تازهترین نشست کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران بهصورت ویدئوکنفرانس برگزار و در این نشست، «وضعیت بازار پول و سرمایه در شرایط اقتصادی گرفتار در کرونا،» و «وضعیت بازار سرمایه و بورس در شرایط واگذاریهای دولت، آثار و تبعات اقتصادی آن» بررسی شد.
یکی از چالشهای اصلی برای فعالان اقتصادی که در این نشست هم به آن اشاره شد، بحث نکول تعهدات چکهاست که به دلیل صدور دستورالعمل جهت عدم سوء اثر عدم ایفای تعهدات با انبوهی از عدم ایفای تعهدات در پرداخت چکهای مدتدار با بازار بود که عملاً امروز مشکلات فراوانی را به وجود آورده است.
بر اساس آمار ارائهشده از سوی اعضای کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران، در بررسی آمار چکهای برگشتی نیز در بهمنماه 1398 طبق اعلام بانک مرکزی حدود ٧١٩ هزار فقره چک به ارزشی بالغبر ١١٦ هزار میلیارد ریال در کل کشور برگشت داده شد که نسبت به ماه قبل ازنظر تعداد و مبلغ به ترتیب ۳.۶ درصد و ۴.۱ درصد افزایش داشته است. این ارقام در اسفندماه 1398 بالغبر یکمیلیون و ۳۶ هزار فقره چک به ارزشی حدود 176 هـزار میلیارد ریال چک برگشتی بوده است که نسبت به ماه قبل ازنظر تعداد و مبلـغ به ترتیب ۴۴.۲ درصد و ۵۱.۹ درصد افزایش نشان میدهد؛ یعنی در بهمن و اسفند 98 نزدیک به یکمیلیون و هشتصد هزار چک با 29 هزار میلیارد تومان برگشت چک وجود داشته است. خسران اصلی این معضل درنهایت متوجه تولیدکننده میشود که با عدم ایفای تعهدات در چکهای برگشتی مواجه خواهد شد.
کاهش نرخ بهره بانکی از دیگر موضوعاتی بود که در این نشست به آن اشاره شد و اعضا پیشنهاد دادند تا با ایجاد یک صندوق بین سه اتاق بازرگانی، اصناف و تعاون با محوریت یک یا دو بانک و با نرخ مناسب تسهیلات دهی بانکها، به حفظ جریان نقدینگی بنگاههای تولیدی کمک کرد.
اعضای کمیسیون بازار پول و سرمایه خاطرنشان کردند: موضوع نگرانکننده بعدی چالش بنگاههای مختلف در ساختار تأمین و توزیع در ماههای آتی است؛ یعنی در جریان عرضه و تولید در ماههای آتی دچار مشکل خواهیم شد. شرایط بحرانی فعلی، عقلانیت و هوشیاری بموقعی را میطلبد که بتواند بهموقع و مؤثر نسبت به محرکهای فعلی، پاسخها و عکسالعملهای صحیح و کارآمدی دهد. در وقوع کرونا، بنگاههای اقتصادی با این واقعیت روبرو هستند که پس از کرونا نیز عمدتاً در فضای مجازی باید فعالیت و برنامهریزیهای خود را از شکل سنتی خارج کنند بخش خصوصی باید دارای اتاق فکر باشد و پیشنهادات کارشناسی شده و به موقعی را در شرایط موجود ارائه دهد.
اعضای کمیسیون بازار پول و سرمایه تأکید کردند در صورت سیاستگذاری صحیح دولت، با فعال نمودن زنجیره تأمین در این حوزه میتوان این بحران را به سرانجام مقصود رساند.
اعضای کمیسیون بازار پول و سرمایه همچنین پیشنهاد دادند، در سطح بنگاهها، مؤسساتی نظیر مکنزی و هاروارد میتوانند بهعنوان مدل برگزیده شده و مدلها در حوزه زنجیره تأمین، منابع مالی، بازاریابی فروش و منابع انسانی بومیسازی و ستادهای بحران تشکیلشده و برنامهریزیهای لازم انجام شوند. ضمن اینکه استراتژیها در سطح بنگاهها باید متحول شوند و اتاقها باید در این حوزه ورود و نسبت به توانمندسازی اعضای خود اقدام کنند.
ضرورت حضور اتاق ایران در مجمع شورای عالی بورس
بررسی وضعیت بازار سرمایه و بورس، از دیگر موضوعاتی بود که در این نشست به آن پرداخته شد. بر این اساس، اعضای کمیسیون بازار پول و سرمایه پیشنهاد دادند تا وضعیت نرخ سهام در بازار بورس از آذرماه سال گذشته تاکنون که دارای افزایش است و باید بررسی شود که چه میزان از آن حباب است.
در نشست کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران درباره حباب این روزهای بورس هشدار داده و تأکید شد، در عرضه سهام توسط دولت باید دو موضوع را بررسی کرد : 1- دولت همانطور که شرکتهای خود را در بازار سرمایه بهآسانی و سهل پذیرش میکند، باید بخش خصوصی را هم بپذیرد . 2- باید تذکر داده شود که دراینبین نه بازار سرمایه بلکه عدهای قطعاً کلاهبرداری خواهند کرد و عدهای مالباخته خواهند شد. اتفاقی که در دهه 70 و 80 در آمریکا افتاد ممکن است در ایران هم بیفتد.
به گفته اعضای حاضر در این نشست، در حال حاضر 12 میلیون کد بورس در بازار سرمایه موجود هست که با ورود سهام عدالت به 60 میلیون خواهد رسید. عدم مدیریت صحیح ضربه سنگینی به بازار سرمایه و در نتیجه ناامنی ها خواهد زد. بر همین اساس ضرورت دارد که اتاق در مجمع شورای عالی بورس حضور دائم داشته باشد.