عکس و خبر آتش‌سوزی بند امام را در یکی از گروه‌های تلگرامی می‌فرستد و زیر آن با طعنه می‌نویسد: «هوا گرم شده، همه جا داره آتش می‌گیره». این روزها خبر انفجار و آتش‌سوزی در پتروشیمی‌ها و در دیگر بخش‌های صنعت نفت، گاز و پتروشیمی بسیار شنیده می‌َشود. اما واقعا چه چیزی باعث شده این تعداد حادثه در مدتی نسبتاً کم رخ بدهد؟ رضا پدیدار رئیس هیات داوری انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت (استصنا) و عضو کمیسیون انرژی، صنایع پالایشی و پتروشیمی معتقد است در این زمینه آنقدر باید تبادل فکری صورت بگیرد تا از دل این دلسوزی‌ها، سالم‌سازی و بهینه‌سازی امکانات بیرون بیاید.
«گذشت» در نقص فنی ممنوع
رضا پدیدار در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران با اشاره‌ای به تاریخ نفت می‌گوید: «بیش از یک قرن از اکتشاف نفت می‌گذرد؛ همزمان با آن مسائل ایمنی نیز سابقه‌ای طولانی در ایران دارند. اما در مورد آتش‌سوزی‌هایی که اخیراً در پتروشیمی‌های ایران رخ داده، پارامترهای متعددی دخیل بوده‌است.» او در ادامه اینطور توضیح می‌دهد که در پالایشگاه‌ها نوعی فرایند سیستمی در جریان است که باید به صورت مستمر رصد بشود و در مورد هیچ نقصی نباید «گذشت» صورت بگیرد.
رکود اقتصادی باعث آتش‌سوزی پتروشیمی بوعلی شد
ایمنی اقتصادی یکی از مهم‌ترین مسائلی است که رئیس هیات داوری استصنا به آن اشاره می‌کند. او در توضیح این مورد می‌گوید: «اولین عاملی که باعث آتش گرفتن پتروشیمی بوعلی‌سینا شد، رکود اقتصادی بود. مخازن این پالایشگاه مملو از مواد قابل اشتعالی بود که اگر وقتی تولید شده بود، فروخته شده بود، این اتفاق نمی‌افتاد. به این ترتیب رکود اقتصای به نوعی باعث آتش گرفتن پتروشیمی بوعلی شد.» او در پاسخ به اینکه آیا حد استانداردی برای این ذخایر وجود ندارد، می‌گوید: «قطعاً میزان استانداردی وجود دارد اما در شرایط فعلی رکود اقتصادی باعث شده ذخایر استراتژیک بیش از این حد استاندارد باشد که با کوچک‌ترین نشت گازی، مشتعل می‌شود.»
رصد باید به صورت شبانه‌روزی صورت بگیرد
بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست در صنعت نفت که به HSE نیز شناخته می‌َشود، مسئله دیگری است که از نظر پدیدار باید به آن به صورت ویژه توجه کرد. او در این باره می‌گوید: «این مسائل باید به صورت روزانه صورت بگیرد. اگر این رصد به صورت دائمی صورت بگیرد می‌تواند ضریب ایمنی را افزایش بدهد.» طبق گفته این فعال اقتصادی، حوزه نفت، گاز و پتروشیمی بسیار حساس است و به کنترل شبانه‌روزی نیازمند است. او تأکید می‌کند که مسائل ایمنی در پتروشیمی‌های ایران رعایت می‌شود اما این ضریب رعایت باید افزایش پیدا کند تا از حوادث بیشتر جلوگیری کند.
رضا پدیدار ضایعات محصولات را عامل دیگر آتش‌سوزی‌ها می‌داند. او در این باره می‌گوید: «بسیاری از محصولات به ضایعاتی تبدیل می‌شوند که در حقیقت سوختِ قابلِ اشتعال هستند. دومین آتش‌سوزی که صورت گرفت نیز از همین عامل نشات گرفته‌است.» او در ادامه صحبت‌های خود می‌گوید: «پتروشیمی‌ها، ضریب نفوذ دارند که در مورد برخی شناور و در مورد برخی دیگر ثابت است. این ضریب در شرایطی که هوا گرم می‌َشود باید به صورت دائم رصد بشود.»
تمرکز باید روی برنامه‌ریزی جدید در زمینه HSE
توصیه نائب رئیس کمیسیون انرژی، صنایع پالایشی و پتروشیمی این است که مسئولان کشور تمرکز خود را روی برنامه‌ریزی جدید در زمینه HSE قرار بدهند. او همچنین پیشنهاد «ممیزی آتش‌نشانی در مجتمع‌های پتروشیمی» را مطرح می‌کند و می‌گوید: «ابتدا باید ممیزی باشد و بعد نظارت، کنترل، ارزیابی و سایر موارد صورت بگیرد. ممیزی یک جریان کارشناسی است که در دنیای توسعه‌یافته بیشتر به آن توجه می‌شود.» او در پایان تأکید می‌کند که اکثر آتش‌سوزی‌های اخیر دلایل موردی داشته، برای مثال در مورد اتیلن غرب، رانش زمین باعث بروز حادثه شده و اکنون همه این‌ها کنترل شده‌است. پدیدار می‌گوید: «به هر حال باید بحث و تبادل فکری زیادی صورت بگیرد؛ همه ما دل‌مان برای کشور می‌سوزد، از دل همین بحث‌ها و هم‌فکری‌ها می‌توان به سالم‌سازی و بهینه‌سازی امکانات دست پیدا کرد.»