فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی در صحن علنی مجلس از شیوع ویروس کرونا و تأثیر آن بر اقتصاد ملی گفت: بیماری کرونا ۱۵ درصد به GDP کشور آسیب زد؛ برای بهبود شرایط اقتصادی باید به سیاست‌های تحریک تقاضا روی آورد.
دژپسند با تشریح شرایط اقتصادی کشور، به تحریم صادرات نفت اشاره کرد و گفت: حتی اگر صادرات نفت بدون تحریم و مشکل انجام شود، باز هم به همه منابع، دسترسی نخواهیم داشت، بنابراین امسال باید بودجه غیرنفتی را تجربه کنیم که ویژگی آن تکیه‌بر درآمدهای مالیاتی است.
نکات مهم گفته‌های دژپسند را بخوانید.
- در سال گذشته، برخلاف سال‌های پیشین، بیشتر از مبلغ مورد انتظار، درآمد مالیاتی داشتیم درحالی‌که به علت کرونا، برخی امهال‌ها در نظر گرفته شد.
- برای ساماندهی درآمدهای مالیاتی ازجمله تدابیر این بود که جریمه‌های تأخیر در پرداخت مالیات را بخشیدیم و ترغیب کردیم که افراد مالیات را بدهند که از طریق آن ۱۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی دریافت شد.
- نمی‌خواهیم مودیان مالیاتی گرفتار مشکلات شوند، بر این اساس، در شرایط شیوع کرونا برای مودیان درخواست امهال کردیم.
- برای تحقق درآمدهای تمیز و سالم مالیاتی، قصد نداریم که تولیدکنندگان و مودیان خوش‌حساب، تحت‌فشار قرار گیرند. به دنبال کاهش و ساماندهی هوشمند معافیت‌های مالیاتی وی هستیم.
- یک نگرانی وجود دارد که آیا دولت برای تأمین مالی به استقراض از بانک مرکزی روی می‌آورد یا نه؟ برنامه جامعی داریم که متوسل به این امر نشویم. پس از موضوع مالیات و واگذاری‌ها، یک اجازه‌ای را نیز برای تأمین مالی داریم که آن، استقراض از مردم و بخش خصوصی است.
- آثار استقراض از بانک مرکزی زیان‌بار است و لذا تمایل نداریم که به آن تن دهیم. بازار سرمایه امروز به بلوغ رسیده است که می‌توان از آن بهره گرفت.
- تجربه موفقی را به‌تازگی در واگذاری‌ها داشتیم که می‌توانیم تا پایان امسال از این تجربه استفاده کنیم.
- رشد اقتصادی کشور در سال گذشته با احتساب نفت، منفی بوده که برای بهبود شرایط اقتصادی باید به سیاست‌های تحریک تقاضا روی آورد.
- خزانه‌داری کشور به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده که ۱۰۰ درصد بودجه عمرانی پرداخت شود.
- باید تلاش کنیم که هزینه‌ها نیز مدیریت شود که البته راحت نیست زیرا برخی هزینه‌ها، ساختاری است.
-در این شرایط باید به رونق و جهش تولید توجه کرد. تحقق این هدف، باعث تحرک سایر بخش‌ها و زمینه‌ساز رفع بیکاری و مدیریت تورم خواهد بود.
- برای رسیدن به رشد اقتصادی پایدار و اشتغال‌زا، در همین شرایطی که با تحریم مواجه هستیم باید به دو مسئله توجه کنیم که اول، سرمایه‌گذاری برای ایجاد ظرفیت جدید تولید و دوم، سیاست‌گذاری برای بالا بردن نرخ بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود است.
-نرخ بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود حدود ۵۵ درصد است که اگر به ۷۵ تا ۸۰ درصد افزایش یابد، به جهش مناسب در تولید دست خواهیم یافت.
- باید روی سرمایه‌گذاری تمرکز کرد، در هشت سال گذشته، در برخی سال‌ها رشد سرمایه‌گذاری منفی اما در بیشتر سال‌ها رشد مثبت بوده است.
- مدیریت تورم در ایران شرایط خاص خود را دارد. بخشی از تورم ناشی از فشار هزینه است.
-بخش زیادی از واردات ما مربوط به کالاهای واسطه‌ای و سرمایه است که رشد نرخ ارز باعث افزایش هزینه تمام‌شده کالا می‌شود.
- در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات افت زیادی داشته است که باید به آن توجه داشت.
- دشمن از تمام تجربه و توان خود برای مسدود کردن ورود منابع به ایران خودداری می‌کند به‌طوری‌که از تحریم صادرات نفتی، تحریم نقل‌وانتقال مالی، تحریم صادرات غیرنفتی و ... استفاده کرده است.
- ما در این شرایط باید تمام تلاش‌ها را معطوف کنیم به این مسئله که تأمین منابع فقط به منابع خارجی، منحصر نشده و از ظرفیت‌های داخلی به‌صورت یک بسته سیستمی استفاده شود.
- به‌رغم تحریم‌ها، تجارت خارجی روند خوبی دارد به‌طوری‌که سال ۹۷ تراز تجاری ما مثبت بود و سال ۹۸ باوجود تشدید فشارها، صادرات غیرنفتی کاهش کمی داشت.
- عملکرد ما در تجارت خارجی موفق بوده است و در مقابل فشارها از همه ظرفیت‌ها ازجمله توان بخش خصوصی استفاده کرده‌ایم.
- بازار سرمایه در سال گذشته و چند ماه ابتدایی سال ۹۹ نشان داد که ظرفیت جدیدی در اقتصاد ایران برای تأمین مالی وجود دارد و کریدور مناسبی برای تأمین مالی اقتصاد و دولت است.
- براساس بودجه، ۶۱ هزار میلیارد تومان از تأمین مالی دولت باید از طریق واگذاری باشد که بررسی‌ها نشان داد بهترین راه برای کمتر کردن حاشیه‌ها استفاده از بازار سرمایه است.
-در بازار سرمایه شفافیت وجود داشته و در محیط رقابتی، واگذاری‌ها انجام‌شده و عرضه‌ها بدون حاشیه انجام می‌شود که این مسئله، هم تأمین مالی دولت را تسهیل کرده و هم بازار سرمایه را تعمیق می‌کند.
- افزایش عرضه‌ها در بورس برای بخش خصوصی نیز مطلوب است. بخش خصوصی توانسته اقدام به فروش اوراق کرده و با عرضه اولیه، تأمین مالی کند.
- در کمتر از یک روز یک هزار میلیارد تومان اوراق در بورس عرضه شد و به فروش رسید که دستاورد بسیار مطلوبی است.
- امروز عرضه‌های اولیه با سه میلیون و ۶۰۰ هزار نفر صورت می‌گیرد که نشان می‌دهد که پس‌اندازهای خرد به‌سوی اقتصاد سازنده و بورس روان شده است.
- در سال جدید، ارزش معاملات بازار سرمایه بیش از ۱۰ هزار میلیارد بوده که نقش مهمی در جلوگیری از ورود این پول‌ها به سایر بازارها داشته است.
- اگر فقط ۱۰ تا ۲۰ درصد این منابع به‌سوی بازارهای اختلال‌زا مانند ارز می‌رفت، اتفاق‌های نامطلوبی رخ می‌داد.
- ما از بازار سرمایه غافل نیستیم، تلاش می‌کنیم با استفاده از تجارب کارشناسان، بازار سرمایه را با عمق بخشیدن و عرضه‌های اولیه، گسترش دهیم.
- تلاش می‌کنیم که عرضه‌های اولیه بیشتر شده و تأمین مالی بنگاه‌های بزرگ از طریق بازار سرمایه باشد که در این صورت، منابع بانک‌ها برای بنگاه‌های کوچک آزاد می‌شود.
- در سال گذشته ۲۹۵ هزار میلیارد تومان تأمین مالی اولیه صورت گرفت؛ در سال جاری برای رشد اقتصادی مطلوب به هزار هزار میلیارد تومان منابع نیاز داریم که یکی از منابع تحقق آن، بازار سرمایه است.
- برای شروع و تأسیس شرکت در بسیاری از کشورها کمتر از یک روز زمان نیاز بود اما در کشور ما حدود ۷۳ روز طول می‌کشید.
- برای رفع این مشکل، پنجره واحد کسب‌وکار راه‌اندازی شده و زمان موردنیاز از ۷۳ روز به ۳ روز کاهش یافت. یعنی امروز هر کسی که می‌خواهد شرکت تأسیس کند در کمتر از سه روز این کار صورت می‌گیرد.
- رتبه ما در سال ۲۰۱۴ در فضای کسب‌وکار ۱۵۴ بود که با اقدامات انجام‌شده به ۱۱۸ کاهش یافت و سپس به ۱۲۷ افزایش یافت. در سال گذشته باوجوداینکه امتیاز ما افزایش یافت، اما رتبه ما تنزل یافت که ناشی از اقدامات بهتر سایر کشورها بود.
-یکی از مشکلات ما قوانین و مقررات مزاحم و زائد است؛ تلاش می‌کنیم که مقررات زائد حذف شود.