عضو هیات رئیسه اتاق تهران تصریح کرد: برنامه جهانی واکسیناسیون سازمان بهداشت جهانی به نام کواکس، به این منظور تعریف شده که کشورهای مختلف جهان بر اساس بافت جمعیتی خود و میزان خطری که برای ابتلا دارند، سهمیهای از واکسنهای تولید شده برای کرونا را دریافت کنند و ایران نیز در این فهرست قرار دارد.
ناصر ریاحی، عضو هیات رئیسه اتاق تهران ادامه داد: بر خلاف بسیاری از سایر داروهاییها که به کشور وارد میشود و بخش خصوصی، نقش محوری را در آنها ایفا میکند، کواکس اعلام کرده که در این برنامه تنها با دولتها همکاری خواهد کرد و همین موضوع کار را برای ایران دشوار کرده است. بخش خصوصی به هر حال در این سالها راههایی را برای کاهش فشار تحریمها و واردات دارو به کشور پیدا کرده است اما کار برای دولت بسیار دشوار است. دولت ایران در جابجایی منابع مالی واقعاً با محدودیت مواجه است و همین امر، کار را برای واریز ارز موردنیاز برای خرید واکسن دشوار کرده است.
این فعال اقتصادی با انتقاد از عملکرد دولت امریکا در بستن دست ایران برای واردات واکسن، بیان کرد: در شرایطی که جامعه ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای جهان، با شیوع کرونا مواجه است، آمریکا به شکلی بی رحمانه، همچنان موانع و محدودیتها را حفظ کرده و همانطور که رئیس کل بانک مرکزی گفت این موضوع در رابطه با خرید واکسن نیز خود را نشان داده است. در این حوزه باید جامعه جهانی ورود کند تا لااقل ایران بتواند از محل داراییهای بلوکه شده خود، پول واکسن را واریز کرده و بخشی از این مشکلات جدی را پشت سر بگذارد.
به گفته ریاحی، صحبتهای جدید وزیر بهداشت نشان میدهد که ایران سرانجام توانسته راهی برای پرداخت مبلغ موردنیاز برای واکسن پیدا کند و این امید وجود دارد که در کوتاهترین زمان ممکن لااقل بخشی از جمعیت کشور این واکسن را استفاده کنند.
وی در پاسخ به این سؤال که در چارچوب برنامه جهانی کواکس، چه میزان واکسن در اختیار ایران قرار خواهد گرفت؟ توضیح داد: این برنامه جهانی با هدف کاهش فشار کرونا بر کادر درمان و البته گروههای آسیب پذیر در نظر گرفته شده است و بر اساس میزان جمعیت کشورها، سهمیهای برای آنها در نظر گرفتهاند. طبق براوردهای کواکس، سهم ایران در این حوزه حدود ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن خواهد بود.
او ادامه داد: با توجه به لزوم واکسینه شدن کادر درمان که مستقیماً در برابر کرونا قرار دارند و البته گروهها بالای ۶۰ سال که بخش مهمی از بیماران زمینهای نیز در این گروه سنی هستند، میتوان گفت، در صورتی که این واکسنها تزریق شوند، بخش مهمی از آمار مرگ و میر و آمار کسانی که به شکل جدی با این بیماری مواجه میشوند کاهش خواهد یافت و عدد مرگ و میر روزانه قطعاً تک رقمی خواهد شد که به معنی عبور از بخش مهمی از بحران کروناست.
زمان احتمالی ورود واکسن
ریاحی درباره زمان احتمالی رسیدن این واکسنها به ایران نیز گفت: کواکس تاکنون حدود یک میلیارد دوز واکسن خریداری کرده که این عدد را بر اساس سهمیه کشورهای مختلف در اختیار آنها قرار خواهد داد. با توجه به محدودیتهایی که در مسیر تولید وجود دارد، احتمالاً این واکسن به شکل یک جا وارد نخواهد شد اما با توجه به زمان بندی که استفاده از آنها دارد و باید در دورههای چند هفتهای زده شود، به شکل مداوم واردات آنها ادامه خواهد داشت. میتوان به شدت امیدوار بود که تا فروردین یا اردیبهشت امسال، تمام گروههای خطر و شهروندان بالای ۶۰ سال ایرانی واکسینه شوند و به این ترتیب بحران کرونا و مرگ و میر بالای ناشی از این ویروس به پایان رسیده و در گامهای بعد با واکسینه کردن مابقی گروهها، انشاالله به سمت ریشه کن کردن آن حرکت خواهیم کرد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا واکسنی که به ایران میرسد تولید شرکت فایزر خواهد بود، توضیح داد: همانطور که پیش از این نیز اعلام شده، واکسن فایزر برای نگهداری و جابجایی به دمای منفی ۷۰ درجه نیاز دارد که فراهم کردن امکانات لازم برای آن چه در ایران و چه در بسیاری از کشورهای دنیا، سخت و حتی غیرممکن است و با توجه به صحبتهایی که اخیراً رئیس انیستیتو پاستور داشته، احتمالاً در ایران سختیهایی وجود خواهد داشت.
عضو هیات رئیسه اتاق تهران ادامه داد: البته در حال حاضر چندین شرکت مختلف تولید واکسن در گامهای پایانی به سر میبرند. یک شرکت آمریکایی اعلام کرده که واکسنش نیاز به باقی ماندن دائمی در دمای منفی ۷۰ درجه ندارد و حمل و نقل آن آسان خواهد بود. در کنار آن، واکسنهایی که در چین و هند تولید شدهاند نیز تاییدیههای قدرتمندی از جمله در اتحادیه اروپا گرفتهاند که نشان دهنده ایمن بودن آنهاست. البته قیمت واکسن چینی بسیار بالاست اما به هر حال میتواند بخشی از گزینهها باشد.
ریاحی درباره واکسن ایرانی کرونا و میزان امید به نتیجه رسیدن آن نیز گفت: ما پیشتر نیز در ایران از شیوه ویروس ضعیف شده برای طراحی و تولید واکسن استفاده کرده بودیم و از این رو در شرایط فعلی نیز میتوان بسیار امیدوار بود که محققان ایرانی بتوانند به نتایج قطعی رسیده و واکسن داخلی را برای مردم کشور فراهم کنند. البته با توجه به اینکه احتمالاً چند ماه زمان نیاز خواهد بود تا این واکسن به گام نهایی برسد، تا پیش از آن باید تلاش کنیم از تمام گزینههای بین المللی استفاده کرده تا حد امکان، نیازهای فوری کشور را تأمین کنیم.