نوسازی ناوگان هوایی با خرید بدون واسطه هواپیما از ایرباس و بویینگ به عنوان یکی از موفقیت‌های پس از برجام نه تنها در حوزه وزارت راه و شهرسازی بلکه در سطح کلان و ملی قلمداد می‌شود. گفته می شود اگر معامله با بویینگ به نتیجه برسد این بزرگ ترین معامله ایران و امریکا در طول تاریخ خواهد بود.
«عباس آخوندی» وزیر راه و شهرسازی می گوید: در تمام این مذاکرات موضع ایران قدرت و استقلال بوده است و این روند ادامه خواهد داشت.
آخوندی، با تاکید براینکه هیچ دلیلی برای اینکه معامله خرید هواپیما انجام نشود، وجود ندارد گفت: بخش اعظمی از مسائل فنی قرارداد ایرباس نهایی شده است و اولین سری از ایرباس‌های جدید پاییز وارد ناوگان هوایی کشورمان می شود.
همچنین آخوندی این اطمینان را به فعالان بخش خصوصی کشورمان داد که برای واگذاری پروژه ها هیچ امتیاز ویژه ای را به نهادهای عمومی نمی دهد و تمام واگذارهای در شرایط رقابتی و کاملا برابر انجام می شود.
چند روز گذشته نمایندگان ایرباس برای ادامه مذاکرات فروش هواپیما به ایران، در تهران و در وزارت راه و شهرسازی حضور داشتند، در حال حاضر مذاکرات با ایرباس بر حول محور چه موضوعاتی است و نتیجه این دور از مذاکرات چه بوده است؟
قرارداد خرید هواپیما اجزای بسیار زیادی دارد. مسائل فنی بسیار پیچیده‌ای درباره موتور، قطعات، نحوه تامین قطعات و ... مورد بحث قرار می‌گیرد . قرارداد خرید هواپیما از ایرباس بیش از 500 صفحه است و به طور مرتب تیم‌های مختلفی از نمایندگان شرکت‌های هواپیما ساز از جمله ایرباس، ATR و سایر شرکت ها به ایران می آیند تا بتوانیم درباره جزییات مذاکرات کنیم. درباره هر یک از این مسائل باید تیم های متخصص و فنی هر دو طرف با یکدیگر به مذاکره بپردازند و درباره هر بند از قرارداد به توافق برسند و بندهای قرارداد را نهایی کنند.
در طول این مذاکرات به چه توافق هایی با ایرباس رسیده‌اید ؟
بخش اعظمی از این موارد فنی و تکنیکال مورد به مورد بحث و نهایی شده است. توافق بر سر هر یک از این بندها بسیار زمان بر خواهد بود.
می‌توان تاریخی برای نهایی شدن این قرارداد اعلام کرد؟ آیا برای تاریخ نهایی شدن قرارداد ایرباس زمان بندی وجود دارد؟
اولین سری از هواپیماهای جدید ایرباس احتمالا تا اواخر پاییز وارد ناوگان هوایی کشورمان می‌شود. بنابراین تا آن زمان قرارداد نهایی شده است. بخشی از این قرارداد در رابطه با موضوعات تکنیکال است. بخشی دیگر از این قرارداد به موضوعات مالی اختصاص دارد که در حال انجام است و مراحل نهایی را طی می‌کند. بخش دیگر این قرارداد مربوط به مقرارت روابط بین الملل و گرفتن مجوز اوفک (سازمان زیر مجموعه وزارت خزانه داری آمریکا) است که نسبت به اخذ این مجوز خوش بین هستیم.
اگر به هر دلیلی معاملات با ایرباس و بویینگ انجام نشد، چه اینکه ما شرایط را نپذیریم و یا اینکه آنها نتوانند اجازه فروش را از اوفک دریافت کنند، آیا گزینه‌های دیگری برای خرید هواپیما و نوسازی ناوگان هوایی کشورمان وجود دارد؟
هیچ دلیلی برای اینکه قراردادها با شرکت‌های هواپیما ساز به نتیجه نرسد، نمی‌بینم. اما هرگز گزینه‌های خود را محدود به یک یا دو شرکت هواپیما ساز نمی‌کنیم. برای خرید هواپیما از همان ابتدا که مذاکرات با ایرباس را شروع کردیم، با شرکت بویینگ هم وارد مذاکره شدیم و همچنان که با این دو شرکت در حال مذاکره هستیم، با شرکت MRG ژاپن هم وارد مذاکره شده‌ایم.
گفته می شود اگر مجوز اوفک صادر نشود، سایر شرکت های هواپیماساز از جمله میتسوبیشی و بمباردیر و امبرائر هم امکان فروش هواپیما به ایران را ندارند؟ این موضوع درست است؟
فکر می کنم فضای عمومی بسیار مثبت است. لازم نیست که پیش گویی کنیم، صبر می کنیم تا وضعیت روشن شود اما فضا را منفی نمی‌بینم.
قرارداد با بویینگ می تواند آغاز معاملات با امریکا باشد؟
ما با جهان وارد این بحث شده‌ایم که ایران به عنوان یک کشور مستقل از موضع برابر و از موضع استقلال حاضر است با تمام کشورها وارد مذاکره شود و رابطه اقتصادی برقرار کند. این یک علامت از طرف ما است و زمانی که کشورها وارد مذاکره با ما می شوند به این معنا است که ما را به عنوان یک کشور مقتدر و مستقل پذیرفته اند.
این بزرگ ترین علامتی است که می‌دهیم و فکر می‌کنم هر شرکتی که بخواهد در یک کشوری سرمایه گذاری کند این اقتدار و استقلال برایشان بسیار مهم است. برعکس که عده‌ای فکر می کنند ما نباید مستقل باشیم اما من معتقدم سرمایه گذار خارجی زمانی جذب می‌شود که ما از موضع اقتدار و استقلال صحبت کنیم و ما این علامت خوب را به تمام دنیا می دهیم.در واقع کشوری که مستقل است جرات مذاکره هم دارد.
با تغییر دولت آمریکا آیا این قراردادها همچنان بر قوت خود باقی می مانند؟
تفاهمنامه برجام در شورای امنیت سازمان ملل تصویب و به ثبت رسیده است و به طور قطع فراتر از دولت امریکا است.
بارها عنوان کرده اید که از مهم ترین سیاست های مدیریتی شما در وزارت راه و شهرسازی استفاده از توان داخل و بهره‌گیری از ظرفیت های بخش خصوصی است، آیا این سیاست در حوزه بنادر هم تا کنون اجرایی شده است؟ برای واگذاری اقتصادی ترین بندر ایران که بندر شهیدرجایی است چه برنامه‌ای دارید؟ با توجه به این که سال‌ها است که تایدواتر به عنوان یکی از زیر مجموعه های سپاه در این بندر حضور دارد آیا بخش خصوصی باید با یک نهاد پرقدرت وابسته به حاکمیت وارد رقابت شود؟
در حوزه بنادر هر بخش جدیدی را که بخواهیم واگذار کنیم به طور قطع تمام آن ها در رقابت بین المللی عرضه می شوند. اخیرا هم برای فاز یک بندر شهید رجایی مناقصه اعلام کردیم. برای فاز دو و سه هم به زودی مناقصه برگزار می‌کنیم. تمام واگذاری‌ها با انجام مناقصات بین‌المللی انجام می‌شود. ما از تمامی فعالان بخش خصوصی که مدعی هستند و علاقه مند سرمایه گذاری در این حوزه هستند، برای شرکت در این مناقصه ها استقبال می‌کنیم. شرایطی که برای واگذاری‌ها در نظر می‌گیریم برای تمام شرکت‌ها کاملا یکسان و کاملا رقابتی است و به هیچ وجه به هیچ بخش عمومی امتیاز ویژه نمی‌دهیم.
از میزان اسناد خزانه‌ای که هفته گذشته منتشر شده چقدر به وزارت راه و شهرسازی داده می‌شود؟
از رقمی که هفته گذشته منتشر شد قرار است که هزار و 200 میلیارد تومان در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار بگیرد.
به نظر شما از مهم ترین موفقیت های پس از برجام در حوزه وزارت راه و شهرسازی چه می تواند باشد؟
معتقدم این آرامش و ثبات اقتصادی یکی از مهم ترین موفقیت‌های دولت یازدهم است. در حوزه حمل و نقل دریایی، هوایی، ریلی و زمینی پس از برجام به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافتیم. فارغ از نوسازی ناوگان هوایی تنها در حوزه پس کرانه‌های سازمان بنادر بیش از 4 هزار میلیارد سرمایه گذاری بخش خصوصی را جذب کردیم که این رقم کوچکی نیست.