«نحوه ورود بنگاه‌های کوچک و متوسط به بورس و چگونگی تأمین مالی آنها از بورس» موضوع نشستی بود که کمیته بورس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران برگزار کرد.
در این نشست ابتدا مهدی بیرانوند، عضو هیات مدیره جامعه حسابداران رسمی کشور از اهمیت ورود بنگاه‌های کوچک و متوسط به بورس گفت. او در ابتدا از جایگاه SME ها در کشورهایی با اقتصاد توسعه‌یافته مانند آلمان گفت و اینکه باید این الگوها بررسی شود تا مشخص شود که این بنگاه‌ها چگونه منابع مالی خود را تأمین می‌کنند؛ درحالی‌که در ایران خیلی از این واحدها به منابع بانکی متکی هستند.
بعد از آن بیرانوند به موضوع دیگر یعنی نحوه تدوین و تنظیم دفاتر مالیاتی و تراز مالی شرکت‌ها اشاره کرد و گفت که در ایران بسیاری از شرکت‌ها به‌جای اینکه به مدیریت مالی توجه کنند تمام تمرکز خود را در نحوه تنظیم دفاتر مالیاتی می‌گذارند درحالی‌که حسابداری و حسابرسی بخشی از مدیریت مالی است ولی دانش جدید مدیریت مالی بسیار گسترده است. اگر بنگاهدار بتواند از تمام ابزارهای موجود در بازار پول و سرمایه برای تأمین منابع مالی واحد خود بهره بگیرد، می‌تواند گام‌های بزرگتری برای رشد بنگاه خود بردارد.
بعد از آن قدرت‌الله اسماعیلی، نماینده سازمان حسابرسی تاکید کرد که زمان آن رسیده است که بنگاه‌های کوچک و متوسط وارد بورس شوند. البته این نکته متکی به این است که بنگاه‌ها عملکرد شفافی داشته باشند و مانعی برای تهیه صورت مالی خود بر اساس استانداردهای مالی نداشته باشند و شفاف عمل کنند. از طرف دیگر مدیران بنگاه‌ها باید در کنار دانش فنی، به دانش مدیریت مالی هم توجه کنند.
او ادامه داد: باید موانع قانونی موجود را پیش پای SME ها برطرف کنیم. البته مهم‌ترین مانع در ورود به بورس این است که در برخی مواقع قوانین و مقررات بورس اجاره ورود نمی‌دهد اما نکته دیگر هم این است واحدی که وارد بورس می‌شود باید در اطراف بنگاه خود دیوار شیشه‌ای بکشد. بخش خصوصی باید بداند که در بورس پنهان‌کاری معنایی ندارد.
سمیه رشیدیان، کارشناس اقتصادی مرکز پژوهش‌های اقتصادی اتاق ایران که ریاست جلسه را هم بر عهده دارد سؤال می‌کند که هزینه این شفافیت برای بخش خصوصی چه خواهد بود؟ پرسشی که بیرانوند به آن پاسخ می‌دهد: این فایده در کوتاه‌مدت و میان‌مدت این است که بنگاه‌های کوچک و متوسط از منابع مالی بورس استفاده می‌کنند. بنگاه‌ها می‌توانند اوراق بخرند و به‌جای تاکید بر بانک محوری منابع مالی دیگری هم به اختیار می‌گیرند. اما در بلندمدت فایده ورود به بورس و شفافیت این است که زیرساخت‌های بورس برای بهبود وضعیت واحد خود بهره بگیرند.
بعد از آن نعمت‌الله شهبازی، مدیرکل سرمایه‌گذاری و تأمین منابع مالی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت که تمام شرکت‌های عضو در بورس حدود 700 تا است و قرار نیست که ما در اینجا به الگو نسخه‌ای برسیم که همه واحدهای تولیدی-صنعتی را دربربگیرد. اگر حدود 10 تا شرکت هم وارد بورس شوند و از این مسیر بهره بگیرند یعنی ما در این حوزه موفق عمل کرده‌ایم.
او تاکید کرد: باید واحدهای کوچک و متوسط در حوزه مدیریت مالی به‌روز شوند، همان اندازه که به مدیریت فنی و به‌روز شدن آن تاکید دارند مدیر یک واحد صنعتی باید به مدیریت مالی به‌روز هم تاکید داشته باشد.
او ادامه داد: ما تا چه زمانی باید اقتصاد بانک محور داشته باشیم؟ در دنیا از ابزارهای جدید مالی بهره می‌گیرند. طبق گزارش بانک مرکزی حجم نقدینگی در آذرماه امسال به 2200 هزارمیلیارد تومان رسیده که نسبت به آذرماه قبل حدود 500هزار میلیارد تومان افزایش داشته است. این در حالی است که طبق آمار مربوط به تسهیلات پرداختی به بخش صنعت و معدن حداکثر 50 هزار میلیارد تومان از نقدینگی جدید یعنی 10 درصد آن به این بخش تزریق خواهد شد.
به‌گفته شهبازی ساختار مالی بنگاه‌های اقتصادی ما بسیار قدیمی است. باید سازمان حسابداری و سازمان حسابرسی، وزارت صنعت، معدن و تجارت به ارتقای دانش مالی و مدیریت مالی مدیران بنگاه‌های صنعتی و تولیدی کمک کنند.
بعد از آن بیرانوند بار دیگر تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین مانع در مقابل این مسئله، مدیرعامل‌های واحدهای تولید و صنعتی مدیران حسابداری‌ها است آنها از تکالیف زیاد و روزآمد ترس دارند و برای همین تاکید می‌کنند که نیازی به شفافیت و ورود به بورس و تأمین منابع مالی از طریق و در نهایت رعایت مقررات بورس نیست.
او ادامه داد: ما باید جامعه هدف خود را کوچک‌تر انتخاب کنیم و در آموزش این گروه‌ها بتوانیم هدفمند و منسجم عمل کنیم.
شهبازی هم راهکار عملی برای تشویق بنگاه‌دارها برای ورد به بورس را چنین عنوان کرد که باید به دغدغه‌های آنها پاسخ کارشناسی داده شود. او پیشنهاد داد بنگاه‌هایی که به بورس واردشده‌اند به‌صورت موردی از تجربه ورود خود به بورس و نحوه ورود و موانع و مشکلات خود در این مسیر بگویند و از کامیابی‌هایشان برای همکاران خود بگویند.
بعد از آن پیشنهاد شد که تصویر دقیقی از چالش ورود بنگاه‌ها به بورس ارائه شود و مشخص شود که این چالش‌ها در چه سطحی قابل‌حل است؟ آیا با آموزش مشکلات حل می‌شود؟ نیاز به قوانین و مقررات دارد یا اینکه چه باید کرد؟ پیشنهاد شد کمیسیون بازار پول و سرمایه و در رأس آن اتاق ایران با جایگاه حقوقی که دارد می‌تواند با وزارت‌خانه‌ها و مجلس شورای اسلامی وارد گفت‌وگو و مکاتبه شود.
شهبازی بار دیگر تاکید کرد که باید دانش فنی مدیران بنگاه‌ها ارتقا یابد؛ مدیران مالی بنگاه‌ها نیاز به آموزش دارند و باید آنها با روش‌های جدید مالی آشنا شوند.
بیرانوند هم تاکید کرد که حسابداری یکی از شاخه‌های کوچک مدیریت مالی است. او به مشکل مالیاتی اشاره کرد و گفت چرا درنهایت مشکلات مالیاتی با توافق حل می‌شود؟ او گفت که مالیات از درآمد باید پرداخت شود نه از غیر درآمد ولی متأسفانه مدیران مالی بنگاه‌ها نه ابزار و دانش مالی نوین را می‌شناسند و نه تصویر دقیقی از درآمدهای مالی خود دارند.
بعد از آن اسماعیلی هم تاکید کرد که صورت مالی، روش نوین مالی و مالیات و نحوه تأمین منابع مالی به‌غیراز بانک‌ها می‌تواند در آموزش مدیران مالی و مدیرعامل‌های بنگاه‌های تولیدی به آنها آموزش داده شود.
سید مهدی حسینی، مدیرعامل شرکت ابزار اندیشه هم در این نشست از مشکلات نحوه ورود به بورس گفت و اینکه باید برای رفع این موانع گام‌های جدی برداشته شود. از طرف دیگر باید مدیران بنگاه‌ها از ابزارهای مالی نوین در حوزه بورس و بازار سرمایه اطلاع دقیقی پیدا کنند که این نیاز به آموزش دارد. او تاکید کرد که این کلاش‌های آموزشی یا در اتاق بازرگانی، صنایع، معدن و کشاورزی ایران برگزار شود و یا اینکه در خود شهرک‌های صنعتی برگزار شود.
اسماعیلی و شیرین رحیمی نماینده فرابورس هم از آموزش SME ها در شهرک‌های صنعتی گفت.
بعد از آن بیرانوند از اهمیت حاکمیت شرکتی گفت و اینکه در اینجا دلایل عدم ورود SME ها به بورس باید عارضه‌یابی شود. اما شهبازی گفت که این عارضه‌یابی قبلاً در وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام شده است.
بعد از آن همه پیشنهاد دادند که مسئله آموزش استفاده از ابزارهای نوین مالی برای بنگاه‌ها مهم است و برای همین قرار شد کلاسی با عنوان «طرح ملی آشنایی بنگاه‌های اقتصادی با بازار سرمایه» با همکاری اتاق ایران، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان بورس و جامعه حسابداران برگزار شود.