براساس برنامه مشترک معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و نهادهای بازار سرمایه، قرار بود طیف وسیعی از شرکت‌های دانش‌بنیان وارد بازار سهام شوند. قرار بود در گام نخست سهام بزرگ‌ترین استارتاپ ایرانی به ارزش یک میلیارد دلار در بورس عرضه شود.
به گفته سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رییس جمهور، شرکت‌های استارتاپی در سال۹۶ مقدار ۶۰هزار میلیارد تومان فروش داشته‌اند و برخی شرکت‌های استارتاپی هفته‌ای بیش از ۱۰ درصد بازده کسب می‌کنند. بنابراین به توصیه ستاری باید ۳۰ تا ۴۰درصد سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها از طریق سرمایه‌گذاری خطرپذیر تامین مالی شود؛ توسعه استارتاپ‌های بخش خدمات یکی از محورهای اقتصاد دانش‌بنیان است و بازار سرمایه باید از استارتاپ‌ها حمایت کند.
طبق آخرین اعلام سورنا ستاری، در حال حاضر نماد ۳۳ شرکت دانش بنیان به ارزش ۱۸۰ میلیارد تومان روی تابلوی بورس و ۱۶شرکت دیگر نیز در حال انجام کارهای مقدماتی برای ورود به بازار سرمایه هستند.
تسهیل در فرآیند پذیرش و ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به خصوص شرکت‌های بزرگ این حوزه در بورس از جمله خواسته فعالان اقتصادی از دولت است.
فرزین فردیس، نایب رییس کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» می‌گوید: دولت دوازدهم باید در ماه‌های پایانی فعالیت خود، تمرکزش را بر این موضوع بگذارد. در حوزه کسب و کارهای دانش‌بنیان یکی از موضوعاتی که در حال حاضر می‌تواند تاثیر قابل توجهی در اکوسیستم استارتاپی کشور داشته باشد، ورود شرکت‌های پیشرو و بزرگ به بازار سرمایه است که از سال گذشته اقدامات فنی برای انجام این کار صورت گرفت اما متاسفانه یک سری نگرانی‌های دولت مانع از تحقق این کار شد.
فردیس ادامه می‌دهد: در حال حاضر سرمایه مورد نیاز شرکت‌های دانش‌بنیان آنقدر زیاد شده که از طریق سرمایه گذاران خصوصی یا vcها قابل انجام نیست. سرمایه های خارجی نیز که فعلا دست یافتنی نیست. در نتیجه تنها راه توسعه شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپی ورود به بورس است. با این حال نگرانی‌های امنیتی این موضوع را با تاخیر مواجه کرده است.
او تاکید می‌کند: متاسفانه مانع تراشی‌ها به اندازه‌ای است که عملا شاید فرصت طلایی ورود به بورس را در سال جاری از دست دهیم. پشنهادی را در حال رایزنی با وزارت اقتصاد و مدیران بورس هستیم که لاین یا خط ویژه ای برای سرعت بخشیدن به حضور شرکت های استارتاپی یا شرکت های نوآور به بورس باز و کمک کنند که این شرکت ها سریع تر بتوانند وارد بورس شوند. نکته دوم این است که یک سری مسائل فنی و مالی و اقتصادی نیز در این حوزه وجود دارد که آنها را نیز بایستی با تعاملی که بین مدیران ارشد بورس و کمیته فنی آنها و مدیران ارشد و سرمایه گذاران مجموعه های استارتاپی اتفاق می افتد بتوان آن موانع را برطرف کرد.
فردیس با اشاره به تغییر ترکیب و عدم انتخاب وزیر جدید برای وزارتخانه صنعت،معدن و تجارت تصریح می‌کند: در حال حاضر یکی از مهم‌ترین وزارتخانه کلیدی کشور بدون متولی است و طبیعتا با این دامنه تصمیم‌گیری‌ها و با وجود سرپرست، به اصطلاح دست به عصا مدیریت می‌شود. حضور سرپرست در وزارت صنعت مانند راننده‌ای است که ماشین عاریه‌ای را می‌راند. بنابراین ضروری است که هرچه سریعتر این وزارتخانه تعیین تکلیف شود.
طرح جهش تولید دانش‌بنیان؛ یک اقدام ارزشمند
فردیس با اشاره به طرح جهش تولید دانش‌بنیان که تیرماه سال جاری با امضای نمایندگان مجلس تقدیم هیات رییسه شد، می‌گوید: جای امیدواری است که بعد از ۱۰ سال از اجرای قانون تصمیم گرفته شده تا این قانون اصلاح شود. در حوزه‌های اقتصادی بعضا شاهدیم قوانینی که ۷۰ سال از عمر آنها می‌گذرد همچنان به رغم ضرورت بازنگری آنها اما بدون تغییر مانده‌اند. مانند قانون تجارت که همچنان اصلاح نشده است. خوشبختانه مواد ارزشمندی هم در این طرح دیده شده است اما از ضعف‌هایی که این طرح دارد نباید غافل شد.
فردیس ادامه می‌دهد: نکته اول این است که روح کلی این طرح به سمت خودکفایی است تا جهش تولید. در حالیکه همانطور هم که در سند توسعه‌ای کشور هم بر اقتصاد برون‌زا تاکید شده است. با این حال اولین موضوعی که پس از خواندن این طرح مشخص می شود تاکید بر خودکفایی است بدون توجه به بازارها و تعامل جهانی.
به گفته نایب‌رییس کمیسیون کسب و کارهای دانش‌بنیان اتاق ایران، عدم توجه به شرکت‌های دانشگاهی و زایشی که در این طرح از آنها نامبرد شده، آنچنان که باید دیده نشده است و هچنان به شرکت‌های بزرگ فناور بخش خصوصی که نفش لوکوموتیو اقتصاد را دارند بی‌توجهی شده است. علاوه بر این تاسیس صندوق‌ها یا بنیادهای جدیدی هم که در این طرح پیشنهاد شده علاوه بر اینکه فضای بروکراتیک را افزایش می‌دهد، فسادزاست.