بررسی ابعاد استفاده از رمزارزها در صادرات غیرنفتی

نشست مشترک کمیسیون صادرات و کسب‌وکارهای دانش بنیان اتاق ایران با موضوع استفاده از رمزارز در توسعه صادرات غیرنفتی برگزار و قرار شد با تشکیل کمیته‌ای تخصصی و بررسی همه‌جانبه نیازهای صادراتی کشور از بحث رمزارزها و خدماتی که این حوزه می‌تواند به صادرات غیرنفتی بدهد، نشستی با بانک مرکزی به منظور تشریح نیازها و بسترهای قانونی لازم در این حوزه برگزار شود.

با توجه به آنچه در این نشست گفته شد، لازم است پیش از هر اقدامی، بخش خصوصی نگاه جامع و عمیقی نسبت به ویژگی‌های رمزارزها پیدا کند و پس از شناسایی کارکردهای این حوزه، نشست‌های لازم برای بیان خواسته‌های خود با مسئولان و سیاست‌گذاران داشته باشد.

جمشید نفر، رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران فناوری رمزارزها را در راستای تسهیل تجارت، مناسب ارزیابی کرد و گفت: با توجه به اینکه مدتی است استفاده از انواع رمزارز در توسعه تجارت به عنوان راهکاری برای مقابله با محدودیت‌های ناشی از تحریم، پیشنهاد می‌شود، تصمیم گرفتیم نشستی با این موضوع با همکاری کمیسیون کسب‌وکارهای دانش بنیان برگزار کنیم تا شاید با شناخت دقیق‌تر از آن زمینه بهره‌گیری از رمزارزها مساعدتر شود.

به باور این فعال اقتصادی حال که فرصتی به وجود آمده تا به کمک آن بتوانیم بخشی از مشکلات انتقال پول در حوزه تجارت بین‌الملل را حل کنیم، خوب است با همکاری هم کمیته‌ای تخصصی تشکیل دهیم و با شناخت از مشکلات و نیازها، حرفه‌ای‌تر وارد این حوزه شویم.

در این رابطه سهیل نیکزاد، مشاور کمیسیون کسب‌وکارهای دانش بنیان اتاق ایران با توجه به اینکه امروز حجم تراکنش‌هایی که به کمک رمزارزها ثبت شده اثر معناداری در تجارت پیدا کرده است، تأکید کرد: خوشبختانه چند سالی است در دنیا زیرساخت استفاده از رمزارزها به وجود آمده و این قابلیت وجود دارد که بدون کنترل مستقیم نهادی از این بستر استفاده کنیم. البته چون همچنان تا حدودی ناشناخته است و انواع فعالیت‌های غیرقانونی نیز می‌تواند از این بستر دنبال شود، همچنان دولت‌ها با نگاه تردید به آن می‌نگرند.

وی ادامه داد: در وهله اول نگرانی دولت‌ها از این است که با ترویج این فناوری به تدریج، بانک‌های مرکزی مدیریت خود را بر سیاست‌های مالی و پولی کشور از دست بدهند اما با توجه به بررسی‌های دقیق مهندسان این حوزه، فناوری بلاکچین بالای 90 درصد به دنبال چنین اهدافی نیست.

مشاور کمیسیون کسب‌وکارهای دانش بنیان اتاق ایران با بیان این مطلب که امروز برخی کشورها تعاملات تجاری خود را در برخی حوزه‌ها با این ابزار انجام می‌دهند، گفت: امروز روسیه و ترکیه در تبادلات گندم با یکدیگر که حجم بالایی هم هست از این شیوه استفاده می‌کنند. کشورهای آسیای شرقی نیز وارد این وادی شده‌اند. امروز چین حدود 70 تا 80 درصد بیت کوین دنیا را تولید می‌کند.

بر اساس اظهارات نیکزاد، امروز حجم بازار رمزارزها در دنیا قابل توجه است؛ در حال حاضر روزانه بالغ بر 50 میلیارد دلار تراکنش در این قالب ثبت می‌شود. این در حالی است که رکورد تاریخی حجم تجارت خارجی ایران در روز 230 میلیون دلار بوده است. بنابراین می‌توان استفاده از رمزارزها را به عنوان یک نقطه قوت ببینیم.

او معتقد است که دولت‌ها قادر نیستند فعالیت بلاکچین را متوقف کنند، برای همین به دنبال قانون‌مند کردن آن هستند. بر این اساس استفاده‌کنندگان باید اطلاعات مربوط به تراکنش‌های خود را گزارش کنند. در حقیقت سیستم بلاکچین متفاوت از سیستم بانکی بوده و برعکس آن که فرد باید به دنبال خدمات بانکی باشد، نظام بانکی کشور باید اطلاعات مالی افراد را دریافت کند.

مشاور کمیسیون کسب‌وکارهای دانش بنیان اتاق ایران ادامه داد: در حال حاضر چون انرژی در ایران ارزان است، این کشور مقصد خوبی برای ماینرها حتی ماینرهای خارجی به شمار می‌آید. برای همین سهم به نسبت بالایی در این حوزه داریم.

نیکزاد همچنین از فعالیت حدود 300 سایت ایرانی ارائه‌دهنده خدمات در این حوزه خبر داد و افزود: خوشبختانه علم و دانش در حوزه بلاکچین بومی شده و برای استفاده از این فناوری نیازی به کارشناسان خارجی نداریم.

در ادامه سادینا آبایی، نایب‌رئیس کمیسیون احداث و خدمات فنی مهندسی اتاق ایران، یکی از موانع امروز این حوزه را وجود تشکل‌های متعدد و موازی دانست و تصریح کرد: چون در انجام فعالیت‌های گروهی، تبحر نداریم برای همین شاهد شکل‌گیری تشکل‌های متعدد در حوزه‌های مختلف از جمله بلاکچین هستیم.

این فعال اقتصادی ناهماهنگی بین دستگاه‌ها در این حوزه را مانع دوم در توسعه فناوری بلاکچین برشمرد و ادامه داد: تعدادی از دستگاه‌ها خود را متولی این حوزه می‌دانند در صورتی که رمزارزها در ذات خود تمرکزگریز هستند و نمی‌توان به راحتی برای آن یک متولی در نظر گرفت.

محمود استقلال، عضو کمیسیون صادرات اتاق ایران نیز به یکی دیگر از چالش‌های این بخش اشاره کرد. بر اساس اظهارات او امروز صادرکننده طبق قانون باید 50 درصد ارز حاصل از صادرات را به سامانه نیما برگرداند، حال اگر با کمک رمزارزها صادرات انجام دهد چگونه می‌تواند تعهد ارزی خود را انجام دهد؟

وی ادامه داد: بلاکچین چیزی فراتر از رمزارز بوده و در حوزه امنیت نیز قابل استفاده است و حتی می‌توان از آن به عنوان یک ضمانت استفاده کرد.

در جمع‌بندی این نشست افشین کلاهی، رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش بنیان اتاق ایران با توجه به آنچه در این نشست مطرح شد، گفت: لازم است در قدم اول نیازهای صادراتی را با تشکیل یک کمیته تخصصی به خوبی بشناسیم، در قدم بعدی به فعالان این حوزه فراخوان بدهیم تا محصول و خدمات خود را ارائه دهند. پس از این می‌توان جلسه‌ای با بانک مرکزی داشته باشیم تا مسائل قانونی این حوزه را برطرف کنیم.

وی تأکید کرد: آنچه در تکمیل اقدامات خود باید انجام دهیم، برگزاری دوره‌های آموزشی کاربردی در حوزه رمزارزهاست. در این رابطه باید مزایا، معایب و ابهامات موجود را به خوبی بشناسیم و آنها برطرف کنیم.