دولت دوازدهم، ماههای پایانی فعالیت خود را سپری میکند؛ آنهم در شرایطی که با محدودیتهای ناشی از اعمال تحریمها و شیوع ویروس کرونا، درآمدهای نفتی تقریباً به صفر رسیده و صادرات نیز محدود شده است. به باور فعالان اقتصادی در شرایط فعلی، بزرگترین تنگنای دولت برای اداره اقتصاد در بخشهای گوناگون کمبود درآمدهای ارزی است که آثار ناخوشایندی بر فعالیتهای اقتصادی و متغیرهای کلان برجای گذاشته است. در همین ارتباط است که «توسعه صادرات و حمایت از صادرکنندگان» بهعنوان اولین و تنها راهحل جبران کمبود درآمدهای ارزی دولت عنوان میشود و فعالان بخش خصوصی تأکید میکنند که دولت در یک سال باقیمانده، باید پایهگذار جریان تازهای در مسیر توسعه صادرات باشد. بر همین اساس، «دیپلماسی اقتصادی» بهعنوان مهمترین راهبردی که در شرایط فعلی برای توسعه صادرات غیرنفتی مؤثر است، عنوان میشود.
در همین زمینه سیدحسین سلیمی عضو هیات نمایندگان اتاق ایران و رئیس انجمن سرمایهگذاریهای مشترک ایرانی و خارجی در گفتوگو با « پایگاه خبری اتاق ایران» تاکید میکند: فرمول مشخص برای تقویت دیپلماسی اقتصادی وجود دارد هر کشوری که بخواهد ارتباطات تجاری خود را با دیگر کشورها افزایش دهد، این کار را از طریق سفارتخانهها پیگیری میکند. اگر هم نخواهند از طریق سفارتخانهها این کار را دنبال کنند، نهادهایی را مستقیما مسئول پیگیری این امر میکنند.
او ادامه میدهد: خوشبختانه هم در دولت، معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه فعال است و هم در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران معاونت امور مسئول و پیگیر امور در حوزه دیپلماسی اقتصادی است. در شرایطی هم که به دلیل محدودیتهای ناشی از کرونا، رفت و آمدهای تجاری در مقایسه با قبل بسیار کمتر شده است و ممکن است دولت هم مشغلههای مخصوص به خود را داشته باشد، به نظر من بهترین کار فعال کردن معاونت امور بینالملل اتاق ایران و همچنین اتاقهای بازرگانی استانی است.
او توضیح میدهد: بدون شک اتاقهای بازرگانی استانی با ظرفیتهای صادراتی استان خود به خوبی آشنا هستند و باتوجه به دانشی که دارند میتوانند با رایزنان بازرگانی به راحتی ارتباط گیرند.
سلیمی با تاکید بر اینکه تحریمها ظرف دو سال گذشته اثرات منفی را بر اقتصاد گذاشتهاند، میافزابد: در حال حاضر شرایط ایجاب میکند که هم بخش خصوصی و هم دولتی در کنار هم برای تقویت دیپلماسی اقتصادی تنگاتنگتر از قبل با هم همکاری کنند و متناسب با بازارهای هدف، رایزنان بازرگانی متخصص را انتخاب و بستههای تبلیغاتی که معرف ایران است، تهیه کنند.
رئیس انجمن سرمایهگذاریهای مشترک ایران و خارجی بر اهمیت نقش رایزنان بازرگانی برای توسعه تجارت ایران تاکید کرد و گفت: بهترین فرصت برای افزایش فعالیت رایزنان فراهم شده است؛ چراکه به دلیل محدودیتهای تجاری ناشی از کرونا، بخش دولتی با محدودیت مواجه است.
سلیمی همچنین بر حمایت دولت از تولیدکنندگان در بازارهای بینالمللی و ضرورت توجه به برندسازی در راستای تحقق اهداف دیپلماسی اقتصادی تاکید میکند و بر این باور است که نباید به بهانه خودکفایی، ارتباط خود را با جهان قطع کنیم.
او میگوید: بعد از انقلاب، بسیاری از برندهای بینالمللی که در حوزههای مختلف در ایران فعالیت میکردند از ایران رفتند و تنها تعداد محدودی در ایران به فعالیت خود ادامه دادند. از همان زمان هم ما به بهانه خودکفایی، دور خودمان را حصار کشیدیم و از برندسازی دور ماندیم. اما خوشبختانه در سالهای گذشته در این حوزه موفق عمل کردیم. تا جایی که برندهای ما مانند زرماکارون و کاله در بازارهای بینالمللی شناخته شده هستند.
سلیمی خاطرنشان میکند: باید توجه داشته باشیم که بحث برندسازی، بسیار پرهزینه است و کمتر تولیدکنندهای میتواند از پس آنها برآید. بنابراین دولت باید حمایت ویژهای از تولیدکنندگان داشته باشد. کاری که حتی در کشورهای همسایه ما مانند ترکیه صورت میگیرد و برندهای مطرح این کشور مدام در تلویزیون تبلیغ میشوند.