مرزهای مشترکِ رسمی جاده‌ای ایران با دولت مرکزی عراق در ایام محرم چه وضعیتی دارد؟ واردات و صادرات چگونه انجام می‌شود و مسیر جایگزین کدام است؟
در ایام محرم مرزهای چذابه و شلمچه در خوزستان، مهران در استان ایلام و مرز خسروی در استان کرمانشاه برای تردد زائران حسینی گشوده می‌شود اما به روی کامیون‌های حمل بار بسته خواهد بود.
حمید حسینی، دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق به پایگاه خبری اتاق ایران درباره وضعیت مرزها می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود امسال تعداد زوار اربعین به دو برابر سال گذشته برسد؛ اول اینکه آب‌وهوا در این ایام برای پیاده‌روی مساعد است، هزینه ویزا برای زائران حذف‌شده و شرکت‌های واردکننده موبایل امتیاز زوار را خریداری می‌کنند و پولی که از محل فروش سیم‌کارت در اختیار زوار قرار می‌گیرد کل هزینه رفت‌وآمد را پوشش می‌دهد؛ برای همین ممکن است که تعداد زوار به دو برابر و حتی بیشتر برسد. در این ایام مرزهای خروجی در استان ایلام، خوزستان و کرمانشاه شلوغ خواهد بود.
حسینی می‌گوید: شانزدهم شهریورماه نامه‌ای از اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق به ستاد اربعین ارسال شد؛ پارسال در ایام محرم، به‌خصوص در ایام اربعین از مرزهای سومار، خسروی و مرز دریایی خرمشهر امکان صادرات کالا به عراق وجود داشت و صادرات به عراق تعطیل نشد. اما امسال شرایط نگران‌کننده است.
او درباره دلیل این نگرانی می‌گوید: ممکن است که در ایام اربعین حدود یک ماه مرزهای ما به‌طرف عراق به روی صادرکننده‌ها و کامیون‌ها بسته باشد. همان‌طور که ما تلاش می‌کنیم مراسم اربعین باشکوه برگزار شود باید به اقتصاد اربعین هم توجه کنیم و اصلاً به صلاح کشور و اقتصاد ما نیست که در این ایام کالاهای ایرانی به بازار 10 میلیونی اربعین در عراق صادر نشود.
او تاکید می‌کند: ما نباید فرصت بازار 10 میلیون نفری اربعین را از دست دهیم؛ این فرصت خوبی برای تجار و اقتصاد کشور ماست.
حسینی ادامه می‌دهد: مدتی است که مرز سومار به دلیل برخی تخلف‌ها بسته‌شده است. اما در این نامه که رونوشت آن به اتاق ایران، وزارت امور خارجه و ستاد اربعین ارسال‌شده، پیشنهاد کرده‌ایم که به‌طور موقت مرز سومار باز شود، البته با توجه به اینکه مرزهای کامیونی به عراق بسته خواهد بود، عراقی‌ها می‌توانند نیروهای خود را به مرز سومار منتقل کرده و با کنترل بیشتری مرز سومار را اداره کنند.
دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق دومین پیشنهاد را چنین بیان می‌کند: پیشنهاد دوم ما باز شدن مرز چیلات در دهلران است. این مرز به لحاظ زیرساختی مرز مناسبی است و چون 120 کیلومتر تا راه‌آهن دزفول فاصله دارد و با شبکه سراسری خطوط کشور ارتباط دارد، می‌تواند در این ایام کارگشا باشد.
حسینی ادامه می‌دهد: پیشنهاد سوم ما این است راه دریایی بندر امام خمینی به خرمشهر باز باشد و پلیس در این ایام مساعدت کند تا کالاهای صادراتی از مسیر دریایی به عراق ارسال شود.
او درباره پیشنهاد چهارم می‌گوید: پیشنهاد چهارم این است که چون مرز خسروی در ایام اربعین به دلیل تعدد مسافران بسته خواهد بود و ممکن است مرز پرویزخان هم مختل شود، لذا بازارچه‌های کرمانشاه که نزدیک‌ترین فاصله را به مرزهای خسروی و پرویزخان دارد فعال باشد.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران تصریح می‌کند: اگر این پیشنهادها را نپذیرند قفسه کالای ایرانی خالی خواهد بود و کالاهای ترکیه، اردن، عربستان جایگزین کالای ایرانی خواهد بود.
مرز انحرافی از چذابه باز شود
مرزهای چذابه و شلمچه در خوزستان از مهم‌ترین مرزهای رسمی ایران به دولت مرکزی عراق است. شهلا عموری، رئیس اتاق اهواز هم درباره وضعیت این مرزها در ایام محرم به پایگاه خبری اتاق ایران می‌گوید: در ایام محرم دو مرز چذابه و شلمچه به دلیل ازدحام جمعیت و موکب‌ها تعطیل خواهد بود؛ تلاش می‌شود که مرز انحرافی از مرز چذابه که کامیون‌ها می‌توانند در آن تردد کنند در این ایام باز شود، پارسال کامیون‌ها از این مسیر عبور می‌کردند ولی امسال هنوز تکلیف این جاده مشخص نیست و ممکن است که در این ایام این دو مرز حدود 20 روز تعطیل باشد.
به‌گفته عموری اگر مسیر جایگزینی در نظر گرفته نشود درنهایت به ضرر اقتصاد ایران خواهد بود.
چنگوله، چیلات به‌جای مهران در ایام محرم
یکی از موضوع‌های مهمی که این روزها بخش عظیمی از ظرفیت کشور به آن معطوف است، موضوع اربعین حسینی است.
شعبان فروتن، رئیس اتاق ایلام به پایگاه خبری اتاق ایران می‌گوید: استان ایلام به سبب هم‌جواری با کشور عراق در حقیقت استان خادمان حسینی لقب گرفته است. در کنار اینکه پیاده‌روی عمومی اربعین حسینی یک موضوع مذهبی مهم برای وحدت شیعیان به شمار می‌رود، برنامه‌ریزی برای حضور شکوهمند در این رویداد مهم نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
فروتن می‌گوید: مرز مهران اصلی‌ترین کانون صادرات کالای غیرنفتی به کشور عراق است و فعالیت صادراتی از این مرز حدود یک ماه به علت تردد به عتبات عالیات تعطیل می‌شود. بنابراین می‌طلبد با برنامه‌ریزی دقیق و کارشناسی شده گذرگاه‌های جدیدی که دارای مجوز هستند همچون چنگوله، چیلات و هلاله شمالی در میمک به‌عنوان مرز پشتیبان وارد مدار صادرات شوند؛ موضوعی که از سال گذشته به آن تاکید شده است.
رئیس اتاق ایلام تصریح می‌کند: متأسفانه دولت مرکزی عراق در بازگشایی مرزهای چنگوله، چیلات تعلل می‌کند وگرنه دولت ایران در این مرزها هزینه‌های زیادی برای زیرساخت‌ها انجام داده است. اراده‌ای نه در سطح دولت عراق، نه در سطح تجار وجود ندارد. برای همین ممکن است در این مدت تجارت با عراق با مشکلاتی جدی روبرو شود.
ایران هفت مرز مشترکِ رسمی جاده‌ای با دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان دارد؛ این مرزها از سمت شمال غربی به جنوب عبارت‌اند از: مرز تمرچین (آذربایجان غربی، پیرانشهر)، مرز باشماق (کردستان، مریوان)، مرز پرویزخان (کرمانشاه)، مرز خسروی (کرمانشاه)، مرز مهران (ایلام)، مرز چذابه (خوزستان) و مرز شلمچه (خوزستان). ایران از طریق سه مرز اول یعنی تمرچین، باشماق و پرویزخان با اقلیم کردستان و چهار مرز بعدی یعنی خسروی، مهران، شلمچه و جذابه با دولت مرکزی عراق هم مرز است و کالا و مسافر به این کشور وارد می‌شود.
