بیژن زنگنه، وزیر نفت لحظاتی قبل از برگزاری یکصدوهفتادوششمین نشست اوپک، به پرسشهای خبرنگاران پاسخ داد. وزیر نفت در پاسخ به این پرسش که شما در این نشست به دنبال چه چیزی هستید، گفت: در این نشست، شاید هیچ چیز. زیرا قیمت برای ما بد نیست که (بخواهیم) بالاتر برود. این مسئله اصلی ما نیست. مسئله اصلی ما افزایش صادرات نفت است. ضمن اینکه برای من مهم است موجودیت اوپک را حفظ کنم. موجودیت اوپک برای ما مهمترین مسئله است و فکر میکنم دستاوردی برای بهبود فرآیند تصمیمگیری درون اوپک داشتیم.
صدای ایران مبنی بر پرهیز از یکجانبهگرایی شنیده شد
او به نخستین پرسش مبنی بر موضع ایران در قبال تمدید توافق کاهش تولید اینگونه پاسخ داد: هنوز تصمیمی گرفته نشده است، اما ما مشکلی با تمدید تصمیم قبلی یا حتی افزایش میزان آن نداریم. آنچه از نظر ما اشکال داشت، روش طرح و پختوپز این تصمیم بود که فکر میکنم حرف ما بهخوبی شنیده شد.
زنگنه در پاسخ به خبرنگاری که به نقل از وی گفت اوپک به ابزار سیاسی تبدیل شده است، عنوان کرد: اوپک به ابزار سیاسی تبدیل نشده، اما با ادامه رویه فعلی، به ابزار سیاسی تبدیل میشود و این خطر بزرگی است که اوپک را تهدید میکند.
وزیر نفت در پاسخ به اینکه با توجه به نگرانی شما از برخی یکجانبهگراییها، اعضای اوپک چگونه میتوانند همبستگی خود را با ایران نشان دهند، گفت: نگرانی من از این است که اوپک یکجانبه تصمیم بگیرد و یک یا دو نفر از جانب اوپک صحبت کنند؛ اوپک یعنی ۱۴ عضو با حق مساوی.
او در پاسخ به اینکه آیا شما فکر میکنید در ارتباط با اتفاقهای مربوط به تحریمها صدایتان شنیده شده است، تصریح کرد: بیشتر اعضای اوپک تحریمهای تحمیلی آمریکا ضد ایران را محکوم میکنند، اما برخی دیگر باور دارند که اوپک مأموریت ندارد آمریکا را محکوم میکند.
زنگنه در پاسخ به این پرسش که آیا شما از این کشورها میخواهید که پیش از پایان نشست، آمریکا را محکوم کنند، گفت: من درخواستی نکردم، زیرا برخی از اعضای اوپک معذوریتهایی دارند که به آنها اجازه نمیدهد آمریکا را محکوم کنند.
با هیچکس دشمن نیستیم؛ هیچکس را تهدید نمیکنیم
او در پاسخ به پرسش خبرنگاری مبنی بر اینکه آیا شما از اوپک خواهید خواست که از ایران در برابر تحریمهای آمریکا حمایت کند، اظهار داشت: من قبلاً این را خواستهام و عده زیادی از ما عملاً حمایت کردند و عدهای هم به دلیل ملاحظاتی که دارند، حاضر به حمایت نشدند. ما فعلاً میخواهیم آنها دست از دشمنی با ما بردارند. ما با هیچکس دشمن نیستیم و هیچکس را هم تهدید نمیکنیم و درخواستمان این است که دست ما را بفشارند، نه اینکه پشت دست ما بزنند.
وزیر نفت در پاسخ به اینکه آیا توافق روسیه و عربستان، اتحاد اوپک را تهدید میکند، گفت: چیزی درباره یک کشور خاص و نام کشورها نگفتم و نمیخواهم هیچ نامی را تأیید کنم.
او درباره توافق عربستان و روسیه در اجلاس سران G20 در ژاپن و اینکه چنانچه در نشست امروز چنین توافقی به تصویب اعضا برسد به این معناست که آنچه مدنظر ایران در این نشست بوده عملی نشده است، گفت: من روی عدد و رقم و زمان صحبتی نداشتم، بلکه در مورد فرایند صحبت کردم و فکر میکنم پیام ما بهخوبی شنیده شد.
زنگنه در پاسخ به اینکه آیا تهدیدی برای اتحاد اوپک وجود دارد، عنوان کرد: بله. من باور دارم نوعی یکجانبهگرایی اوپک را تهدید میکند. از آن جهت گفتم که اوپک را به مسیر خود بازگردانم.
هر چقدر بتوانیم نفت صادر میکنیم
زنگنه در پاسخ به این پرسش که شما در این نشست به دنبال چه چیزی هستید، گفت: در این نشست، شاید هیچ چیز. زیرا قیمت برای ما بد نیست که (بخواهیم) بالاتر برود. این مسئله اصلی ما نیست. مسئله اصلی ما افزایش صادرات نفت است. ضمن اینکه برای من مهم است موجودیت اوپک را حفظ کنم. موجودیت اوپک برای ما مهمترین مسئله است و فکر میکنم دستاوردی برای بهبود فرآیند تصمیمگیری درون اوپک داشتیم.
او در پاسخ به پرسشی درباره تحریمهای آمریکا علیه ایران و صادرات نفت کشورمان گفت: کاری نمانده است که آمریکا علیه ایران نکرده باشد. اروپا نیز در زمینه خرید نفت هیچگونه همراهی با ما نداشته، بنابراین کار ما مشکل است.
زنگنه درباره پیشبینی تحقق درآمدهای نفتی در بودجه با توجه به تحریم نفت ایران، گفت: ما هر چقدر که بتوانیم، نفت صادر میکنیم. وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه پتانسیل عرضه نفت ایران در بازار خاکستری چه میزان است نیز گفت: چیزی نمیتوانم در این باره بگویم.
وزیر نفت در پاسخ به پرسشی درباره صادرات نفت ایران به چین و تقاضای چین برای نفت ایران گفت: من حتی یک کلمه درباره تحریمها و قراردادهایمان در دوران تحریم صحبت نمیکنم.
تحت فشار مذاکره نمیکنیم
زنگنه درباره خط قرمز ایران برای مذاکره با آمریکا گفت: رهبر ما به روشنی اعلام کرد که تحت فشار، هیچکس نمیتواند مذاکره را آغاز کند. این به آن معناست که اگر آمریکا تحریمها را ضد ایران پایان دهد، میتوانیم شاهد تغییری چشمگیر در شرایط باشیم.
او با بیان اینکه ما درخواستی از طرف روسیه برای پیوستن به اوپک دریافت نکردهایم، ادامه داد: استقبال میکنیم که روسیه در قالب بیانیه همکاری (توافق جهانی کاهش تولید نفت) با اوپک همکاری کند.
زنگنه به سوالی مبنی بر اینکه آیا تحریمها بر ظرفیت تولید نفت ایران تأثیر گذاشتهاند، پاسخ مثبت داد.
تمدید توافق کاهش تولید محتمل است
زنگنه درباره اینکه آیا انتظار میرود توافق کاهش تولید برای ۹ ماه تمدید شود، گفت: اینطور به نظر میرسد که ما توافق خواهیم کرد و تصمیم قبلی را برای ۹ ماه آینده تمدید کنیم. از آغاز گفتم با هر تصمیمی که از سوی اکثریت اوپک حمایت شود، مشکلی ندارم.
زنگنه در پاسخ به این پرسش که واکنش شما به تحریمهای آمریکا ضد صادرات نفت ایران چیست و اینکه آیا خوشبین هستید توافقی که بر اساس آن ایران بتواند نفت خود را در همه جای دنیا بفروشد، حاصل شود، عنوان کرد: من قبلاً هم گفتهام که تحت فشار و با افزایش فشار، ایران آماده نیست مذاکره با آمریکا را آغاز کند. اما اگر دولت آمریکا میخواهد شرایط میان دو کشور را تغییر دهد، باید نخست همه تحریمهای ضد نفت و دیگر زمینههای ایران را رفع کند؛ آنگاه تغییر چشمگیری را در شرایط شاهد خواهیم بود.
بازار نفت باید غیرسیاسی شود
وزیر نفت درخصوص اینکه آیا شرایط برای نفتکشها در دریای عمان و تنگه هرمز امن است نیز گفت: من نمیدانم چه کسی ضد کشتیها در (دریای) عمان اقدام کرده است، اما طرف ایرانی در بیش از ۱۰۰ سال بازار را امن کرده است و ما بارها تکرار کردهایم که بازار نفت باید غیرسیاسی شود و هدف ما این است که نفت یک سلاح نباشد.
زنگنه اظهار کرد: بازار نفت باید برای همه غیرسیاسی شود. این یک ابزار نیست تا ضد برخی کشورها استفاده شود. نفت، نفت است. لطفاً درک کنید که بازار باید به دوش عوامل بنیادین گذاشته شود نه اینکه به بخشی از بازار فشار آورده شود که این طور یا آن طور عمل کنند. این به سود هیچکس نیست؛ نه در طرف مصرفکنندگان و نه تولیدکنندگان.
وزیر نفت در پاسخ به اینکه آیا شما تمایل دارید اعضا تولید را بیشتر کاهش دهند و این کاهش نیز عمیقتر باشد، گفت: ما مشکلی با هیچ کدام از اینها نداریم؛ نه با طولانیتر شدن و نه با بیشتر شدن میزان کاهش.
آمریکا، منتفع اصلی از قیمت کنونی نفت
زنگنه در پاسخ به این پرسش که به نظر شما چرا قیمت نفت روند کاهشی دارد، در حالی که باید روند فزاینده پیدا میکرد، افزود: آمریکا بالاترین استفاده را از شرایط میبرد تا برای شیلاویل خود بازار پیدا کند.
وزیر نفت در پاسخ به اینکه آیا با آقای نواک درباره قراردادهای نفتی نیز مذاکراتی داشتید، گفت: درباره همه مسائل با هم صحبت کردیم.
او در پاسخ به این پرسش که میزان پول نفت ایران که خارج از کشور گیر کرده، چقدر است؟ گفت: ما گیر نکردهایم، خیلی هم آزادیم. زنگنه در پاسخ به این پرسش هم که چگونه پولهای نفت ایران را وارد میکنید هم عنوان کرد: اگر راهش را بگویم که میشود مَثل سرکه هفت ساله. اگر بگویم چکار کردیم، دیگر فایدهای ندارد.
زنگنه در پاسخ به این پرسش که چنانچه کاهش تولیدی صورت بگیرد، کاهش بیشتر از چه محلی است و آیا از محل پایبندی بیش از حد (over compliance) خواهد بود، گفت: مشخص است که کشورهایی که بیشتر افزایش تولید داشتهاند، باید بیشتر کاهش دهند.
او در پاسخ به این پرسش که میزان ذخایر نفت ایران بر روی آب چقدر است، گفت: هیچ چیزی درباره عملیات تکنیکال نفت و فروش آن نمیگویم.
وزیر نفت همچنین به این پرسش که نظر شما درباره فشارهای داخلی به شما چیست؟، پاسخ داد: قبلاً هم گفتهام؛ اگر دوستان داخلی بگذارد انشاءالله بر دشمنان خارجی غلبه خواهیم کرد.
دریافت درآمدهای نفتی؛ شرط کارآمدی اینستکس
زنگنه در پاسخ به اینکه نظر شما درباره وارد کردن نیروهای بیشتر از سوی آمریکا به تنگه هرمز چیست؟، گفت: مهمترین بازنده در شرایط ناامن، ایران است، نه دیگران.
او در پاسخ به این پرسش که آیا شما همچنان امیدی به اینستکس دارید یا اعتماد به آن را از دست دادهاید؟، عنوان کرد: انسان با امید زنده است. اگر اروپاییها به تعهد خود عمل کنند، اینستکس میتواند به ما کمک کند. اما باید تأکید کنم که بدون پذیرش دریافت درآمدهای نفتی، اینستکس نمیتواند راهگشا باشد.
زنگنه در پاسخ به این پرسش که آیا ناتوانی در صادرات میعانات گازی، شما را به کاهش تولید گاز وادار کرده است نیز عنوان کرد: ما تولید گاز و میعانات گازی را کاهش ندادهایم و دنبال راههایی برای صادرات میعانات گازی هستیم. گاز را هم داخل ایران مصرف و صادر میکنیم.