تقویت صادرات و حمایت از رونق تولید داخل در شرایط موجود کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است اما طی چند روز اخیر مشکلات جدی در مرز چذابه شاهد هستیم که بخشی از آن ناشی از ضعف هماهنگی بین طرف ایرانی و عراقی است.
به گفته تجار از روز سوم مردادماه جاری تا امروز به دلیل مشکل فنی به وجود آمده در دستگاه ایکس ری، تعداد زیادی از کامیون‌های تجاری برای ورود به عراق و انجام فرآیندهای صادرات کالاهای ایرانی با مشکل مواجه شده و متحمل ضرر و زیان شده‌اند.
یکی از تجار ایرانی گفت: از پنج شنبه هفته گذشته طرف عراقی با اعلام اینکه دستگاه ایکس ری مستقر در مرز دچار مشکل شده است، از عبور کامیون‌های حامل بار جلوگیری کرده است.
محمد قربانی ادامه داد: تجار و صادرکنندگان ایرانی بنا را بر این گذاشته بودند که مسئولین ایرانی با ارتباط با طرف عراقی تمهیدات لازم برای جایگزین کردن فوری دستگاه تا حداکثر پنجم مرداد را در دستور کار قرار می‌دهند.
وی با اشاره به اینکه مذاکره برای حل مشکل کالاهای فاسد شدنی و تاریخ مصرف دار نیز یکی از مهمترین اولویت‌ها محسوب می‌شد، گفت: اما از آنجایی که این راهکارها تا صبح امروز عملی نشده بود، بخش قابل توجهی از محموله‌های صادراتی تجار ایرانی که شامل مواد غذایی و فاسد شدنی بود دچار آسیب شدند.
او بیان داشت: در حال حاضر حجم زیادی از کالاها ومحموله کامیونها از جمله تخم مرغ و تره بار یا فاسد شده‌اند و یا در آستانه از بین رفتن هستند.
قربانی یادآور شد: بعد از پیگیری‌های صورت گرفته ظاهراً دستگاه ایکس ری طرف عراقی درست شد اما با توجه به اینکه تایم کاری به اتمام رسیده است، مسئولان مرزی این کشور بعد از یک ساعت کار، مجدداً از ورود کالاهای صادراتی جلوگیری کردند.
ضرری که به تجار ایرانی تحمیل شد
یکی دیگر از صادرکنندگان ایرانی حاضر در مرز چذابه که خواست نامی از او برده نشود در این خصوص، اظهارداشت: با وجود گذشت ۲ روز از تاریخ تعیین شده برای رفع مشکل در مرز، همچنان کامیونها معطل هستند و این ما فعالان اقتصادی هستیم که با حجم انبوهی از ضرر و زیان مواجه شده‌ایم.
وی تصریح کرد: ممانعت از عبور کامیونها طی مدت نزدیک به یک هفته آن هم به خاطر خراب شدن تجهیزات ایکس ری اگر از دید مسئولان توجیه پذیر یا منطقی تلقی شود، برای ما بعنوان بخش خصوصی که در سخت‌ترین شرایط اقدام به صادرات می‌کنیم، قابل پذیرش نیست.
او یادآور شد: ضرر سنگین ناشی از شب خوابی کامیونها، مطالبه وجوه اضافی کامیون داران، از بین رفتن بخش قابل توجهی از بارها به دلیل فساد یا انقضای تاریخ مصرف برای کالاهایی مانند لبنیات و... همگی مواردی هستند که تجار آنها را بر خلاف سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و سال رونق تولید می‌دانند.
این فعال اقتصادی خواستار ورود فوری مسئولان ارشد در این خصوص شد و بر جبران خسارت‌های به وجود آمده و نیز جلوگیری از تکرار موارد این چنینی در آینده تاکید کرد.
هماهنگی مسئولان باید سرعت بیشتری داشته باشد
محمود زارعی نیز یکی دیگر از فعالان مرز ضمن گلایه شدید از مسئولان گفت: آیا عقد یک تفاهم نامه با طرف عراقی مبنی بر بکارگیری دستگاه ایکس ری یدک در ۲ سمت ایران و عراق کار سختی است و نمی‌شد این حالت را پیش بینی و از قبل برای آن چاره اندیشی کرد تا ما با این همه ضرر و زیان رو به رو نشویم.
وی با طرح این سؤال که چرا انجام هماهنگی‌های لازم در زمان بروز چنین مشکلاتی باید با تأخیر یک هفته‌ای صورت بگیرد، افزود: از استانداری و مسوولان مربوطه در خوزستان درخواست می‌شود که در خصوص وضعیت به وجود آمده پاسخگوی بخش خصوصی باشند و برای جلوگیری از تکرار چنین مشکلاتی چاره اندیشی صورت بگیرد.
در حال مکاتبه با عراق هستیم
مدیر کل هماهنگی امور اقتصادی استانداری خوزستان با تأیید اینکه شرایط به وجود آمده بخاطر مشکل فنی ایجاد شده در دستگاه ایکس ری طرف عراقی است، گفت: مکاتباتی در این زمینه صورت گرفته و هم اکنون مشکلات در حال برطرف شدن هستند.
امید بن عباس یادآور شد: مرز چذابه از سمت جمهوری اسلامی هیچگونه ترددی را ممنوع نکرده اما کشور عراق به دلیل مشکلات فنی در سیستم ایکس ری کامیونی این ممانعت را به صورت موقت اعمال کرده بود.
حل مشکل طی ۲۴ ساعت آینده
مشاور استاندار خوزستان و مدیر هماهنگی روابط تجاری با کشور عراق با اشاره به اینکه در حال حاضر مشکل فنی به وجود آمده از سوی عراق رفع شده، گفت: در تمام طول مدت خرابی دستگاه، طرف عراقی یک دستگاه ایکس ری دیگر اما با ظرفیت محدودتر جایگزین کرده بود.
فاضل سلامات در پاسخ به این سؤال که چرا رفع این مشکل نزدیک به یک هفته طول کشید، گفت: از نظر کشور عراق این مشکل تنها ۲۴ ساعت بوده اما از نظر تجار ایرانی به دلیل ترافیک ایجاد شده، مشکل سه تا چهار روز طول کشیده است.
وی با اشاره به اینکه از زمان تعمیر این دستگاه تعداد ۲۵۰ کامیون از مرز ایران رد و وارد خاک عراق شده است، گفت: در شرایط عادی روزانه بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ کامیون از ایران وارد خاک عراق می‌شود.
مسئول هماهنگی روابط تجاری با کشور عراق با بیان اینکه هماهنگی به شکلی است که طی ساعات آینده حجم بیشتری از کامیونها وارد خاک عراق شوند، ادامه داد: اولویت تردد با کالاهایی است که مواد خوراکی و یا دارای تاریخ انقضاء هستند.
بر اساس این گزارش، خواسته فعلی اکثر صادرکنندگان تمدید ساعات کار گمرک و مرزبانی به منظور کاهش ترافیک شدید بوجود آمده است.
همچنین با توجه به گرمای شدید هوا، رانندگانی که طی چند روز گذشته شرایط سختی را پشت سر گذاشته‌اند از نبود استراحتگاه که گنجایش کافی را داشته باشد گله دارند و خواهان رسیدگی به این وضعیت با توجه به احتمال تکرار شرایط مشابه شدند.
آنها همچنین از کمبود آب و یخ نیز گله داشته و از مسئولین خواستار رفع نواقص موجود در این منطقه مرزی هستند.
مرز چذابه در حوزه شهرستان دشت آزدگان در غرب خوزستان در سال ۱۳۸۸ برای تردد زائران عتبات عالیات و صادرات کالا به عراق باز شد.
پارسال حدود ۵۵۰ میلیون دلار انواع کالاهای غیرنفتی از پایانه تجاری چذابه صادر شد.