تروریسم بودهایم. ما پیروز شدیم اما هزینه اقتصادی و انسانی آن را هم پرداخت کردیم. معافیتهای تحریمی به طول دوره زمانی تقسیم میشود و قابل تمدید است. من معتقدم که آنها معافیتهای تحریمی ما را تمدید خواهند کرد. چرا که وضعیت عراق کاملاً متفاوت از سایر کشورها است و ما گزینه جایگزینی برای تأمین گاز به غیر از ایران نداریم.
آیا کشوری وجود دارد که شما بتوانید گاز از آنها وارد کنید. برخی منابع میگویند که ایران گاز را به قیمت بالاتری به شما میدهد؟
الخطیب: ما برای پیدا کردن بهترین معامله آزادیم اما دخالت احزاب و ایجاد چالش را نمیخواهیم و ما نفع یکی را به دیگری نیز نمی خواهیم. ما روابط استراتژیکی با همه همسایگان و همچنین ایالات متحده آمریکا داریم و نمیخواهیم کشوری را علیه کشور دیگر تحریک کنیم. ما به کشورهای همسایه گفتهایم که آماده انجام معامله گازی و برقی با هر کشوری هستیم حتی برخی در این زمینه پیشنهاد هم دادهاند اما در این میان برای ما گزینهای بهتر از ایران نیست. ایران بسیار برای ما نزدیک است. وقتی ما درباره پیشنهادات صحبت میکنیم منظور ما گاز و برق با هم هست. ما در حال حاضر 1100 مگاوات برق و نیز گاز برای تولید 2800 مگاوات برق از ایران وارد میکنیم که مجموع آنها به بیش از 4 هزار مگاوات میرسد. ما گزینه بهتری از ایران از نظر حجم انرژی، خرید سهل و قیمت مناسب پیدا نکردهایم.
اگر بخواهیم از کشور دیگری وارد کنیم و به همین دلایل در حال حاضر بهترین گزینه برای ما ایران است.
آیا شما فکر میکنید عراقیها تابستان امسال به خاطر نبودن برق به خیابانها میریزند؟
الخطیب: اقدامات گذشته ما باعث شده تولید انرژی ما بیشتر شود با این وصف وضعیت فعلی ما ایدهآل نیست اما نسبت به گذشته بهتر شده است. برای رسیدن به یک راه حل منطقی به توافقات واردات انرژی نیاز داریم. ما امیدواریم مردم این مسئله را درک کنند که ما توافقاتی را با زیمنس امضا کردیم و قراردادهایی با جنرال الکتریک در حال نهایی شدن داریم. تغییراتی در بخش انرژی عراق در سال 2020 اتفاق خواهد افتاد و ظرفیت تولید ما و همچنین ذخیرههای تولید ما افزایش مییابد و پروژههای انتقال ما در سه ماهه آخر سال 2019 اجرایی میشود و تا اواسط 2020 پایان مییابد.
آیا شما در عقد قرارداد با زیمنس و جنرال الکتریک تحت فشار بودید و آیا قرارداد این شرکتها بخشی از مشارکت بینالمللی در سهم عراق است؟
الخطیب: وزیر برق پیشین دو نقشه راهی را برای تقویت بخش برق این کشور امضا کرده که یکی از اینها مربوط به زیمنس و دیگری جنرال الکتریک است که این دو با همدیگر ترکیب نمیشوند. ما خروجی هر دو را بررسی میکنیم اما آنچه برای ما مهم است نقشه راه خود عراق است که ما روی آن کار میکنیم. توافق با زیمنس به ارزش 1.7 میلیارد یورو است و با جنرال الکتریک هم هنوز قراردادی راجعبه این نقشه راه امضا نکردهایم. با وجود این آنها توسعه و نصب تجهیزات به ارزش 1.5 میلیون یورو طی شش ماه گذشته انجام دادهاند. اما راجعبه نقش راه تاکنون هیچ موضوعی نبوده است. مدت زمان این نقشه راه چهار سال است و از اول ماه می آغاز شده است و قرار است طی سه مرحله انجام شود. رقابت بین زیمنس و جنرالالکتریک باید رقابتی سالم و مثبت باشد و به حفظ و بازسازی عراق و به ویژه در حوزه برق و انرژی کمک کند.
آیا شما استدلالی مبنی براینکه بخش برق عراق سیاسی شده است، دارید؟
الخطیب: هر چیزی در عراق امروز به یک مسئله سیاسی تبدیل شده است. امیدوارم که این مسئله زیاد ادامه نیابد. در وزارت برق به همه اعضا توصیه میکنیم که منافع عراق را در نظر بگیرند ما یک دولت مستقل هستیم. عراق نسبت به سال 2003 بسیار کشوری قدرتمندی شده است و چنین رویکردهایی مربوط به کشورهای ضعیف است نه عراق. برخی سفرا به دنبال ارتقای شرکتهای خودشان هستند که البته ما از این ایده استقبال میکنیم اما زیر بار فشار آنها نمیرویم.
وضعیت شرکتهای ایرانی که با عراق قرارداد دارند به خاطر تنشهای آمریکا چه خواهد شد؟
الخطیب: همه چیز به طور عادی پیش میرود. البته شرکتهای ایرانی محدود هستند و ما پول آنها را با دینار عراق پرداخت میکنیم.
آیا شما خصوصیسازی را در بخش برق و انرژی عراق اجرایی میکنید یا این مسئله شکست خورده است؟
الخطیب: اینکه دولت در همه زمینهها بخواهد نقشآفرینی کند بسیار خطرناک است و این رویکرد منجر به شکست خواهد شد. ما دیگر یک کشور سوسیالیست نیستیم ما متکی به اقتصاد بازار هستیم و نیاز به ایجاد اشتغال و فرصتهای جدید شغلی داریم. ما میخواهیم مطمئن شویم که محیط زیست جذاب داریم و شرایط خوبی را برای بخش خصوصی مهیا میکنیم. ما به دنبال مشارکت بیشتر بخش خصوصی و سرمایهگذاری آنها در تولید و مشارکت هستیم که میتواند درآمد این کشور را افزایش دهد.
آیا عربستان پیشنهاد فروش برق و گاز با قیمت مناسبتری نسبت به ایران به شما داده است؟
اخطیب: عربستان ابراز همکاری بیشتر با عراق داشته است اما تاکنون پیشنهادی راجعبه برق از این عربستان نداشتهایم. توافقی با عربستان درباره سرمایهگذاری شرکتهای سعودی در بخش انرژی در عراق بوده و در گام بعدی شرکتهای منطقه خلیج فارس قرار است در بخش انرژی عراق سرمایهگذاری کنند
آیا شما نگران نیستید که قربانی اعتراضات برقی عراق باشید؟
الخطیب: اعتراضات یک مسئله قانونی است و یک حقی است که براساس قانون مردم دارند و مسئولیت ما در دولت این است که اعتراضات قانونی آنها را بپذیریم. هر کسی مسئول تعهدات خودش است و شهروندان هم حق اعتراض دارند که البته تاوان آن را نیز پس میدهند.