استاندار آذربایجان شرقی گفت: آماده‌ایم در ارتباط با بازآفرینی میراث‌های فرهنگی و تاریخی و مسکن، ساختمان، شهرسازی، توسعه حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای و همچنین در بخش معدن و صنعت در مناطق آزاد شده جمهوری آذربایجان فعالیت کنیم.
محمدرضا پورمحمدی در ارتباط تصویری مسئولان و فعالان اقتصادی استان آذربایجان شرقی با سفیر جمهوری اسلامی ایران در باکو، افزود: با جدیت و اهتمام ویژه به دنبال توسعه روابط و همکاری‌های مشترک بین کشورمان با جمهوری آذربایجان هستیم.
او ادامه داد: از تلاش‌های دستگاه دیپلماسی کشورمان در پایان مناقشه قره‌باغ و درگیری‌های کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان تشکر می‌کنم.
پورمحمدی گفت: ضرورت دارد فعالان اقتصادی ایران از نزدیک با فعالان اقتصادی جمهوری آذربایجان دیدار و گفت‌وگو داشته باشند که برای این منظور هفته آینده برنامه‌ای از سوی اتاق بازرگانی در تبریز تدارک دیده خواهد شد.
او افزود: آذربایجان شرقی استان کم‌نظیر ازلحاظ موقعیت ژئوپلیتیکی و به لحاظ توانمندی‌های اقتصادی، صنعتی، کشاورزی و معدن است و قابلیت بسیار خوبی برای توسعه همکاری با کشورهای همسایه به‌خصوص جمهوری آذربایجان دارد.
استاندار آذربایجان شرقی گفت: کمتر کشوری در دنیا وجود دارد که به‌اندازه جمهوری آذربایجان به لحاظ سوابق فرهنگی، اعتقادی و مذهبی به ما نزدیک باشد و باید از این مزیت‌ها استفاده کنیم.
او اظهار کرد: وزیر صمت، محوریت و مسئولیت همکاری با کشورهای همسایه را به عهده استان آذربایجان شرقی قرار داده که البته از ظرفیت استان‌های مجاور آذربایجان غربی، اردبیل و گیلان نیز در این راستا بهره‌مند خواهیم شد.
پورمحمدی اضافه کرد: در آذربایجان شرقی بیش از ۵ هزار واحد صنعتی فعال است که از این تعداد ۱۳ واحد خودروسازی است و ۳۵ درصد قطعات خودرو کشور در این استان تولید می‌شود.
استاندار آذربایجان شرقی گفت: معادن این استان با هشت میلیارد تن ذخایر مکشوفه در کشور کم‌نظیر هستند؛ صنعت ساختمان و بخش کشاورزی ما بسیار فعال است و قابلیت‌های بسیار زیادی دارد.
پورمحمدی پیشنهاد کرد: یک مرکز تجاری و شرکت سرمایه‌گذاری مشترک برای حمایت از فعالیت‌های اقتصادی و حضور مؤثر و توسعه روابط اقتصادی با جمهوری آذربایجان ایجاد شود.
او ادامه داد: نیاز است کمیته ویژه‌ای برای پیگیری توافقاتی که در کمیسیون همکاری‌های مشترک تهران و باکو انجام گرفته، تشکیل شود.
پورمحمدی همچنین اظهار کرد: باید تسهیلاتی برای تسریع امور گمرکی همچون تعرفه‌های ویژه و تردد اتباع ۲ کشور به‌خصوص رفت‌وآمدهای خودرویی فراهم کرد.
او به ایجاد پنجره واحد مشترک گمرکی بین دو کشور همسایه اشاره کرد و گفت: اگر نمایندگان اتاق‌های بازرگانی ایران و جمهوری آذربایجان از هر دو طرف در تبریز و باکو مستقر شوند، موجب افزایش تعاملات بیشتر خواهد بود.
استاندار آذربایجان شرقی افزود: شهرک صنعتی مشترک در مرز ۲ کشور و صنایع تکمیلی در جمهوری خودمختار نخجوان ایجاد شود و توسعه روابط دانشگاهی می‌تواند تسهیل گر ارتباطات شود.
به گفته او، موافقت‌نامه‌هایی در زمینه ایجاد نهادهای مالی و بیمه‌ای و یا در زمینه حمل‌ونقل می‌تواند به توسعه همکاری‌ها کمک کند.
پورمحمدی تأکید کرد: مناطق آزاد شده جمهوری آذربایجان در جنگ قره‌باغ نیازمند بازسازی است و صنعت ساختمان ما با ظرفیت‌های بالای تولید مصالح ساختمانی ازجمله سیمان، گچ و قیر و انواع سنگ‌های ساختمانی می‌تواند برای شروع کار و حضور مؤثر در جمهوری آذربایجان کمک کند.
ظرفیت‌هایی برای افزایش ارتباطات تجاری ایران و جمهوری آذربایجان
سید عباس موسوی، سفیر کشورمان در باکو نیز در این جلسه جزییات بسترهای مشارکت فعالان تجاری و اقتصادی کشورمان در مناطق آزاد شده جمهوری آذربایجان در جنگ قره‌باغ را تشریح کرد.
او با اشاره به سفر اخیر وزیر خارجه جمهوری آذربایجان به تهران، اظهار کرد: در تمام دیدارها بر روابط خوب و آینده دار ۲ کشور تأکید و همچنین در خصوص بازسازی مناطق آزاد شده نیز بحث و گفت‌وگو شد و جمهوری آذربایجان علاقه‌مندی خود را برای حضور فعال شرکت‌های ایرانی در بازسازی این مناطق اعلام کرد.
موسوی افزود: دیروز ملاقاتی با رئیس آژانس توسعه شرکت‌های کوچک و متوسط جمهوری آذربایجان داشتم که بسیار علاقه‌مند بودند که تفاهم‌نامه‌ای با ایران امضا کنند.
او اظهار کرد: در حدود ۱۵ پروژه بزرگ ملی در جمهوری آذربایجان ازجمله راه‌آهن، ایجاد شهرک صنعتی، داروسازی، تولید تراکتور و اتوبوس‌سازی تا محصولات غذایی داشته‌ایم که در حال اجراست.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در باکو گفت: مذاکرات در خصوص امضای موافقت‌نامه تجارت ترجیحی به مراحل پایانی نزدیک شده است و به‌زودی سند نهایی آن امضا می‌شود.
او با اشاره به اینکه زمینه فعالیت در حوزه کشاورزی و دام‌پروری در مناطق آزاد شده قره‌باغ به دلیل آب‌وهوای مناسب فراهم است، گفت: حدود ۲۴ هزار هکتار جنگل در این مناطق باید احیا شود.
موسوی افزود: در جنگ قره‌باغ در حدود ۹۰۰ شهرک، ۱۵۰ هزار واحد مسکونی، هفت هزار ساختمان عمومی، ۶۹۳ مدرسه، ۸۵۵ کودکستان، ۶۹۵ خانه بهداشت، ۹۲۷ کتابخانه، ۸۰۸ فرهنگسرا، ۸۵ آموزشگاه موسیقی، ۲۲ موزه، ۹ مسجد، ۴۴ عبادتگاه دیگر، ۴۷۳ بنای تاریخی و کاخ و موزه، ۴ گالری هنری، چهار سالن تئاتر، ۲ سالن کنسرت و ۶ هزار تأسیسات صنعتی و کشاورزی و ۱۶۰ پل و سایر تأسیسات زیربنایی تخریب شده است که در حدود ۱۰ میلیارد دلار برای بازسازی آنها هزینه می‌شود.
او ادامه داد: جمهوری آذربایجان برای برخی از این کارها از منابع خود استفاده می‌کند و همچنین وام‌های کم‌بهره‌ای از بانک‌های جهانی، آسیایی و سازمان همکاری اسلامی دریافت می‌کند.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در باکو گفت: رقابت را باید مدنظر قرار داد و باید سرعت و کیفیت کار موردتوجه قرار گیرد و شرکت‌های مهم و قدرتمند ما در این مناطق حضور یابند تا بتوانیم با شرکت‌های ترکیه‌ای، ایتالیایی، آلمانی و آمریکایی رقابت کنیم.
او اظهار کرد: برخی از پروژه‌هایی که توسط مهندسان ایرانی در جمهوری آذربایجان اجرا شده موجب ایجاد اعتماد و اطمینان به ایرانیان شده است و می‌توانیم با مهندسان خارجی که در منطقه حضور دارند رقابت بالایی داشته باشیم.
موسوی گفت: در بخش کشاورزی و کشت فراسرزمینی نیز این آمادگی در مناطق آزاد شده وجود دارد که می‌توان در این زمینه نیز سرمایه‌گذاری کرد.
او ادامه داد: رئیس‌جمهوری آذربایجان از کشورهای دوست به‌خصوص ایران برای بازسازی مناطق آزادشده دعوت به مشارکت کرده‌اند که این موضوع به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم به ایران اعلام شده است.
موسوی اظهار کرد: در بودجه ۲۰۲۱ جمهوری آذربایجان که پیش‌نویس آن آماده شده است در حدود ۲ میلیارد و ۲۰۰ هزار منات معادل ۱.۳ میلیارد دلار برای بازسازی اختصاص داده‌اند و از منابع دیگری نیز استفاده می‌کنند تا منابع را به میزان ۱۰ میلیارد دلار برسانند..
او ادامه داد: یکسری موانع گذشته و مزمنی ازجمله موانع گمرکی، حمل‌ونقل و مالی و بانکی وجود دارد که در سایه تحریم‌ها و فشارها به وجود آمده است و امیدواریم با شرایط جدیدی که در نظام بین‌الملل به وجود می‌آید برطرف شوند.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در باکو خاطرنشان کرد: در شرایط تحریم‌ها جمهوری آذربایجان مراودات و همکاری خود با ایران را ادامه داد و رفاقت خود را با ایران نشان داد.
او ادامه داد: ظرفیت کار در زمینه نیروگاه‌های بادی، آبی و خورشیدی و ترمیم سدهای جمهوری آذربایجان نیز فراهم است که گفت‌وگوهایی در تهران انجام شده است.
میزان مراودات تجاری دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان تاکنون رضایت‌بخش نبوده است
رئیس اتاق تبریز نیز در این جلسه با اشاره به پتانسیل‌های بالای استان آذربایجان شرقی در حوزه‌های اقتصادی گفت: متأسفانه تاکنون آن‌چنان‌که باید، نتوانسته‌ایم در حوزه تجارت با جمهوری آذربایجان نقش‌آفرینی کنیم و درمجموع میزان مراودات تجاری دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان تاکنون رضایت‌بخش نبوده است.
یونس ژائله در ادامه با اشاره‌ای به صف طولانی کامیون‌های تجاری در مرز آستارا و لزوم یاری و تدبیر سفارت ایران در جمهوری آذربایجان در این زمینه گفت: در مرز آستارا شاهد صف طولانی از کامیون‌های حمل‌ونقل کالا هستیم که این فرآیند و سختگیری‌های موجود، تجارت ایران را به‌خصوص با کشورهای اوراسیا مورد تهدید قرار داده است که باید در این زمینه چاره‌اندیشی شود.
او افزود: درصورتی‌که این روند تسهیل نشود، تاجران ایرانی که در حوزه تجارت با کشورهای اوراسیا فعال هستند، بدنام و بدقول شده و این امر موجب مشکلات فراوانی در حوزه تجارتی می‌شود.
ژائله با اشاره به این موضوع که هر تجارتی نیاز به یک بانک برای تبادل پول دارد، گفت: شبکه بانکی ما تحت تأثیر تحریم‌ها شاید نتواند در این راستا به‌درستی عمل کند، به همین دلیل نیاز است تا توافق‌نامه‌ای بین بانک‌های ایران و جمهوری آذربایجان منعقد شود که البته در این زمینه باید شاهد حمایت دوجانبه دولت‌ها باشیم.
رئیس اتاق تبریز در ادامه با اشاره‌ای به پیشنهاد‌های سفیر آذربایجان در خصوص ایجاد زیرساخت‌هایی همچون شهرک‌های صنعتی و یا کشت و صنعت‌ها در کشور همسایه گفت: در این راستا انتظار داریم قوانینی که برای سرمایه‌گذاری در این امور توسط جمهوری آذربایجان تبیین شده، در اختیار اتاق بازرگانی و تجار استان قرار داده شود.
او از اعلام آمادگی اتاق تبریز برای افزایش همکاری‌ها با جمهوری آذربایجان خبر داد و گفت: استان آذربایجان شرقی آماده تبادل هیات‌های تجاری و اقتصادی با کشور جمهوری آذربایجان است.
آمادگی شرکت‌های فنی و مهندسی استان برای بازسازی مناطق قره‌باغ
دبیر میز آذربایجان نیز در این جلسه با اشاره به وجود توانمندی‌های عظیم در بخش‌های مختلف استان برای افزایش مراودات تجاری با جمهوری آذربایجان گفت: در این میان لازم است که حلقه مفقوده این ارتباطات را بیابیم تا دوباره موقعیت از دست رفته را به حالت درست و صحیح آن بازگردانیم.
محمدعلی نجاری ادامه داد: شرکت‌های فنی و مهندسی استان آمادگی لازم برای بازسازی بخش عظیمی از واحدهای مسکونی و راه‌های تخریب شده مناطق آزاد شده را اعلام کرده‌اند.
او با اشاره‌ای به عزم راسخ مسئولان استانی برای تکمیل گمرک خداآفرین گفت: طبق مذاکرات صورت گرفته در آینده‌ای نزدیک شاهد جلسات ویدئوکنفرانسی بین تجار استان آذربایجان شرقی و کشور جمهوری آذربایجان و به دنبال آن، جلسات مجازی بین مسئولان بلندپایه اقتصادی استان و کشور جمهوری آذربایجان خواهیم بود.