چرا توسعه صنعتی اهمیت دارد؟ محمدقلی یوسفی، استاد اقتصاد دانشگاه علامهطباطبایی درباره اهمیت توسعه صنعتی میگوید: در مباحث اقتصادی نقطه کانونی وجود دارد و آن «رشد اقتصادی» است. بسیاری از اقتصاددانها درباره رشد اقتصادی نظریهپردازی کردهاند. برای اینکه یک اقتصاد از جایگاه فعلی خود به جایگاه برتری برسد، نیازمند رشد اقتصادی مستمر و بالایی است. گروه دیگری از اقتصاددانها به جای تاکید بر رشد، به «عملکرد اقتصادها» توجه کردهاند و از «توسعه صنعتی» میگویند. این اقتصاددانها به «تحول ساختاری» توجه دارند و معتقدند که زمانی رشد اقتصادی مستمر خواهد بود که یکی از اجزای مهم آن تحول صنعتی باشد.
یوسفی درباره دلایل آن میگوید: بخش صنعت بهرهوری بالاتری دارد؛ اقتصاد درحالتوسعه رشد با پایه کشاورزی را تجربه میکند و اگر کسبوکارها بهتدریج از بخش کشاورزی به صنعت انتقال یابد و با توجه به بالا بودن بهرهوری فعالیت صنعتی پیوستگی رشد را شاهد خواهند بود.
به گفته یوسفی امکانات و منابع صنعت برای رشد و بهرهوری نامحدود است؛ با توجه به نقش نوآوری و دانش در صنعت، در بلندمدت رشد بهرهوری پیوسته ادامه مییابد و این برای پایداری و مستمر بودن رشد حیاتی است.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است: اگر اقتصادی بخش صنعت پیشرفته نداشته باشد، نمیتواند بخش خدمات باکیفیت بالایی را تجربه کند.
او درباره وضعیت صنعت در ایران معتقد است: در یک دهه گذشته وضعیت آشفتهای را در حوزه صنعت تجربه میکنیم؛ نرخ رشد اقتصادی پایین، درآمد سرانهای که فاصله نسبتاً زیادی با وضعیت سال 90 دارد، تورمهای دورقمی، رشد نقدینگی بالا و سایر متغیرهای کلان که در آنها وضعیت نامطلوبی داریم. اگر از منظر توسعه صنعتی دو متغیر کلیدی «بهرهوروی» و «تشکیل سرمایه» نماگر مسیر است، ما در هر دو این نماگرها وضعیت نامطلوبی داریم.
یوسفی تاکید میکند: برای تبیین وضعیت فعلی باید از نداشتن استراتژی توسعه صنعتی گفت. در کنار نبود استراتژی توسعه صنعتی، عدم اصلاحات ساختاری باعث افول صنعت شده است.
او تصریح میکند: نه تحریم عامل اصلی افول توسعه صنعتی است و نه عدم انجام اصلاحات ساختاری؛ اما آن چیزی که در وضعیت کنونی اقتصاد ایران غایب است داشتن «استراتژی توسعه صنعتی» مشخص است. در طول این سالها ما درخواست تدوین سند استراتژی توسعه صنعتی را داشتیم. در بند الف ماده 46 برنامه ششم توسعه این درخواست از وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرحشده اما شاهد تدوین یک سند و اجرایی شدن آن نبودیم. این درخواست در برنامههای چهارم تا ششم مطرحشده و هر دوره در سال آخر دولتها سندی منتشرشده ولی مبنای سیاستگذاری قرار نگرفته است.
به گفته یوسفی برای تحول ساختاری صنعت میتوانیم استراتژی را به سمت تنوع یابی و افزایش پیچیدگی در اقتصاد ایران دنبال کنیم.
یوسفی تاکید میکند: استراتژی مسیری است که برای رسیدن به یک هدف آن را اتخاذ میکنند. افزایش بهرهوری چیزی است که در چارچوب اصلاحات ممکن است و ما بیشترین آسیب را نه از تحریم که از نداشتن استراتژی توسعه صنعتی دیدهایم.