معاون امور بین‌الملل اتاق ایران در دیدار با معاون اتاق بازرگانی ترکمنستان، با اشاره به برگزاری نمایشگاه فناوری‌های نوین در این کشور، گفت: بخش خصوصی دو کشور علاقه‌مند به استفاده از فرصت‌های موجود برای توسعه روابط هستند و برگزاری این نمایشگاه یک شروع بزرگ برای این کار است.
محمدرضا کرباسی در این دیدار که در حاشیه نخستین نشست اقتصادی دریای خزر در ترکمنستان برگزار شد گفت: خاصیت فعالان بخش خصوصی این است که در همکاری با همتایان خود در دیگر کشورها، اشکالات یکدیگر را به‌خوبی متوجه می‌شوند و برای رفع این اشکالات،عملگرایانه رفتار می‌کنند.
او با بیان اینکه فعالان بخش خصوصی همواره به دنبال طراحی مسیرهای برد-برد برای همکاری‌های اقتصادی هستند، تصریح کرد: ایران و ترکمنستان همواره روابط گرم و صمیمی داشته‌اند و در سال 2014 نیز روابط تجاری 2 میلیارد دلاری را تجربه کرده‌اند، اما از این سال به بعد حجم تجارت دو کشور رو به کاهش گذاشته است. این در حالی است که ظرفیت‌های اقتصادی خوبی میان دو کشور وجود دارد.
کرباسی ادامه داد: امروز شاهدیم که حجم روابط ایران و ترکمنستان به حدود 250 میلیون دلار رسیده که اصلاً شایسته دو کشور نیست. از این رو پیشنهاد می‌کنم اتاق‌های بازرگانی دو کشور وارد صحنه شوند و با بهره‌برداری از فرصت‌های موجود، زمینه را برای بهبود روابط تجاری فراهم کنند.
معاون امور بین‌الملل اتاق ایران با اشاره به الزامات افزایش حجم تجارت دوجانبه میان ایران و ترکمنستان، گفت: افزایش دوباره حجم مبادلات نیازمند بسترسازی است و یکی از اولویت‌ها این است که اتاق‌ها پیگیر تسهیل رفت‌وآمد تجار بخش خصوصی دو کشور باشند. ایران و برخی کشورهای همسایه با تسهیل موضوع روادید دستاوردهای خوبی در حوزه تجارت داشته‌اند و این همکاری با ترکمنستان نیز قابل تحقق است.
او با اشاره به اینکه فعلاً ایران با کشورهای هم‌مرز ازجمله ترکیه 10 میلیارد دلار، با عراق بیش از 15 میلیارد دلار و با افغانستان 4 میلیارد دلار روابط تجاری دارد، اظهار کرد: ما با ترکمنستان نیز هم‌مرز هستیم و معتقدیم با استفاده از ظرفیت‌های دو کشور می‌توان دوره جدیدی در روابط اقتصادی دوجانبه آغاز کرد و باور داریم که می‌توان روابط تجاری را به 3 میلیارد دلار افزایش داد.
از دیگر مواردی که ازنظر معاون امور بین‌الملل اتاق ایران باید در روابط با ترکمنستان مدنظر قرار گیرد، تسهیل تردد کامیون‌ها برای حمل بار میان دو کشور و همچنین ترانزیت کالاست و اتاق‌های بازرگانی باید برای متقاعد کردن دولت‌ها و حذف موانع این حوزه تلاش کنند.
کرباسیان همچنین بحث تسهیل مراودات تجار دو کشور را از جمله مسائلی دانست که باید مورد توجه قرار گیرد. او افزود: یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش حجم تجارت دو کشور، ایجاد مکانیسم تهاتر کالاست که می‌تواند به افزایش مبادلات اقتصادی منجر شود و درعین‌حال به تعادل تجاری میان دو کشور نیز کمک می‌کند.
او ادامه داد: موضوع سرمایه‌گذاری مشترک برای تولید کالاهای موردنیاز دو کشور و تأمین نیازهای ایران و ترکمنستان از این محل نیز از زمینه‌های مستعد برای همکاری دوجانبه است، ضمن اینکه سرمایه‌گذاری مشترک نشان از عزم و علاقه‌مندی 2 کشور برای توسعه همکاری‌ها دارد.
به گفته کرباسی، شرکت‌ها و تشکل‌های عضو اتاق ایران این آمادگی را دارند که در سرمایه‌گذاری و تولید مشترک با همتایان ترکمنستانی همکاری کنند.
او همچنین با اشاره به سابقه پروازهای مستقیم میان ایران و ترکمنستان گفت: می‌توانیم دوباره خطوط پرواز مستقیم را ایجاد کنیم تا تجار دو کشور بدون دغدغه نسبت به توسعه همکاری‌ها اقدام کنند.
تلاش ترکمنستان برای جلب شرکت‌های ایرانی
در ادامه معاون اتاق بازرگانی ترکمنستان نیز مسئله ویزا را یکی از مسائل مهم میان دو کشور عنوان کرد و گفت: در این زمینه ما می‌توانیم خواسته‌های تجار را با وزارت خارجه در میان بگذاریم و پیگیر تسهیل آن باشیم به‌گونه‌ای که تجار بتوانند برای شرکت در تمام فعالیت‌هایی که در ترکمنستان برگزار می‌شود به‌راحتی ویزا بگیرند.
او با اشاره به اینکه تجار دو کشور کارهایی برای بهبود روابط انجام داده‌اند، افزود: ما هم باید برای افزایش مناسبات تلاش کنیم و در کنار فعالان اقتصادی بمانیم تا افت تجارت دو کشور که با ظرفیت‌ها همخوانی ندارد، به‌سرعت جبران شود.
معاون اتاق بازرگانی ترکمنستان با اشاره به برگزاری دو نمایشگاه فناوری‌های نوین و ترکمن صحراسی گفت: در سال‌های نه‌چندان دور 250 شرکت در نمایشگاه‌های ترکمنستان شرکت می‌کردند اما در شرایط فعلی این تعداد به 30 شرکت هم نمی‌رسد.
به گفته او به نظر می‌رسد افول روابط تجاری ایران و ترکمنستان بیش از اینکه به مسائلی نظیر ویزا ربط داشته باشد ناشی از نبود علاقه‌مندی شرکت‌های ایرانی در حضور در ترکمنستان است.
او تأکید کرد: ما می‌توانیم برای حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه‌ها تسهیلاتی در نظر بگیریم مشروط بر اینکه تعداد شرکت‌ها افزایش پیدا کند.
کرباسیان در پاسخ به معاون اتاق بازرگانی ترکمنستان در مورد کاهش علاقه شرکت‌های ایرانی برای حضور در این کشور گفت: اینکه حضور شرکت‌های ایرانی در این نمایشگاه‌ها کمرنگ شده، دلایلی دارد ازجمله اینکه گزارش شرکت‌کنندگان در نمایشگاه‌های قبلی حاکی از آن است که مجوزهای لازم برای حضور آنها در ترکمنستان صادر نشده است.
او با تأکید بر اینکه باید بحث سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه‌های مختلف را جدی بگیریم، افزود: با این اقدامات یقیناً علاقه‌مندی شرکت‌های ایرانی برای حضور در نمایشگاه‌های ترکمنستان نیز دوچندان خواهد شد.