رئیس‌کل گمرک ایران با اشاره به شرایط سخت تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی گفت: تولیدکنندگان، صادرکنندگان و واردکنندگان امروز در شرایط سخت تحریم‌ها فعالیت می‌کنند و بخشنامه‌ها و قوانین و مقررات پیچیده و متناقض به موضوع تحریم‌ها مشکلات را تشدید کرده؛ اما در گمرک با همه توان در راستای کاهش مشکلات این حوزه قدم برمی‌داریم.
مهدی میراشرفی، در هفتمین جلسه کمیسیون صنعت اتاق اراک، افزود: در حدود 250 سال گذشته رئیس‌جمهور آمریکا موضوع حمایت از تولید را به‌عنوان سیاست کلی انتخاب کرد و حمایت از عرضه و تولید را در دستور کار خود قرار داد که نتیجه آن استراتژی حمایت از تولید در این کشور شد.
او ادامه داد: تحریم موضوع چندوجهی است و از گذشته تلاش کردیم تا هزینه حاصل از نفت سرمایه‌گذاری شود و اقتصاد از نفت فاصله بگیرد به‌طوری‌که بر اقتصاد بدون نفت تکیه کنیم اما به سبب تحریم‌های ظالمانه این موضوع اتفاق نیفتاد.
میراشرفی تصریح کرد: در ساختار اقتصادی ایران دولت بزرگ‌ترین تولیدکننده، صادرکننده و واردکننده است و توجه به این نکته ضروری است که برای اقتصاد پایدار و برطرف شدن مشکلات باید اقتصاد مردمی شود که به‌صورت سیستماتیک کمتر به این موفقیت رسیدیم به همین سبب باید توجه ویژه به مردمی کردن اقتصاد داشته باشیم.
رئیس‌کل گمرک ایران گفت: اگر زحمات و تلاش‌های فعالان اقتصادی در این زمینه نبود باوجود تحریم‌ها دشمنان به اهداف خود می‌رسیدند و این موفقیت حاصل همت بلند مردم و فعالان این حوزه است که سبب برهم زدن معاملات غرب شده و با توجه به وعده خداوند در قرآن در آینده نزدیک سختی‌ها به گشایش تبدیل می‌شود.
میراشرفی اظهار کرد: در مدت 5 ماهه ابتدای سال 52 میلیون تن کالا به کشور وارد و از کشور صادر شده و سهم صادرات 38 میلیون تن و سهم واردات 13.8 میلیون تن است که اکنون دغدغه دولت تأمین کالاهای اساسی است تا فشار بر مردم کمتر شود.
او ادامه داد: از 17.8 میلیون تن واردات حدود 10 میلیون تن از کالاهای وارده کالاهای اساسی بودند و در زمینه کشاورزی نهاده‌های دامی در زمینه ذرت 4.3 میلیون تن واردات داشتیم که حدود 14 درصد نسبت به مدت مشابه افزایش داشته است.
رئیس‌کل گمرک ایران گفت: دیدگاه گمرک حمایت از تولید و تسهیل شرایط موجود است متأسفانه پیچیده‌ترین قوانین را در حوزه تجارت و تولید داریم به‌طوری‌که بیش از 25 سازمان در حوزه تجارت در کشور متولی و نظارت دارند درصورتی‌که دنیا بر ساده‌سازی در کاهش قوانین و مقررات و تسهیل آنها تأکید می‌کند.
او خاطرنشان کرد: در زمینه کارشناسان مجازی ارائه خدمت بین خدمت‌گیرنده و خدمت‌دهنده سرعت گرفته و درخواست رؤیت کالا را به گمرک گزارش و تعیین مسیر کالا در مسیر سبز و قرمز دنبال می‌شود که درواقع ارتباط فیزیکی و ملموس به غیرفیزیکی و غیرملموس تبدیل می‌شود.
میراشرفی بیان کرد: در زمینه صدور اظهارنامه‌ها قبل از تحریم‌ها این موضوع حدود 20 روز طول می‌کشید اما اکنون تا 40 روز هم ادامه دارد و این روند طولانی شده به همین سبب بیشتر فعالیت‌ها به‌صورت الکترونیکی در کوتاه‌ترین زمان انجام می‌شود به همین سبب شعار گمرک از هر جا از هرزمان است.
وی ادامه داد: بر اساس تبصره 1 ماده 108 قانون گمرکی امکان بخشش 100 درصدی جرائم در کمیسیون‌های گمرکی وجود دارد که می‌تواند به صفر تغییر کند که در هر دو حوزه واردات و صادرات شامل می‌شود.
رئیس‌کل گمرک ایران بیان کرد: در زمینه احیای کمیته فنی یکی از اقداماتی که انجام شده تقریباً همه اختیارات گمرک ایران به گمرک استان‌ها داده شده و در زمینه مشکلات قطع سیستم گمرکی حدود 25 سازمان به سیستم متصل می‌شوند و زمانی که سیستم یکی از سازمان‌ها قطع شود کاربری که از سیستم گمرک وارد شده مشکل این قطعی را گمرک می‌داند.
میراشرفی ادامه داد: با توجه به اینکه پهنای باند و سرعت سامانه به حد مطلوب نرسیده متأسفانه این مشکلات وجود دارد اما با تلاش‌های بسیار ارتباط 24 ساعته شده تا در خارج از ساعات اداری و روزهای تعطیل هم امکان ارتباط با سیستم وجود داشته باشد.
او با اشاره به مشکلات ارزی گفت: بر اساس 4 نامه از وزارت اقتصاد وضعیت رسوب کالا و ماندگاری آن برآورد شد و بانک مرکزی این پیشنهاد را قبول کرد که کالاهای اساسی بدون تأمین ارز ترخیص شوند و تا 3 ماه آینده ارز محموله تأمین شود و حدود 4 میلیون تن به ارزش 6 میلیارد دلار مواد اولیه و ماشین‌آلات خط تولید در گمرک وجود دارد که عدم ترخیص آنها به سبب عدم صدور کد رهگیری بانک است.
رئیس‌کل گمرک ایران افزود: در زمینه صادرات در برابر واردات اگر شرکتی به سامانه عرضه و بانک مرکزی مجاز اعلام شود می‌تواند در مقابل صادرات واردات انجام داده و مشکل تأمین ارز مرتفع شود همچنین اگر پروژه راهبردی است بدون تأمین، ترخیص انجام می‌شود.
میراشرفی تصریح کرد: شناسایی کالاهایی که برای صنایع استان راهبردی است انجام شود و در راستای تسهیل اقدامات به گمرک ارائه شود، 2.7 میلیارد دلار مبادلات با اوراسیا و صادرات 823 میلیون و واردات 1.9 میلیارد دلار است که امیدواریم این تجارت توسعه پیدا کند.
علی‌اکبر کریمی، عضو کمیسیون صنایع مجلس نیز در این نشست با اشاره به تحریم‌ها و مشکلات موجود در حوزه اقتصادی اظهار کرد: مشکلات موجود در حوزه اقتصادی تنها در حوزه گمرک برطرف نمی‌شود بلکه بخشی از مشکلات هم به بانک مرکزی مربوط می‌شود به همین سبب در کمیسیون صنایع و معادن مجلس و کمیته جهش تولید و بهبود کسب‌وکار موضوعات حوزه اقتصادی بررسی و پیگیری می‌شوند.
او افزود: تقریباً از یک ماه گذشته جلسات با هدف بررسی موانع تولید و مسائل بسترساز جهش تولید با حضور اتاق بازرگانی، نمایندگان استان در مجلس و غیره تشکیل می‌شود و با توجه به اینکه مشکلات اقتصادی بیشتر در حوزه تولید تأثیر دارد با جدیت مسائل و مشکلات حوزه اقتصادی را پیگیری می‌کنیم.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: وجود 3 تا 4 میلیون تن کالای وصول شده در بنادر و گمرکات کشور الزاماً فرصت نیست به‌طوری‌که سرمایه ملی هستند و عمده واردات با توجه به سختگیری‌ها در سال‌های اخیر بیش از 70 درصد مواد اولیه، تجهیزات و کالاهای اساسی و ضروری معیشت مردم است.
کریمی تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین مشکلات عدم انطباق مقرراتی است که بیشتر خارج از قانون و در قالب بخشنامه‌ها است به‌طوری‌که ضوابط و مقرراتی که برای تجار و تولیدکنندگان در بانک مرکزی وجود دارد با الزاماتی که در گذشته وجود داشته درواقع انطباق ندارند به همین سبب این عدم انطباق به‌ویژه در حوزه تخصیص ارز موضوع مهمی است که باید بیشتر به آن توجه کرد.
او ادامه داد: امکان واردات بدون انتقال ارز موضوع مهمی است به‌طوری‌که منابع ارزی وصول شده بسیاری در کشور داریم و ارز منشأ خارجی ازجمله ارز ایرانیان خارج از کشور داریم که می‌تواند به‌عنوان منبع ارزی برای واردات مورد استفاده قرار گیرد به‌طوری‌که امکان تهاتر ارز موردنیاز در واردات با ارز صادراتی به بانک مرکزی پیشنهاد شده اما متأسفانه بانک مرکزی این موضوع را نمی‌پذیرد.
نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس تصریح کرد استدلال بانک مرکزی در این زمینه این است که این ارز صرف کالاهای غیرضروری می‌شود و تأمین ارز بازار سبب افزایش ارز و فشارها می‌شود.
3 اولویت کلیدی اتاق اراک
در ادامه این نشست، رئیس اتاق اراک با بیان اینکه گمرک در فضای اقتصادی امروز با تجار استان مرکزی همکاری بیشتری داشته باشد، گفت: جلوگیری از واردات کالاهای تقلبی، صادرات کالاهای نامرغوب، مبارزه با قاچاق کالا سه اولویت اتاق اراک است.
ناصر بیکی ، با اشاره به مشکلات تحریم‌ها، واردات و صادرات اظهار کرد: تحریم‌ها مشکلات عمده بر گمرک، واردات و صادرات ایجاد کرده و با توجه به اقتصاد عرصه تولید فشارها و تحریم‌های بین‌المللی وجود دارد به‌طوری‌که بر تسهیل امورات تجاری هم تأثیر می‌گذارد.
او افزود: اولویت دولت فعالیت‌های گسترده در این زمینه است و سیاست‌های اتاق بازرگانی هم حفاظت از جامعه در برابر واردات کالاهای تقلبی، صادرات کالاهای نامرغوب، مبارزه با قاچاق کالا است.
رئیس اتاق اراک ادامه داد: در عرصه تولید، گمرک به‌عنوان مهم‌ترین مجری مقررات تجارت خارجی در کنار سایر دستگاه‌ها ازجمله بانک، بیمه و غیره باوجود مشکلات حاکم بر تجارت بین‌الملل وظیفه بسیار سنگینی بر عهده دارد به همین سبب همه در برابر مسئولیت‌های سنگینی که دارند با همه توان انجام‌وظیفه می‌کنند.
بیکی تصریح کرد: در عرصه کسب‌وکار باوجود مشکلات از هر جنبه مقاومت کردیم و باوجود تحریم‌ها و مشکلاتی که شیوع بیماری کرونا ایجاد کرده و سایه سنگینی که بر اقتصاد کشور داشته امیدواریم در این شرایط بخش خصوصی و گمرک به ما اعتماد و حمایت کند.
او با اشاره به اینکه روان‌سازی قوانین و اجرای امور در امر ترخیص کالاهای روز از اصلی‌ترین خواسته‌های اتاق بازرگانی است، گفت: 3 میلیون تن کالای اساسی در بنادر ایران دپو شده و اکنون 6 و نیم میلیون تن کالای وارده به کشور است که ما را به ادامه روند کار امیدوار می‌کند و امیدواریم که ورود کالا و ترخیص آن تسهیل شود زیرا کالاهای دپو شده کالاهای ضروری در خدمت تولید هستند.
رئیس اتاق اراک ادامه داد: بخشی از آنها اسناد تجاری دارند اما در زمینه ترخیص مشکل دارند که همین موضوع مشکلاتی ایجاد کرده به‌طوری‌که تعدادی از فعالان اقتصادی و بنگاه‌ها برای ماشین‌آلات تولیدی هم مشکل دارند به همین سبب پیشنهاد می‌شود پس از ترخیص کالا برای تأمین ارز در صف تخصیص ارز قرار گیرند.
بیکی عنوان کرد: در زمینه تخصیص ارز و منشأ آن باید تمهیداتی اندیشیده شود تا با رسوب کالا مواجه نشویم زیرا با رسوب کالا هزینه‌های جانبی هم ایجاد می‌شود.