کوروش احمدی با اشاره به قرار گرفتن ایران در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی گفت: گروه ویژه مالی بهعنوان یکنهاد فنی و تخصصی بینالدولی استانداردهایی را برای مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم تعریف کرده است و از کشورهای مختلف جهان میخواهد آن استانداردها را در قوانین و عرف مراودات مالی و تجاری خویش اعمال کنند.
او با اشاره به چگونگی قرار گرفتن کشورها در لیست سیاه FATF اظهار داشت: درصورتیکه کشوری استانداردها و توصیههای این نهاد را رعایت و اعمال نکند، آنگاه این کشور بهعنوان کشور غیر همکار نامیده شده و در لیست سیاه آن قرار میگیرد و این امر میتواند مراودات نهادهای مالی و تجاری آن کشور با نهادهای مالی و تجاری سایر کشورها را با خطر و ریسک زیاد همراه کند.
این کارشناس مسائل بینالمللی یادآور شد: قرار گرفتن در لیست سیاه به این معنی است که ازنظر FATF روزنههایی برای پولشویی و تأمین مالی تروریسم در نظام مالی یک کشور وجود دارد و گروه اقدام مالی این احتمال را میدهد که پول آلوده ممکن است از این روزنهها امکان سرایت به سایر بخشهای نظام مالی بینالمللی را بیابد و قرار است که با محدود کردن مراوات با کشور مربوطه جلوی این سرایت گرفته شود.
احمدی با تاکید بر اینکه قرار گرفتن یک کشور در لیست سیاه FATF موجب دشوار شدن مراوده مالی و همکاری تجاری آن کشور با دیگر کشورها میشود، تصریح کرد: دلیل این دشواری آن است که عموم کشورها خود را ملزم به رعایت توصیهها و استانداردهای FATF میبینند و به همین خاطر در انجام مراوده مالی با کشوری که در لیست قرار گرفته باشد، حداکثر احتیاط را میکنند و شرایط ویژهای را بر آن اعمال میکنند.
او بابیان اینکه ازنظر اقتصاد بینالمللی، کشورها در قالب همکاری باهم یک سیستم اقتصادی واحد در عرصه جهانی را ایجاد میکنند، خاطرنشان کرد: اقتصاد کشورها در یک سیستم بینالمللی به یکدیگر متصل و در ارتباط است بنابراین FATF فکر میکند که کشورها باید تدابیر و استانداردهای یکسانی را برای مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم اجرا کنند تا این سیستم آلوده نشود.
همکاری مالی ایران با دنیا با رفتن به لیست سیاه دشوارتر شد
این دیپلمات پیشین افزود: اگر در کشوری استانداردها و تدابیر FATF اجرا نشود، از منظر گروه ویژه اقدام مالی آن کشور غیر همکار تلقی میشود و این نهاد کشورهای همکار را تشویق میکند که مراوده با آن کشور غیر همکار را محدود کنند و نسبت به کار با آن کشور سختگیر باشند.
احمدی درباره تبعات قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF ابراز داشت: قرار گرفتن کشور در لیست سیاه FATF موجب میشود همکاری و مراوده نظام مالی ایران با سایر نظامهای مالی و تجاری کشورهای دیگر با مشکلاتی روبهرو شود یعنی نظامهای مالی، بازارهای اعتباری و سرمایهگذاران بینالمللی برای همکاری با ایران احتیاطهایی را در نظر میگیرند چراکه فرض بر آن است که همکاری با یک کشور غیر همکار میتواند موجب آلوده شدن سیستم مالی آنها شود.
او بابیان اینکه اگر کشوری بخواهد با یک کشور غیر همکار ازنظر FATF همکاری کند، این همکاری تحت تدابیر خاص و مراقبتهای ویژه انجام میشود که هزینهزا است، عنوان کرد: یادداشت تشریحی مربوط به توصیه شماره ۱۹ گروه ویژه مالی توصیههای ۹ گانهای در قالب تدابیر تقابلی در ارتباط با کشورهای غیر همکار تدوین کرده که طیف وسیعی از اقدامات از مراقبتهای ویژه، قطع برخی همکاریها، بستن شعب، کارگزاریها و نمایندگیها و حسابرسیهای سختگیرانه و... را شامل میشود که پرداخت هزینههای آن برعهده کشور غیر همکار است.
حاکمیت ملی ایران اجازه نظارت خارجی را نمیدهد
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF را موجب خوشحالی کشورهایی دانست که به نحوی پیگیر افزایش فشار بر ایران هستند.
او یادآور شد: کشورهایی که خواستار افزایش فشار بر ایران هستند، از طریق قرار گرفتن ایران در لیست سیاه حربههای مضاعفی را برای رسیدن به اهدافشان علیه ایران به دست میآورند.
به گفته احمدی، دولت ترامپ نشان داده که با قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF، در پی بهانه جدیدی به اسم اعمال تدابیر تقابلی ۹ گانه FATF علیه ایران است و ممکن است از این پس به بانکها، مؤسسات مالی و بیمهای برای اجرای این تدابیر فشار آورد. یعنی لیست جدیدی را برای تشدید تحریمها در دستور کار قرار دهد.
این کارشناس مسائل بینالمللی درباره برخی نگرانیها درباره رعایت استانداردهای FATF در ایران بیان کرد: اعمال استانداردهای FATF نه قرار است بخشی از حاکمیت ملی کشور را واگذار کند و نه همکاری ایران را با برخی از گروهها و کشورها را متوقف میکند. آنها خواهان تصویب استانداردهای مدنظرشان بهعنوان قوانین داخلی هستند و هیچ نهاد فراملی یا کشور خارجیای در اجرای آن نظارت نمیکند.
راه خروج از لیست سیاه بازمانده است
این دیپلمات پیشین اضافه کرد: مطابق توصیههای FATF هیچ گاه قرار نبوده و نیست که ایران در مقام همکاری با FATF، گزارشی از وضعیت اجرای قوانین یا تراکنشهای مالی خود را به یکنهاد فراملی بدهد و در توصیههای ۴۱ گانه گروه ویژه مالی چنین چیزی مطرح نیست. از سوی دیگر، الحاق به FATF، رابطه ایران با گروهها و کشورها دیگر را تا زمانی که آنها در لیست گروههای تروریستی سازمان ملل متحد قرار نگرفته باشند، مختل نمیکند.
احمدی با اشاره به بیانیه روز جمعه FATF درباره ایران گفت: خوشبختانه در بیانیه روز جمعه FATF، راه خروج از لیست سیاه بازمانده و قرار نیست برای خروج از آن، همهچیز از ابتدا شروع شود بلکه کافی است که کار از همانجا که متوقفشده ادامه یابد. FATF، شش نکته را برای خروج از این لیست مطرح کرده که یک مورد آن، الحاق به کنوانسیونهای پالرمو و CFT است و موارد دیگر، شامل مسائل فنی و حقوقی و اجرایی است که هیچگاه مقامات مالی و حقوقی ایران با اجرای آنها مشکلی نداشتهاند.