روز گذشته آمریکا در واکنش به حمله ایران به پایگاههای نظامی خود در عراق، بار دیگر تحریمهای جدیدی را علیه صنایع فولاد و آهن ایران و همچنین هشت مقام دیگر ایران وضع کرد.
استیو منوچین روز جمعه بیستم دیماه در نشستی همراه با وزیر خارجه آمریکا ادعا کرد: «۱۷ تحریم جدید علیه صنایع فولاد و آهن ایران اعمال خواهد شد. همچنین هشت نفر از مقامهای ایرانی را که در حمله اخیر موشکی به پایگاه آمریکا دخالت داشتند تحریم میکنیم.»
براساس اطلاعیه وزارت خزانهداری آمریکا، این مقامات عبارتند از علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، غلامرضا سلیمانی، رئیس سازمان بسیج، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، محمدرضا نقدی، معاون هماهنگی سپاه، محمدرضا آشتیانی، جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، علی عبداللهی، معاون هماهنگکننده ستاد کل نیروهای مسلح، علیاصغر حجازی، معاون اجرایی دفتر مقام معظم رهبری و محسن قمی، معاون امور بینالملل دفتر مقام معظم رهبری.
در این بیانیه همچنین آمده است: «وزارت خزانهداری علاوه بر این ۱۷ تولیدکننده فلزات و شرکتهای معدنی ایران، شبکهای شامل سه نهاد مستقر در چین و سیشل و یک کشتی دخیل در خرید، فروش و انتقال محصولات فلزات ایران را تحت تحریم قرار داد.»
این اولین بار نبود که ترامپ فلزات ایران را تحریم کرده است؛ او تحریم راهکاری برای اجرای سیاستهای فشار حداکثری خود علیه ایران میداند. قبل از این هیجدهم اردیبهشت 1398 بود که ترامپ با صدور فرمانی صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران را به مجموعه تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران اضافه کرد.
رئیسجمهوری آمریکا در اردیبهشتماه سال 1398 با اعلام تحریمهای تازه علیه ایران، گفته بود ۱۰ درصد از درآمدهای خارجی ایران ناشی از صادرات فلزات است و با تحریم صنایع فلزی ایران، راه دادن محصولات فلزی ایران به بنادر کشورهای دیگر از طرف آمریکا "تحمل نخواهد شد."
به گفته ترامپ «امروز فرمانی اجرایی را صادر میکنم که بر اساس آن تحریمهایی علیه صنعت فولاد، آهن، آلومینیوم و مس ایران اعمال میشود.» این تصمیم در یکسالگی خروج آمریکا از برجام اعلامشده بود.
از روز چهارشنبه 18 اردیبهشت 98 ایران در برابر آنچه در یک سال گذشته بر برجام رفته بود، اقدام متقابل را آغاز کرد. در راستای اقدام متقابل، ایران سعی کرد از برخی تعهداتش طبق برجام بکاهد و حالا این گام پنجم خروج از برجام را هم برداشته است.
آمریکا پس از تحریم فروش نفت ایران، دست بر روی صنایع ارزآور ایران گذاشته است. صادرات مواد معدنی طی سال گذشته به میزان ۸.۷ میلیارد دلار بود که در حدود ۷۵ درصد این میزان، مربوط به مس، سنگآهن و آلومینیوم است.
محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» گفته است: طی دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بخش معدن و صنایع معدنی دچار تغییرات و تحولات گستردهای شده است. صنایع مس، آهن و فولاد، سرب و روی و از همه مهمتر طلا، همگی در دوران پس از انقلاب اسلامی به نهایت شکوفایی خود رسیدهاند. اگرچه به دلیل تحریمها یا نبود دانش فنی، کشور با چالشهایی در زمینه اکتشاف، استخراج، فرآوری و استحصال ماده نهایی روبرو بوده است؛ اما با تولید دانش، تولید معدنی هم محقق شده است. از این نظر میتوان بخش فرآوری را نام برد که شاید چرخه تولید در صنایع معدنی را بتوان وامدار این حوزه شمرد.
رئیس خانه معدن ایران با بیان این که ایران در منطقهای واقع شده که کشورهای اطراف آن همچون ترکیه، عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس با توجه به آهنگ رشد و توسعه اقتصادی به منابع معدنی نیاز دارند، گفت: این در حالی است که این کشورها از نظر ذخایر معدنی بسیار فقیر هستند؛ حتی این کشورها در صنایعی همچون فولاد سرمایهگذاری هم کردهاند اما مواد اولیه آنها وارداتی است؛ لذا ایران میتواند منبع خوبی برای تأمین نیازهای این کشورها که به سرعت در حال افزایش است، محسوب شود.
سید بهادر احرامیان، نایبرئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» درباره تحریمهای فلزات ایران توسط آمریکا گفته است: ما باید بیشتر نگران موانع داخلی باشیم تا تحریمها. اثر تحریمها بسته به نوع اعمال آن و نوع همکاری کشورهای طرف قرارداد دامنه متفاوتی خواهد داشت.
به گفته احرامیان هنوز هم کشورهای همسایه و کشورهای منطقه به صنعت فولاد ایران نیاز دارند و چرخه صادرات قطع نخواهد شد. اما ممکن است برخی از این کشورها بخواهند در تراز تجاری خود طوری وانمود کنند که از صنعت فولاد ایران بهره نگرفتهاند. بازارهای منطقه برای صادرات محصولات نهایی فولاد ایران اهمیت بالایی دارد.
همان زمان بهرام شکوری، عضو هیات مدیره خانه معدن ایران هم گفته است: اعمال تحریم بر روی صنایع معدنی ایران پیشازاین توسط آمریکا به اجرا گذاشته شده بود و تحریمها، موضوع تازهای نیست؛ در این شرایط، صنایع معدنی همچنان نقش خود را در صادرات غیرنفتی ایفا میکند.