امروز (25 تیرماه) در تقویم ملی ایران، روز «بهزیستی و تأمین اجتماعی» نام‌گذاری شده است؛ سازمانی فرهنگی، اجتماعی و امدادی که برای کمک به قشرهای محروم و انسان‌هایی که بنا به دلایل محیطی، اجتماعی، اقتصادی و ارثی و نیز داشتن مشکلات جسمی، روانی، عاطفی، گرفتار مشکلات و دچار عدم تعادل شده‌اند، تأسیس شده است. در چهلمین سال تأسیس این سازمان در سال 1399، بسیاری از مخاطبان این سازمان، در سایه اثرات ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا، وضعیتی متفاوت و بی‌سابقه‌ای را سر می‌گذرانند.
کاهش درآمد اقشار کمتر برخوردار و درنتیجه فقر فراگیر، گذران زندگی برای بسیاری از این افراد ازجمله زنان سرپرست خانوار، افراد دارای معلولیت و ... دشوار ساخته است. از سوی دیگر می‌توان پیش‌بینی کرد که تکانه‌های ناشی از این بیماری و بیکاری وسیع، به جابجایی‌های عمده‌ای در تعداد افراد فقیر شده خواهد انجامید؛ موضوعی که از منظر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی رفاه اجتماع نیازمند توجه دوچندان است.
بر اساس آماری که سال گذشته از سوی سازمان بهزیستی منتشر شد، به‌طور کل در سراسر کشور یک‌میلیون و ۴۶۷ هزار و ۸۰۵ نفر معلول تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند که ۱۹۴ هزار و ۴۶۹ نفر جمعیت سالمند، ۲۷ هزار و ۳۲ نفر دارای ضایعه نخایی، ۹ هزار و ۱۰۰ نفر مشکلات سینه‌ای، ۱۰ هزار و ۵۱۵ نفر ضایعات کمری خاجی و ۷ هزار و ۴۱۷ نفر مشکلات گردنی هستند.
در حوزه اشتغال هم آمارهای دقیق وجود دارد که ۱۰۶ هزار و ۷۵۵ نفر از کار افتاده، ۱۸ هزار و ۲۰۴ نفر بازنشسته، ۸۸۷ هزار و ۴۴۹ نفر بیکار، ۱۱۱ هزار و ۵۷۷ نفر سایر و ۸۷ هزار و ۸۳۹ نفر شاغل هستند 828 هزار و ۵۰ نفر هم جزو مستمری‌بگیران سازمان بهزیستی هستند؛ همچنین معلولین روانی ۱۳۳ هزار و ۷۳۳ نفر، ذهنی ۳۸۶ هزار و ۶۴۶ نفر، شنوایی ۲۱۲ هزار و ۷۹۱ نفر، بینایی ۱۸۷ هزار و ۲۹۶ نفر، جسمی و حرکتی ۶۳۱ هزار و ۱۶۱ نفر و صوت و گفتار ۷۸ هزار و ۱۸۲ نفر هستند.
خدمات سازمان بهزیستی در دوران کرونا
با شیوع ویروس کرونا از اسفندماه سال گذشته، سازمان بهزیستی مجموعه‌ای از اقدامات و برنامه‌ها را تأمین و اجرایی کرده است تا شاهد کمترین ابتلا و تلفات انسانی در میان مددجویان بهزیستی باشیم.
ایجاد و توسعه اتاق‌های قرنطینه، رختکن، ایزوله بیمار و نقاهتگاه و آموزش اصول بهداشتی در 2500 مراکز شبانه‌روزی، نگهداری از سالمندان و افراد دارای معلولیت، شیرخوارگاه‌ها و افراد بیمار دارای اعتیاد، پذیرش مددجویان در مراکز نگهداری بهزیستی پس از انجام غربالگری، نظارت و کنترل مستمر بر رعایت مسائل بهداشتی و اقدامات مرتبط با پیشگیری از بیماری‌های واگیر کرونا در کلیه مراکز توان‌بخشی تحت پوشش یا نظارت سازمان شامل: مراکز نگهداری سالمندان، بیماران اعصاب و روان و ذهنی، مراکز توان‌بخشی مراقبتی، مراکز توانمندسازی معلولین و توانپزشکی، ارائه خدمات توان‌بخشی مراقبتی به معلولان و بیماران روانی مزمن، توزیع 564929 عدد دستکش، بیش از 400 هزار ماسک، 2237 عدد گان، 270 هزار و 966 لیتر مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده، خرید و تهیه 5859 عددت بسنج در سراسر کشور و انجام تست اولیه و شناسایی 434 نفر فرد مشکوک در پاتوق‌ها و محلات پرخطر و ارجاع آنان به مراکز درمانی. ازجمله مهم‌ترین اقداماتی است که از سوی سازمان بهزیستی برای حمایت از مددجویان زیرمجموعه خود صورت گرفت؛ اما خدمات این سازمان تنها به اعضای خود محدود نبوده و از زمانی که کشور درگیر محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا شده است، اقدام به تدوین و ارائه خدمات به عموم شهروندان کرده است.
این سازمان از طریق سامانه تلفنی 1480 از ابتدای شیوع بیماری کرونا، 63 هزار و 708 ساعت مشاوره از سوی روانشناسان متخصص بهزیستی به تماس‌هایی که مختص کسب اطلاعات درباره بیماری کووید 19 و ویروس کرونا بوده ارائه کرده است.
راه‌اندازی سامانه خودارزیابی وضعیت روان‌شناختی افراد در بحران کرونا و ثبت 20 هزار و 990 نفر در این سامانه و ارائه آموزش‌های لازم به افرادی که درجه خفیف و متوسط مشکلات روانی داشته‌اند و نیز ارجاع کسانی که مشکلات روانی شدید داشته‌اند به سامانه مشاوره تلفنی ۱۴۸۰ و مراکز تخصصی حضوری، از دیگر خدمات سازمان بهزیستی در طول این مدت به متقاضیان بوده است.
واریز مبلغ 2 میلیون و 500 هزار ریال به 40 هزار نفر از افراد تحت پوشش دریافت‌کننده حق پرستاری افراد دارای آسیب نخاعی و افراد تحت پوشش دریافت‌کننده حق پرستاری خانواده محور و تعدادی از معلولین شدید و خیلی شدید با کمک 10 میلیاردی بنیاد مستضعفان، پرداخت مبلغ 7 میلیون ریال به ازای هر مرکز شبانه‌روزی حوزه امور آسیب‌دیدگان جهت تهیه وسایل بهداشتی اعم از مواد ضدعفونی‌کننده، دستکش و ماسک برای کارکنان و مقیمان مراکز، پرداخت مبلغ 5 میلیون و 300 هزار ریال به ازای خدم گیرندگان در مراکز شبانه‌روزی توان‌بخشی مجموعاً به مبلغ 240 میلیارد ریال، واریز مبلغ سرانه 500 هزار ریال جهت تهیه مواد ضدعفونی و بهداشتی برای کارکنان سراسر کشور، اختصاص 9 میلیارد تومان برای آموزش، آگاهی بخشی، توزیع بسته‌های بهداشتی، مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده میان افراد بی‌خانمان و کارتن‌خواب‌های مصرف‌کننده مواد مخدر جهت پیشگیری از ابتلا به کرونا با همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر و. تنها بخشی از کمک‌های مالی صورت گرفته توسط سازمان بهزیستی است.
جامعه نیکوکاری ابرار و مشارکت با سازمان بهزیستی
جامعه نیکوکاری ابرار، سازمان اجرایی اتاق در انجام فعالیت‌های عام‌المنفعه و انسان دوستانه، حمایت از اقشار و گروه‌های کمتر برخوردار به‌ویژه در روستاهای کشور را در دستور کار دارد. ازاین‌رو در طرح حمایت تحصیلی و رفع نابرخورداری، با شناسایی خانوارهای کمتر برخوردار در همکاری مستقیم با سازمان بهزیستی، تلاش کرده تا با اعطای کمک‌هزینه تحصیلی ماهیانه به دانش‌آموزان و دانشجویان مستعد این خانوارها، نگذارد هیچ کودکی به دلیل فقر از تحصیل بازبماند.
آن‌طور که علی‌اصغر خامنوی مدیرعامل جامعه نیکوکاری ابرار در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» توضیح می‌دهد: بیش از 2500 دانش‌آموز و دانشجو مستعد تاکنون از خدمات حمایتی این طرح بهره برده‌اند. در وجه دیگری ازاین‌دست اقدامات حمایتی، بر مبنای 13 شاخص محرومیت و نابرخورداری، خانوارهای نیازمند را شناسایی و برای رفع یا کاهش این محرومیت‌ها تلاش می‌کنیم.
خامنوی خاطرنشان می‌کند: تمامی این فعالیت‌ها با رویکرد توانمندسازی و توان‌افزایی، حفظ کرامت و شأن انسانی افراد، پرهیز از کمک اعانه‌ای و دروی جستن اقدامات شتاب‌زده و تأکید بر مداخلات پایدار برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود و بر مبنای این رویکردها، تلاش می‌کنیم در سال 1399 در پاسخ به وضعیت اقتصادی و اجتماعی پیش رو، با به‌کارگیری روش‌های نوآورانه، در هماهنگی و همکاری تنگاتنگ با نهادهای دولتی و غیردولتی مرتبط، فشار ناشی از تبعات منفی این همه‌گیری را به حد توان از دوش و زندگی اقشار آسیب‌پذیرتر برداریم.