کارگروه ویژه اقدام مالی موسوم به FATF، نام ایران را در فهرست سیاه خود قرار داده است. اقدامی که به عقیده فعالان اقتصادی منجر به محدودیت صادرات و تحمیل خسارت به صادرکنندگان می‌شود.
پس از 3 سال هشدار کارگروه ویژه اقدام مالی (علیه پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم) موسوم به FATF، مبنی بر تصویب کنوانسیون‌های مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم و تمدید چندباره ضرب‌الاجل برای تصویب نهایی این کنوانسیون در ایران، این کارگروه در جلسه خود در سوم اسفندماه در پاریس تصمیم گرفت نام ایران را در لیست سیاه قرار دهد.
فعالان اقتصادی که از سال گذشته نگران این موضوع بودند، با تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران به‌کرات تأکید کردند جذب سرمایه و تعامل با دنیا بدون FATF میسر نیست. بااین‌حال برداشت مسئولان این است که اقدام اخیر FATF سیاسی‌کاری است و تجارت و بازار ارز تحت تأثیر این اقدام قرار تغییرات چندانی نخواهد داشت
ابوالفضل روغنی گلپایگانی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران می‌گوید: آنچه در مرحله اول اولویت قرار دارد، منافع ملی است؛ دنیای تجارت و دنیای اقتصاد دنیای بده‌وبستان است؛ در این دنیا تعامل با دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است. لوایحی مثل CFT، پالرمو و بقیه لوایح FATF قرار بود در مقابل برخی از تصمیم‌های اتحادیه اروپا در برابر ایجاد کانال مالی برای مراوده با اروپا تصویب شود. منتهی بدعهدی از سمت اروپا و آمریکا مشخص بود که در ایران واکنش‌هایی را در پی خواهد داشت.
روغنی گلپایگانی ادامه می‌دهد: اما اینکه ما در لیست سیاه FATF قرار گرفته‌ایم، خبر بسیار بدی است؛ بعد از این اقتصاد ایران و به‌خصوصSMEها و بخش تجارت حتماً آسیب جدی خواهند دید. ما باید فکر اساسی برای آینده اقتصاد خود داشته باشیم.
به گفته رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران قرار گرفتن ایران در لیست سیاه بدان معناست که تا پیش از این ایران، تنها از سوی آمریکا تحت تحریم‌های اقتصادی قرار داشت، اما پس از این، کشورهای اروپایی و آسیایی هم نوع مناسبات اقتصادی‌شان را با ایران تغییر می‌دهند. یعنی یا ایران را از فهرست تعاملات مالی خود حذف می‌کنند یا تحریم‌ها و محدودیت‌هایی از سوی آنان بر ما اعمال می‌شود. اینکه برخی از مسئولان معتقدند، نپیوستن به FATF، تأثیری بر اقتصاد کشور ندارد، نکته قابل‌تأمل و قابل‌توجهی است. این اتفاق بر تمام ابعاد اقتصادی کشور تأثیر خود را می‌گذارد.
او ادامه می‌دهد: خوشبختانه در بیانیه روز جمعه FATF، راه خروج از لیست سیاه بازمانده و قرار نیست برای خروج از آن، همه‌چیز از ابتدا شروع شود بلکه کافی است که کار از همان‌جا که متوقف‌شده ادامه یابدFATF، شش نکته را برای خروج از این لیست مطرح کرده که یک مورد آن، الحاق به کنوانسیون‌های پالرمو و CFT است و موارد دیگر، شامل مسائل فنی و حقوقی و اجرایی است که هیچ‌گاه مقامات مالی و حقوقی ایران با اجرای آن‌ها مشکلی نداشته‌اند.
روغنی گلپایگانی تأکید می‌کند: با قرار گرفتن ایران در لیست سیاه بخش مولد اقتصاد ایران آسیب می‌بیند؛ البته ما مراودات مالی جدی با دنیا نداشتیم اما همین روزنه‌های کوچک و همکاری اقتصادی با کشورهای منطقه هم در معرض آسیب است؛ درواقع قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF جامعه بین‌المللی تأمین نیاز ما به واردات به‌عنوان نهاده‌های تولید برای صنایع دشوارتر خواهد شد و شرایط برای واحدهای کوچک و متوسط بغرنج‌تر خواهد شد.
او ادامه می‌دهد: البته این وضعیت قابل ارزیابی و تجدیدنظر است؛ اگرچه باز هم دو تا سه ماه به طول خواهد کشید ولی می‌توان در مجلس یازدهم گام‌های عملیاتی برای خروج از FATF برداشت البته ممکن است اروپا خود در مسیر اینستکس کارهای جدی‌تری انجام دهد.
رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF را موجب خوشحالی کشورهایی دانست که به نحوی پیگیر افزایش فشار بر ایران هستند. کشورهایی که خواستار افزایش فشار بر ایران هستند، از طریق قرار گرفتن ایران در لیست سیاه حربه‌های مضاعفی را برای رسیدن به اهدافشان علیه ایران به دست می‌آورند. این تصمیم‌ها بیشتر سیاسی است تا اقتصادی و مالی؛ البته همین تصمیم‌های سیاسی است که درنهایت اقتصاد کشوری را به تنگنا می‌رساند.
روغنی گلپایگانی با تأکید بر اینکه اگر لوایح چهارگانه مرتبط با FATF تصویب می‌شد، بزرگ‌ترین بهانه نظام بانکی بین‌المللی برای همکاری نکردن با ایران را از بین می‌بردیم، در واکنش به اظهارنظرهای مطرح درباره تمرکز صادرات بر کشورهای همسایه می‌گوید: صادرات با کشورهای همسایه هم حدومرزی دارد، نباید انتظار داشته باشیم در شرایطی که انتظار می‌رود حجم صادرات کشور تا پایان سال به 47 میلیارد دلار رشد کند، کل این رقم با صادرات به کشورهای همسایه محقق شود. در این شرایط غفلت از بازارهای شرق آسیا، آفریقا و اروپا اصلاً به نفع اقتصاد نیست.
رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران ادامه می‌دهد: همین الان با بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران که چین و روسیه هستند، مشکل داریم؛ آن‌ها عضو FATF هستند ولی ایران در لیست سیاه قرار گرفته است؛ بعد از برگشتن تحریم‌های مجدد شرایط ما با کشورهای طرف قرارداد در نقل و انتقال پول به مشکل برخورده بود و بعد از این مشکلات تشدید خواهد شد.
او تأکید می‌کند: با تمام این شرایط منافع ملی کشور در درجه اول اهمیت قرار دارد، منافع ملی حکم می‌کند این مشکلات را برطرف کنند و اقتصاد ما در راستای منافع ملی به رونق برسد و مشکلات از سر راه آن برداشته شود.