جزئیات معافیت‌ جدید در لایحه مالیات بر ارزش‌افزوده

با بررسی لایحه مالیات بر ارزش افزوده در مجلس، علاوه بر معافیت سبد مصرفی خانوارها اعم از محصولات کشاورزی (برنج، روغن، آرد، شکر، دارو، کاغد، مطبوعات، لوازم مصرفی درمانی، خدمات آموزشی، حمل‌ونقل و...)، صادرات کالا و خدمات به خارج از کشور، عرضه انواع شمش طلا، گوشت و فرآورده‌های گوشتی، خدمات اقامتی هتل‌ها، کلیه مراحل خدمات تهیه و تولید فعالیت‌های هنری و... از پرداخت مالیات شدند.

 مالیات بر ارزش افزوده از طریق مصرف محصولات و خدمات از مصرف‌کنندگان آن‌ها گرفته می‌شود که در این میان فعالان اقتصادی صرفا وظیفه انتقال بار مالی این نوع مالیات را برعهده دارند تا در نهایت این بار مالی را به مصرف‌کننده نهایی منتقل کنند.

معافیت‌های مالیات بر ارزش افزوده، به منظور کاهش اثرات سوءاستقرار این نظام مالیاتی (همچون اقشار کم‌درآمد - اثر تنازلی) و کاهش هزینه‌های اجرایی و وصول مالیات اعمال می‌شود.

لازم به ذکر است که معافیت‌های کالاها و خدمات در قانون مالیات بر ارزش افزوده با هدف حمایت از مصرف‌کنندگان تببین شده که می‌توان به معافیت‌های محصولات کشاورزی فرآوری نشده اشاره کرد.

اخیرا نمایندگان مجلس طی بررسی لایحه مالیات بر ارزش افزوده، یکسری از کالاها و خدمات را از پرداخت مالیات معاف کرده که در ادامه جزئیات آن‌ تشریح شده است.

معافیت صادرات کالاها و خدمات به خارج از کشور از مالیات

گفتنی است که صادرات کالاها به خارج از کشور یا به مناطق آزاد تجاری - صنعتی از طریق مبادی خروجی رسمی با ارائه پروانه سبز گمرکی صادره توسط گمرک یا برگ خروجی (در مورد صادرات کالا) و صادرات خدمات با ارائه قرارداد مربوط و گواهی انجام کار که به تأیید نزدیک‌ترین نمایندگی رسمی جمهوری اسلامی ایران در کشور مقصد رسیده باشد یا گواهی ارزآوری با تأیید بانک مرکزی یا سایر اسناد و مدارک مثبته، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.

همچنین، خدمات معاوضه (سوآپ) نفت خام، فرآورده‌های نفتی (بنزین، نفت‌گاز، نفت کوره، نفت سفید، گازمایع و سوخت‌ هوایی)، گازطبیعی و برق نیز معاف از مالیات شدند.

لازم به ذکر است که فروش کلیه فرآورده‌های تولیدی شرکت‌های پالایش به صورت ارزی (فروش سوخت‌های هوایی به شرکت‌های هواپیمایی خارجی در فرودگاه‌های داخلی)، مرزی (فروش سوخت در جایگاه‌های مستقر در نواحی مرزی کشور) و همچنین فروش سوخت دارای پروانه صادراتی گمرک جمهوری اسلامی ایران به کشتی‌ها (بنکرینگ) صادرات محسوب می‌شود و از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.

علاوه براین، خدماتی که توسط اشخاص مقیم ایران (اشخاص حقوقی ایرانی، اشخاص حقیقی مقیم ایران، شعب شرکت‌های خارجی مقیم ایران) ارائه می‌شود و محل مصرف خدمات و یا مقصد ارائه خدمات داخل یا خارج از کشور باشد، در صورتی که مستقیم یا غیرمستقیم ارز حاصل شده وارد کشور شود، صادرات خدمت محسوب و از مالیات بر ارزش افزوده و معاف می‌شوند.

عرضه انواع شمش طلا، گوشت و فرآورده‌های گوشتی از پرداخت مالیات معاف شدند

عرضه انواع شمش طلا (وارداتی و داخلی) و انواع حواله‌های کاغذی یا الکترونیکی دارای پشتوانه 100 درصد نیز از پرداخت مالیات و عوارض معاف هستند.

همچنین، انواع گوشت و فرآورده‌های گوشتی مطابق با فهرستی که هر ساله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای اجرا در سال بعد به سازمان امور مالیاتی ارسال می‌کند و تخم‌مرغ نطفه‌دار و تبدیل آن به جوجه یکروزه از جمله کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند.

گفتنی است که خدمات زینک، چاپ و انتشار روزنامه اعم از کاغذی یا الکترونیکی، چاپ کتاب، نشریه، خدمات نشر و توزیع آن‌ها و هر گونه تبلیغات در روزنامه‌ها و نشریات به استثنای مؤسسات کمک آموزشی و کنکور از پرداخت مالیات و عوارض معاف شدند.

معافیت کلیه مراحل خدمات تهیه و تولید فعالیت‌های هنری

طبق تصویب مجلس کلیه مراحل خدمات تهیه، تولید، پخش و عرضه فیلم، سریال، موسیقی و تئاتر را برای معافیت مالیات در بر می‌گیرد. همچنین خدمات مالی و اعتباری اعطای تسهیلات توسط صندوق‌های حمایتی، ضمانت صادرات، سرمایه‌گذاری، بیمه‌ای و پژوهش و فناوری که به موجب قانون یا با مجوز قانون تاسیس شده یا می‌شوند، در چارچوب اساسنامه از پرداخت مالیات معاف هستند.

علاوه براین، خدمات انتشار و نقل و انتقال سهام حق تقدیم، سهم‌الشرکه و سایر اوراق بهادار موضوع ماده یک قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب ۸۴/۹/۱ اصلاحات بعدی از پرداخت مالیات و عوارض معاف شدند.

همچنین، براساس تصویب مجلس، صدور، ابطال و نقل‌ و انتقال واحدهای سرمایه گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار و خدمات اقامتی هتل‌های سه ستاره و پایین‌تر و مهمانپذیرها و سایر مراکز اقامتی دارای مجوز از وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی یا اتحادیه‌های مربوطه نیز از جمله معافیت‌ها در مالیات بر ارزش افزوده هستند.

جریمه ۹ درصدی عدم عضویت در سامانه مؤدیان

گفتن این نکته نیز ضروری است که نمایندگان مجلس عرضه کنندگان کالاها و خدماتی که به موجب لایحه مالیات بر ارزش افزوده از پرداخت مالیات و عوارض معاف شدند را مکلف به عضویت و ثبت معاملات خود در سامانه مؤدیان کردند.

فعالان اقتصادی مستقر در مناطق آزاد تجاری - صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی، در صورتی که حجم معاملات سالانه آن‌ها از مبلغی که به پیشنهاد سازمان به تایید وزیر اقتصاد می‌رسد، بیشتر باشد، مکلف به عضویت و ثبت معاملات در سامانه مؤدیان هستند.

البته، مشمولان این حکم در صورت تخلف مشمول جریمه‌ای معادل ۹ درصد ارزش معاملات ثبت نشده در سامانه مذکور می‌شوند.