محمدجواد ظریف که برای شرکت در نشست عالیرتبه شورای اقتصادی - اجتماعی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده است، در گفت وگو با بخش هارد تاک شبکه خبری بی بی سی درباره توافق هسته‌ای ایران، در واکنش به تحریم های شدید آمریکا علیه ملت ایران افزود: ما بالاخره نفت مان را خواهیم فروخت، اما شرافت مان را هرگز نمی فروشیم.
وی ادامه داد: این یک توافق مورد تأیید جامعه بین المللی شامل ایالات متحده آمریکا بود. اهمیت ندارد که مذاکره کننده آن دولت پیشین آمریکا بوده است، چرا که این توافق با آمریکا مذاکره شد.
وزیر امور خارجه در یادآوری قوانین بین المللی به دولتمردان تندروی کاخ سفید، ادامه داد: همانگونه که می‌دانید در قانون بین الملل، دولت‌ها شناسایی نمی‌شوند، بلکه کشورها را شناسایی می‌کنند که این دولت‌ها آن را نمایندگی می‌کنند.
ظریف در واکنش به افزایش تنش‌ها در منطقه خلیج فارس هشدار داد: اگر جنگ شود، تصور نمی‌کنم کسی در منطقه ما در امان باشد. بیایید از بروز جنگ جلوگیری کنیم. ما به جنگ نیاز نداریم.
او افزود: همانگونه که ترامپ گفته است، ما تنها ۱۰ دقیقه با جنگ فاصله داشته ایم و چنانچه آنها علیه ایران اقدامی انجام می‌دادند، ایران نیز از خود دفاع می‌کرد.
ظریف در پاسخ به این سوال که چه پاسخ نظامی را برای دفاع از خود انتخاب می‌کردید، گفت: من نظامی نیستم و آن را به نظامیان واگذار می‌کنم.
وی در پاسخ به اینکه از برخی مقامات ایران شنیده می‌شود در صورت حمله ایران، آنها به برخی متحدان آمریکا همچون عربستان سعودی یا دوبی حمله می‌کنند، خاطرنشان کرد: ما چشم بسته اقدام نمی‌کنیم؛ آمریکا اکنون درگیر یک جنگ اقتصادی با ایران است؛ برخی کشورها حمایت‌های لجستیکی از این اقدام دارند که به معنای مشارکت آنها در این جنگ است.
وزیر امور خارجه تأکید کرد: اگر جنگی در گیرد، فکر نمی‌کنم هیچ کسی در منطقه ما ایمن باشد. اجازه دهید تا جلوی جنگ را بگیریم، هیچیک به جنگ نیاز نداریم.
مجری برنامه به افشای ایمیل های سفیر مستعفی انگلیس در واشنگتن مبنی بر اینکه ترامپ به خاطر اینکه برجام، امضا شده اوباما بوده است، از توافق هسته ای خارج شد، اشاره کرد و پرسید آیا تفاوتی بین آمریکا و اروپا قایل می شوید؟ رئیس دستگاه دیپلماسی ایران پاسخ داد: از نظر ما این توافق به نفع جامعه بین المللی اعم از آمریکاست. اهمیتی ندارد که دولت پیشین آمریکا درباره این توافق مذاکره کرده باشد، این توافقی است که توسط آمریکا مذاکره شده است.
ظریف اظهار کرد: می دانید که در جامعه بین المللی شما این یا آن دولت را شناسایی نمی کنید بلکه با کشور و دولت آن طرف هستید. ما با دولت آمریکا مذاکره کردیم و دولت این کشور باید از تعهدات تبعیت کنند.
برجام برای ترامپ بهترین توافق ممکن است
وی ادامه داد: آخرین باری که کنترل کردم، (متوجه شدم) انقلابی در آمریکا رخ نداده است. باور دارم که برجام برای ترامپ بهترین توافق ممکن است. فکر می کنم افرادی به ترامپ مشاوره می دهند که ارتقای صلح به نفع آنها نیست و فقط به دنبال پیشبردن دستور کاری هستند که داشتند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این اظهارات مجری برنامه که می گفت اروپایی ها از خروج یکجانبه آمریکا از برجام بشدت ابراز تأسف کردند، گفت: این بیانیه ها مهم است اما مهم تر اینکه آنها سرمایه گذاری انجام دهند.
ظریف درباره کاهش تعهدات برجامی این کشور به دنبال ناتوانی اروپا در تامین منافع مالی ایران از برجام هم اظهار کرد: ما هیچگونه ضرب الاجلی در این باره به اروپایی‌ها نداده‌ایم.
ظریف افزود: اروپایی ها از ما چند هفته فرصت خواستند و ما به آنها ۶۰ هفته وقت دادیم. پس از آن ما اقدام خود را در چارچوب برجام انجام دادیم در حالی که آمریکا از توافق بیرون رفت. ما از سازوکار داخل برجام استفاده کردیم تا به آنها نشان دهیم که باید به توافق بازگردند و تعهدات خود را اجرایی کنند.
وی با تاکید بر اینکه ما برای هیچ کسی ضرب الاجلی تعیین نکردیم، ادامه داد: ما تنها چیزی را اجرا کردیم که پیش از این بسیار روشن به آنها گفته بودیم که این گام هایی است که برداشته خواهد شد.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که افزایش سطح غنی سازی اورانیوم فراتر از ۳.۶۷ درصد کمکی به اروپا برای حفظ برجام نمی کند، گفت: ما توافق را به طور کامل اجرا کردیم. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ابتدا تاکنون ۱۵ گزارش داده است که پنج گزارش آن پس از خروج آمریکا از برجام بوده است.
ظریف افزود: همه اینها نشان می دهد که ایران به طور کامل به تعهدات خود پایبند بوده است. متاسفانه اروپایی ها نتوانستند از این مساله سود ببرند.
وزیر خارجه در واکنش به اینکه اروپایی ها از افزایش سطح غنی سازی ایران ابراز نگرانی می کنند، چرا ایران به سمت این کار رفته است، گفت: اروپایی ها نمی توانند بخشی از توافق را اجرا کنند. در بند ۳۶ خود توافق می گوید که اگر ایران یا دیگر طرف های توافق از اجرای توافق از سوی دیگری رضایت نداشته باشند، می توانیم در خود این توافق اقداماتی را اتخاذ کنند.
ظریف تاکید کرد: این اقدام برای پابرجا ماندن توافق درنظر گرفته شده است تا جلوی از بین رفتن کامل آن را بگیرد.
وی در پاسخ به این سوال که با این حساب شما به افزایش سطح غنی سازی ادامه می دهید، گفت: این توافق کاملاً بر اساس عدم اعتماد نوشته شد. هیچ طرفی به طرف دیگر اعتماد نداشت. ما همه سیاه و سفید را در آن گنجاندیم. از این رو اگر ما به توافق پایبند نباشیم آنها می توانند و اگر آنها پایبند نباشیم ما اقداماتی را انجام می دهیم.
ظریف افزود: برجام برای اروپایی ها همچون یک سند امنیتی هم هست. شما نمی‌توانید بدون سرمایه‌گذاری لازم چیزی را به دست آورید. این مساله یک نقص است. ما سرمایه‌گذاری خود را در توافق هسته‌ای بیش از آنکه حرف بزنیم، انجام دادیم اما اروپایی‌ها هنوز آماده انجام این سرمایه‌گذاری نیستند. آنها بیانیه می خوانند.
وی در پاسخ به اینکه چه سرمایه گذاری مد نظر است، گفت: این سرمایه‌گذاری می‌تواند خرید نفت ایران باشد.
متاسفانه اروپایی ها توان حل این بحران را ندارند
محمد جواد ظریف با بیان اینکه متأسفانه اروپایی ها توان حل این بحران یا هر بحران دیگری را ندارند، اضافه کرد: اروپا و بقیه جهان به اندازه ای قوی هستند که بخواهند در برابر آمریکا بایستند و نیازی نیست برای کشف آن تلاش کرد.
ظریف درباره ساز وکار مالی اروپا موسوم به اینستکس نیز گفت: باید ببینیم که آیا این ساز وکار مالی منفعت واقعی برای مردم ایران به همراه خواهد داشت یا خیر. مردم به دلیل سرطان در حال فوت هستند؛ کودکان به دلیل ابتلا به بیماری ای بی، مبتلایان به ام اس در حال فوت هستند؛ چرا که در یک زمینه بسیار محدودی نمی توانیم در ایران داروی آن را تولید کنیم.
وی افزود: آمریکا مدعی است که معافیت دارویی از تحریم‌ها وجود دارد اما تراکنش‌های مالی برای پرداخت این داروها از تحریم‌ها معاف نیستند.
وی درباره کاهش تعهدات برجامی این کشور به دنبال ناتوانی اروپا در تامین منافع مالی ایران از برجام هم اظهار کرد: ما هیچگونه ضرب الاجلی در این باره به اروپایی‌ها نداده‌ایم.
ظریف افزود: اروپایی ها از ما چند هفته فرصت خواستند و ما به آنها ۶۰ هفته وقت دادیم. پس از آن ما اقدام خود را در چارچوب برجام انجام دادیم در حالی که آمریکا از توافق بیرون رفت. ما از سازوکار داخل برجام استفاده کردیم تا به آنها نشان دهیم که باید به توافق بازگردند و تعهدات خود را اجرایی کنند.
وی با تاکید بر اینکه ما برای هیچ کسی ضرب الاجلی تعیین نکردیم، ادامه داد: ما تنها چیزی را اجرا کردیم که پیش از این بسیار روشن به آنها گفته بودیم که این گام هایی است که برداشته خواهد شد.
وزیر خارجه در واکنش به اینکه اروپایی ها از افزایش سطح غنی سازی ایران ابراز نگرانی می کنند، چرا ایران به سمت این کار رفته است، گفت: اروپایی ها نمی توانند بخشی از توافق را اجرا کنند. در بند ۳۶ خود توافق می گوید که اگر ایران یا دیگر طرف های توافق از اجرای توافق از سوی دیگری رضایت نداشته باشند، می توانیم در خود این توافق اقداماتی را اتخاذ کنند.
ظریف تاکید کرد: این اقدام برای پابرجا ماندن توافق درنظر گرفته شده است تا جلوی از بین رفتن کامل آن را بگیرد.
وی در پاسخ به این سوال که با این حساب شما به افزایش سطح غنی سازی ادامه می دهید، گفت: این توافق کاملاً بر اساس عدم اعتماد نوشته شد. هیچ طرفی به طرف دیگر اعتماد نداشت. ما همه سیاه و سفید را در آن گنجاندیم. از این رو اگر ما به توافق پایبند نباشیم آنها می توانند و اگر آنها پایبند نباشند، ما اقداماتی را انجام می دهیم.
مجری برنامه به ادعای اخیر وزیر خارجه انگلیس مبنی بر اینکه ایران تا ساخت بمب اتمی یکسال فاصله دارد، اشاره کرد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پاسخ داد: اگر ایران می خواست بمب اتمی بسازد، ما خیلی وقت پیش این کار را می‌کردیم. ما نمی‌خواهیم بمب بسازیم چون معتقدیم که بمب هسته‌ای هیچگونه تضمینی برای امنیت ما نیست اما اگر اروپایی‌ها در باره منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خاورمیانه جدی هستند باید به جای دیگری در منطقه یعنی اسرائیل نگاه کنند که حداقل ۲۰۰ کلاهک اتمی دارد.
زینب البداوی خبرنگار بی‌بی‌سی درباره سرنگونی پهپاد آمریکایی و ادعای آمریکایی ها مبنی بر سرنگونی آن در آب های بین المللی صحبت کرد و اینکه ایران می گوید آن در حریم ما بوده است. آیا قبول دارید که آمریکا به دنبال جنگ نیست؟
ظریف پاسخ داد: می پذیریم که ترامپ خواستار جنگ نیست اما می دانم کسانی در دولت وی هستند که دیوانه و تشنه جنگ هستند.
ظریف درباره احتمال درگیری نظامی بین ایران و آمریکا هم اظهار کرد: خلیج فارس به یک دلیل به این اسم نامگذاری شده است چون در سواحل کشور ما قرار دارد. ما تقریباً یک هزار و پانصد مایل ساحل با خلیج فارس داریم؛ این خلیج مکزیک نیست.
وی افزود: ما اینجا بوده‌ایم و از قلمروی آبی خود حفاظت می‌کنیم. اگر این پهپاد بر فراز آب‌های بین‌المللی سرنگون شده چرا ما تکه‌های آن را جمع کردیم؟
وزیر امور خارجه اظهار کرد: ایران هزاران سال است که از عبور و مرور دریایی در خلیج فارس و تنگه هرمز حفاظت کرده است و همچنان به این کار ادامه خواهیم داد و کسانی که ناوهای خود را به خلیج فارس آورده‌اند به امنیت این بخش از جهان کمک نمی کنند.
ظریف بروز درگیری تصادفی در خلیج فارس را محتمل دانست و ادامه داد: ما نمی‌توانیم همسایگی خود ترک کنیم، آنهایی که از بیرون منطقه آمده‌اند باید تصمیم بگیرند که چرا در اینجا حضور دارند و آیا حضور آنها به ثبات و امنیت کمک می‌کند.
وی افزود: همانطور که ترامپ گفت ما ۱۰ دقیقه با جنگ فاصله داشتیم چون به ترامپ گفته شد اگر علیه ایران اقدامی انجام دهد ایران نیز در دفاع از خود واکنش نشان خواهد داد.
ایران خواستار جنگ نیست
وی خاطرنشان کرد: این به معنای مشارکت در جنگ علیه ایران است. اگر جنگی روی دهد فکر نمی‌کنم که کسی در منطقه ما در امان بماند. اجازه دهید همه برای جلوگیری از جنگ تلاش کنیم. ما خواستار جنگ نیستیم.
ظریف در بخش دیگری از این مصاحبه درباره نفتکش توقیف شده در جبل الطارق و اظهارات انگلیسی ها مبنی بر اینکه اگر مشخص شود مقصد این کشتی سوریه نیست، آزاد خواهد شد، گفت: این یک راهزنی دریایی است. نخست آنکه تحریم اتحادیه اروپا درباره خرید نفت از سوریه است نه فروش آن.
وی افزود: نکته دوم اینکه این تحریم ها درباره کشورهای اروپایی است و ایران یک کشور اروپایی نیست. این کشتی در آبراه های بین المللی در حرکت بود؛ ضمن اینکه از ابتدا اعلام کردیم که این مقصد این کشتی سوریه نیست.
ظریف با بیان اینکه نفتکش متعلق به ایران نیست بلکه نفت ایران را حمل می کرد، گفت: می دانید که ما تحت تحریم آمریکا هستیم و هدف آنها به صفر رساندن فروش نفت ایران است. از این رو هرکاری می توانیم انجام می دهیم تا آمریکا نفهمد برای فروش نفتمان چه کار می کنیم.
ظریف افزود: انگلیس با توقیف نفتکش ما به آمریکا در اعمال تحریم‌های نفتی غیرقانونی علیه ایران کمک کرد. این ربطی به تحریم اتحادیه اروپا علیه سوریه ندارد و درباره ایران است. به همین دلیل جان بولتون از انگلیس قدردانی کرد و این اقدام انگلیس را بهترین هدیه ممکن ۴ ژوئیه (روز استقلال آمریکا) به آمریکا دانست. اگر انگلیس بخواهد که به منافع آمریکا خدمت کند نباید درباره تلاش برای حفظ برنامه جامع اقدام مشترک حرف بزنند.
مجری برنامه درباره مذاکره مجدد با آمریکا پرسید و اینکه رئیس جمهوری روحانی گفته است اگر آمریکا تحریم ها را بردارد، ایران به مذاکره باز می گردد.
ظریف پاسخ داد چرا ما باید با آمریکا دوباره مذاکره کنیم، ما میز مذاکره را ترک نکردیم بلکه آنها بودند که میز را ترک کردند. آنها باید به میز مذاکره بازگردند.
با این پاسخ ظریف، مجری برنامه نقل قول از رئیس جمهوری ایران را اصلاح کرد و گفت که بله گفته است تحریم ها را بردارید و به مذاکره بازگردید.
درباره برجام دوباره مذاکره نخواهیم کرد
وزیر امور خارجه تاکید کرد: آنها مجبورند که به میز مذاکره بازگردند اما ما درباره برجام دوباره مذاکره نخواهیم کرد. این توافق حاصل ۱۲ سال مذاکره بود که ۲ سال آن مذاکرات فشرده‌ای بود که من روزها و ماه ها صرف آن کردم.
ظریف تصریح کرد: ما زمان زیادی را با آمریکا گذراندیم و درباره این توافق مذاکره کردیم. اگر شما به یک قلدر اجازه دهید که شما را با قلدری به پذیرفتن چیزی مجبور کند، شما وی را تشویق خواهید کرد که با قلدری شما را برای پذیرفتن چیزهای دیگر مجبور کند.
وی سیاست آمریکا را اینگونه توصیف کرد که هرچه مربوط به من است، مال من است اما آنچه متعلق به شما است مذاکره شدنی است.
وی درباره دستیابی به یک توافق جدید در مذاکره با آمریکا اظهار کرد: ترامپ گفته است که من با ایران درگیر جنگ نظامی نمی شوم بلکه من با علیه ایران یک جنگ اقتصادی را به راه می اندازم. معنای جنگ اقتصادی چیست؟
او ادامه داد: جنگ اقتصادی مردم عادی را هدف قرار می دهد در حالی که جنگ نظامی، نظامیان را و برخی مواقع هم مردم عادی نیز آسیب می‌بینند.
ظریف با اشاره به اظهارات مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا مبنی بر اینکه می‌خواهیم مردم ایران دولت خود را تغییر دهند، اضافه کرد: این دو را در کنار هم قرار دهید. دولت آمریکا مردم ایران برای دستیابی به هدفی سیاسی ترور می کند. این تعریف کلاسیک تروریسم است.
وی درباره ادعای پمپئو که هدف آمریکا تغییر رژیم در ایران نیست بلکه می خواهد ایران رفتاری عادی داشته باشد، گفت: ایران یک کشور عادی است و آن کشوری که عادی نیست، ایالات متحده است. کدام کشور عادی توافقنامه‌های بین‌المللی را نقض می‌کند؟
وزیر امور خارجه خروج آمریکا از پیمان منع تولید موشک های هسته ای میان برد با روسیه، پیمان سه جانبه آمریکا-کانادا-مکزیک موسوم به نفتا، پیمان تغییرات آب و هوایی پاریس، یونسکو، شورای حقوق بشر را نمونه ای از رفتارهای غیرعادی آمریکا دانست و گفت آیا این چیزی است که شما نرمال می نامید؟
ظریف درباره ادعای آمریکا برای ارسال پول به حزب الله هم گفت مایک پمپئو ممکن است به بیانیه علاقمند باشد. شما متحدان پمپئو در منطقه همچون عربستان سعودی را ببینید که ۶۷ میلیارد دلار در سال برای خرید تجهیزات نظامی هزینه کرد. آنها یمن را بمباران می کنند. آیا ما چنین کاری می کنیم؟
وی تصریح کرد ما در سال گذشته تنها ۱۶ میلیارد دلار برای کل بودجه نظامی خود هزینه کردیم.وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا اعطای معافیت به چین برای خرید نفت، حاضر به مذاکره خواهید شد، گفت: ما همچنان به فروش نفتمان ادامه خواهیم داد اما شرافتمان را نخواهیم فروخت.