جزییات مربوط به توقیف نفت‌کش «گریس ۱» در منطقه جبل‌الطارق نشان می‌دهد این نفت‌کش متعلق به یک شرکت روسی است که نفت ایران را حمل می‌کرده است. روز گذشته خبرگزاری رویترز خبری منتشر کرد که بر اساس آن، نفت‌کشی به نام 1Grace توسط نیروی دریایی انگلستان در منطقه جبل‌الطارق توقیف شده است. این نفت‌کش قصد داشته ۲ میلیون بشکه از نفت ایران را به پالایشگاه‌های سوریه برساند، اما هنوز جزئیاتی درباره این محموله منتشر نشده و وزارت امور خارجه ایران با احضار سفیر انگلستان خواستار توضیح دولت این کشور شده است.
نتیجه جستجوها درباره نفت‌کش توقیف‌شده نشان می‌دهد که گریس ۱ متعلق به یک شرکت روسی به نام russian titan shipping line است که محل ثبت آن در امارات است. گریس ۱ که نفت ایران را حمل می‌کرده روز پنج‌شنبه از آب‌های سرزمینی کشور جیبارتار که تحت نظر دولت انگلستان است، عبور می‌کرده است. نیروهای انگلیس با بازرسی این کشتی و ملاحظه بارنامه و مدارک آن، کشتی را توقیف می‌کنند که به گفته کارشناسان و متخصصین این اقدام آن‌ها، یک اقدام سیاسی است و شامل قوانین بین‌المللی دریانوردی نمی‌شود.
اصولاً بازرسی از نفت‌کش‌ها و کشتی‌های تجاری در محدوده آب‌های سرزمینی یک کشور یک موضوع عادی است و صاحب آن آب‌ها زمانی می‌تواند کشتی را توقیف کند که کشتی دارای مشکلات زیست‌محیطی، گواهینامه و … باشد که توقیف اخیر شامل این موارد نمی‌شود و مشخص است که دلیل توقیف آن یک موضوع سیاسی است. این نفت‌کش، نفت ایران را به‌سوی سوریه می‌برده و نیروی دریایی انگلستان با این استدلال که سوریه مشمول تحریم‌های اتحادیه اروپا است، دست به توقیف این نفت‌کش در جبل‌الطارق زده است.
جبل‌الطارق خودمختار است
نکته مهم درباره توقیف نفت‌کش این است که جبل‌الطارق که به اسپانیایی به آن جیبراتار می‌گویند یک کشور خودمختار است که مورد منازعه انگلستان و اسپانیا است. جبل‌الطارق بین اسپانیا و مراکش قرار دارد و یک آبراه حیاتی است. دریانوردان می‌دانند که مدیترانه سه‌راه خروجی دارد. قسمت شمالی این دریا در جنوب اروپا و کشورهای اسپانیا و ایتالیا قرار دارد و قسمت جنوبی آن در شمال آفریقا.
یک‌راه خروج از دریای مدیترانه، از تنگه بسفر و داردانل در کشور ترکیه می‌گذرد؛ یک‌راه آن از به مصر و کانال سوئز و یک‌راه آن از جبل‌الطارق که به اقیانوس آتلانتیک شمالی می‌رسد. انگلیس با در اختیار گرفتن جبل‌الطارق درواقع حاکمیت این آبراه را از آن خود کرده است و این دماغه استراتژیک را در اختیار دارد. به همین دلیل است که نفت‌کش روسی را بازرسی کرده و با کشف نفت ایران به مقصد سوریه، آن را توقیف کرده است.
بااین‌وجود این اقدام خصمانه انگلیس خلاف قوانین بین‌المللی دریانوردی است.
با توجه به موضع رسمی وزارت امور خارجه ایران برای آزادی این نفت‌کش، به نظر می‌رسد چارتر کننده این کشتی، ایران بوده است که طبق گفته کارشناسان پیشنهاد می‌شود برای آزادسازی آن، باید از انگلستان شکایتی در مجامع بین‌المللی و سازمان ملل توسط کشورهای ایران، روسیه و سوریه مطرح شود.
فابیان پیکاردو یکی از مقامات دولت محلی جبل‌الطارق در بیانیه‌ای گفته بود شواهد کافی در دست بود که نشان می‌داد مقصد نفت‌کش گریس ۱ پالایشگاه بانیاس در سوریه بوده است.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد: «در پی توقیف غیرقانونی یک نفت‌کش ایرانی در تنگه جبل‌الطارق توسط نیروی دریایی انگلستان، سفیر این کشور در تهران هم‌اکنون به وزارت امور خارجه احضار شد.»
به گفته وی مراتب «اعتراض شدید» ایران به سفیر بریتانیا اعلام شده است. عباس موسوی گفت: «ما به سفیر انگلیس اعلام کردیم این اقدام بدعتی عجیب است به خاطر اینکه تحریم‌هایی که اعلام کرده‌اند، بر مبنای شورای امنیت نیست و جمهوری اسلامی ایران این اقدام را نمی‌پذیرد.»