افزایش قابل توجه مبادلات اقتصادی ایران و ترکمنستان را انتظار داریم

هم‌زمان با برگزاری پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و ترکمنستان، هیات تجاری اتاق ایران به سرپرستی حسین سلاح‌ورزی نایب رئیس اتاق ایران همراه با محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی به عشق آباد پایتخت ترکمنستان سفر کرده است.

در پانزدهمین اجلاس کمیسیون همکاری های اقتصادی و تجاری ایران و ترکمستان، پیشبرد اهداف اقتصادی و تجاری بین دو کشور بر اساس رابطه برد برد مورد تاکید قرار گرفت.

به باور دو طرف در این راه بخش خصوصی دو کشور می تواند نقش بسزایی را ایفا کند. در این راستا پس از مراسم رسمی، فعالان اقتصادی دو کشور با یکدیگر رایزنی و گفت و گو کردند.

حسین سلاح ورزی نایب‌رئیس اتاق ایران در این اجلاس با نگاهی به مشترکات فرهنگی و تاریخی چندین هزارساله بین ایران و ترکمنستان از فراز و فرودهایی سخن گفت که طی دهه‌ها بین روابط ایران و ترکمنستان به وجود آمده است.

به باور او، این مسئله در فضای بین‌المللی امری طبیعی است اما آنچه اهمیت دارد تلاشی است که در راستای ترسیم پایه‌های مناسبات بر اساس اصول محکم و قابل اعتماد از سوی دو طرف صرف می‌شود.

نایب‌رئیس اتاق ایران تعاملات و ملاقات متقابل مسئولان دو کشور در سال جاری و تبادل هیأت‌های اقتصادی و تجاری را بیانگر اهمیت توسعه همه‌جانبه روابط از جمله توسعه همکاری‌های تجاری بین ایران و ترکمنستان دانست.

سلاح ورزی در ادامه به برنامه‌ریزی ایران برای افزایش مراودات تجاری و توسعه سرمایه‌گذاری‌ها و همکاری‌های اقتصادی، علمی و فن‌آوری اشاره و همکاری با ایران را با توجه به نیروی انسانی تحصیل‌کرده، ذخایر طبیعی و پتانسیل‌های متعدد اقتصادی، به عنوان سکویی برای دسترسی سایر کشورها به بازار داخل و بازار کشورهای منطقه معرفی کرد.

سلاح ورزی معتقد است موقعیت جغرافیایی ایران و استقرار آن در منطقه‌ای که کشورهای بزرگی در آن منافع حیاتی برای خود قائل‌اند، به طور طبیعی، منجر به گسترش تعاملات ایران با سایر کشورها شده است.

او تصریح کرد: از نظر اقتصادی شاهراه‌های بزرگ تجاری جهان در دریا و خشکی یا از ایران یا از نزدیکی ایران می‌گذرند و از طرفی ایران با پانزده کشور مرز آبی و خاکی دارد؛ ضمن اینکه برخورداری از بخش قابل توجهی از انرژی جهان، داشتن موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی مناسب، جایگاه مهم در میان کشورهای صادرکننده نفت (اپک) و همچنین، نقش بالقوه در تأمین امنیت اقتصادی و انرژی جهان، شرایط منحصر به فردی را از آن ایران کرده است.

نایب‌رئیس اتاق ایران همچنین به ویژگی‌های ترکمنستان اشاره و تأکید کرد: با اتصال خط ریلی ایران از طریق ترکمنستان به قزاقستان و وجود ظرفیت‌های حمل‌ونقلی و اقتصادی کم‌نظیر در منطقه، امکان اتصال ایران به راه‌آهن چین و روسیه نیز فراهم شده است.

وی حجم تجارت ایران و ترکمنستان با جهان در سال 2018 را بالغ‌بر 148 میلیارد دلار اعلام کرد، در حالی که حجم مبادلات تجاری بین دو کشور در همان سال 409 میلیون دلار برآورد می‌شود؛ یعنی حدود 0.27 کل حجم تجارت دو کشور با جهان.

او ادامه داد: با توجه به توانمندی‌ها و پتانسیل دو کشور و عزم جدی دو کشور بر گسترش روابط دوجانبه، انتظار می‌رود این میزان به صورت قابل توجهی افزایش یابد.

سلاح ورزی خاطرنشان کرد: برگزاری منظم این نشست‌ها، فرصت‌های بیشتری برای همکاری و تعامل همه‌جانبه میان تجار و بازرگانان فراهم می‌آورد. لازمه همکاری‌های تجاری بیشتر، ارائه امکانات و تسهیلات برای حضور فعالان اقتصادی ایرانی و ترکمنی در کشور مقابل است، اما زیرساخت‌های موجود، به حد کافی توسعه نیافته است.

نایب‌رئیس اتاق ایران یادآور شد: به منظور ارتقای سطح همکاری‌های تجاری، رفاهی و اقتصادی، لازم است برنامه‌ریزی جامعی برای توسعه زیرساخت‌ها، کاهش هزینه‌های بالای حمل‌ونقل، افزایش واگن‌های باری، ارائه سهل روادید تجاری، توسعه روش‌هایی مانند تهاتر کالا و خدمات، روابط گمرکی، بیمه و برقراری پرواز مستقیم به ویژه میان استان‌های فعال دو کشور صورت پذیرد.

نایب رئیس اتاق ایران برنامه‌ریزی بلندمدت در راستای مدیریت و توسعه شبکه حمل‌ونقل، سازمان‌دهی خطوط کشتیرانی مسافری دریایی، ترغیب سرمایه‌گذاری مشترک برای تولید کالاهای مشترک مورد نیاز و توسعه زیرساخت‌های دو کشور، حفاظت از محیط زیست و مبارزه با آلودگی‌های محیط زیست، استفاده از حمل‌ونقل ترکیبی، بهره‌برداری بهینه از راه‌آهن ترکمنستان- ایران- قزاقستان، تأسیس صندوق مشترک تأمین مالی پروژه‌های مشترک، توسعه گردشگری به ویژه گردشگری سلامت را مورد تأکید قرار داد.

او همچنین وظیفه دولت‌ها را فراهم آوردن بسترهای لازم، تأمین امنیت اقتصادی و تسهیلات تجاری عنوان و تشریح کرد: وظیفه بخش خصوصی نیز شناسایی فرصت‌های اقتصادی و تحقق نفع متقابل در ابتکارها و همکاری‌های مشترک و اجرای آن‌هاست.

نایب رئیس اتاق ایران ضمن اعلام آمادگی اتاق ایران برای تلاش در راستای گسترش روابط تجاری و صدور کالا و خدمات فنی و مهندسی در زمینه زیرساخت‌های ساختمانی، حمل‌ونقل، سنگ و سیمان، کود شیمیایی، مواد پتروشیمی، نفت و گاز، اتومبیل، صنایع غذایی، کشاورزی و تجهیزات کشاورزی، اطلاعات و ارتباطات، شیلات و فناوری اطلاعات به ترکمنستان، تأسیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان را یکی از اقدامات مؤثری دانست که با هدف توسعه روابط تجاری بین دو کشور ایجاد شده است و اظهار امیدواری کرد که طرف ترکمنی نیز اتاق مشترک ترکمنستان و ایران را تأسیس کند.

در ادامه همایش اوراز مراد قربان آزارف، وزیر تجارت و روابط خارجی ترکمنستان از سیاست‌های اقتصادی دولت این کشور سخن گفت و ضمن تاکید بر رشد و توسعه بخش‌های مختلف اقتصادی این کشور، تصریح کرد: ترکمستان از زمان استقلال خود تا به امروز توانسته با تکیه بر منابع داخلی خود انواع صنایع مانند صنایع نساجی، غذایی و نفت و گاز را توسعه دهد.

وی با اشاره به حجم روابط تجاری بین دو کشور و برنامه‌ریزی دولت ترکمنستان در راستای توسعه مناسبات تجاری با کشورهای همسایه، تاکید کرد: در حال حاضر حجم مناسبات بین دو کشور حدود ۵۶۰ میلیون دلار برآورد می‌شود که با ظرفیت‌های موجود در هر دو کشور تناسب ندارد.

بر اساس اظهارات او تا به امروز همایش‌ها و نمایشگاه‌های متعددی بین دو کشور برگزار شده و همین اقدام توانسته به‌رغم برخی مشکلات، همچنان مناسبات بین دو کشور را حفظ کند. بنابراین باید سعی کنیم چنین همایش‌هایی را به صورت مداوم برگزار کنیم.

در ادامه محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی ایران که ریاست این کمیسیون را از طرف ایران به عهده دارد، ارتباط با کشورهای همسایه را از لازمه‌های توسعه دانست و تصریح کرد: اسناد همکاری متعددی بین ایران و ترکمستان به امضا رسیده که متاسفانه عملیاتی نشده‌ است. با اجرایی شدن آنها می‌توان به رشد و توسعه مناسبات امیدوار بود.

این مقام مسئول از استقبال ایران در راستای فعالیت‌های مشترک بین دو کشور طی ۲۸ سال گذشته و از زمان آغاز روابط سیاسی و اقتصادی بین ایران و ترکمنستان سخن گفت و تاکید کرد: ظرفیت‌ها و زمینه‌های متعددی برای همکاری مشترک وجود دارد. ایران و ترکمستان هر دو از نظر در اختیار داشتن منابع، موقعیت خوبی دارند و می‌توانند با کمک همین شرایط، سطح ر‌وابط خود را با هم توسعه دهند.

وزیر راه و شهرسازی از لزوم توجه جدی به حوزه حمل و نقل و ترانزیت سخن گفت و تشریح کرد: طی مذاکرات روز گذشته در مورد ایجاد خط هوایی مستقیم بین دو کشور، تسهیل در صدور روادید، تقویت بازارچه‌های مرزی و تسریع در روند ثبت شرکت‌های ایرانی در ترکمستان صحبت شد.

دولتگلدی رجبو، رئیس اتاق تجارت و صنعت ترکمستان نیز در این همایش به سیاست های اقتصادی این کشور برای پیشبرد اهداف خود و ارتباط با کشورهای همسایه به ویژه ایران اشاره و تاکید کرد: ایران و ترکمستان می‌توانند ضمن توسعه مناسبات خود، امکان حضور محصولات مشترک خود را در کشورهای دیگر فراهم کنند.

بر اساس اظهارات او آنچه در این مسیر اهمیت دارد آشنایی دو طرف با یکدیگر است. بدین ترتیب این همایش‌ها به صورت سنتی و مدا‌وم برگزار می‌شود و بسیار اثرگذار است.

وی ادامه داد: امروز ترکمستان بیش از گذشته آماده توسعه روابط خود با ایران است.

قوان چاریف، قائم مقام آژانس حمل و نقل ترکمستان که زیرمجموعه وزارت صنعت و ارتباطات ترکمستان فعالیت می‌کند، از تلاش‌های این کشور در زمینه توسعه کریدورهای حمل و نقلی در منطقه خبر داد و گفت: با توسعه این مسیرها زمینه برای همکاری‌های تجاری ترکمستان و کشورهای همسایه فراهم می‌شود. خوشبختانه در همایش اقتصادی خزر که در سطح وزرا در ترکمستان برگزار شد، توافق‌های خوبی در حوزه ترانزیت و حمل‌ونقل صورت گرفت.

وی یادآور شد: اهتمام و اقدامات ترکمستان در راستای توسعه کریدورهای بین‌المللی مطابق با رهنمودهای ریاست جمهوری این کشور انجام می‌شود. خط آهن سه‌حانبه ایران- ترکمستان- قزاقستان نیز عواید خوبی برای این کشور به همراه خواهد داشت به همین دلیل در برنامه‌های توسعه‌ای ترکمستان قرار دارد. همچنین این خط ریلی امکان پیوستن این سه کشور به چین را فراهم می‌کند.

قائم مقام آژانس حمل‌ونقل ترکمستان از اقدامات ویژه این کشور در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای نیز سخن گفت. به اعتقاد او ترکمنستان به دلیل موقعیت جغرافیایی ‌ویژه‌ای که دارد می‌تواند در زمینه حمل‌‌ونقل رشد خوبی داشته باشد. به همین دلیل لازم است در این بخش سرمایه‌گذاری کند.

مجید محمدنژاد، رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمستان نیز از مقامات دولتی دو کشور تقاضا کرد بیش از گذشته به بخش‌های خصوصی توجه کنند و ضمن مهیا کردن زمینه و زیرساخت‌های تجارت، حمایت لازم را از سرمایه گذاری مشترک در هر دو کشور انجام دهند.

وی معتقد است اگر کشورهای همسایه رشد کنند، امکان رشد و پیشرفت در کشور ما هم به وجود می‌آید. به همین دلیل همکاری مشترک بین کشورهای همسایه اهمیت ویژه‌ای دارد.

محمدنژاد همچنین رفع مشکلات در صدور روادید فعالان اقتصادی را مورد تاکید قرار داد.

ساحرا آمانف، قائم مقام رئیس انجمن حمل‌ونقل ترکمنستان به نوع فعالیت‌های این انجمن در زمینه تجهیز، بازسازی و ایجاد سیستم‌های جدید در حمل و نقل اشاره و تصریح کرد: از گذشته ترکمستان در مسیر کریدورهای تجاری از جمله جاده ابریشم قرار داشته و همین امر بیانگر اهمیت این بخش در اقتصاد ترکمنستان است.

وی ادامه داد: امروزه این مسیرهای کریدوری توسعه خوبی پیدا کرده‌اند و لازم است متناسب با آن اقدامات گسترده‌تری در این کشور برای توسعه مسیرها انجام شود. این اتحادیه با توجه به جایگاه و تعداد اعضای خود می‌تواند در بهبود شرایط کریدورهای ترانزیتی نقش بسزایی ایفا کند.

آمانف خاطرنشان کرد: با توجه به سیاست‌هایی که در ترکمستان در پیش گرفتیم، بخش خصوصی این کشور در صنعت حمل‌ونقل، ترانزیت و لجستیک پیشرفت خوبی داشته است.

در بخش پایانی این نشست فعالان اقتصادی دو کشور با یکدیگر دیدار و رایزنی کردند.