حوزه خدمات فنی و مهندسی یکی از فرصتهای صادراتی ایران است. نایبرئیس کمیسیون احداث و خدمات فنی و مهندسی اتاق ایران میگوید: صادرات یکی از ارکان اقتصاد توسعهیافته در همه کشورهاست اما در ایران صادرات به دلایل متعدد مشکلاتی دارد که میتوان ریشه آن را در سیاستگذاریهای غلط، دخالتهای نابجا، ناتوانی در کنترل تورم، نبود تولیدات بر اساس رقابتهای جهانی و یافتن بازار ماندگار در داخل و خارج از کشور جستوجو کرد. این عوامل از یکسو توان رقابتپذیری کالاها را در بازارهای جهانی کاهش میدهد و از سوی دیگر تمرکز بیشتر فعالان بخش خصوصی را بر دریافت رانتهای موجود متمرکز میکند
سادینا آبائی در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» میافزاید: در حوزه صادرات خدمات فنی مهندسی با مشکلات جدیتری مواجه هستیم که در زمان حاضر ازجمله عدم شناخت بازارهای هدف، رکود نسبی حاکم برجهان و جنگهای تعرفهای، محدود شدن فعالیت ایرانیها در خارج از کشور با تحریمهای همهجانبه و درنهایت عدم شناخت دقیق از توان و تنوع صدور خدمات فنی و مهندسی در میان دولتمردان و فعالان این عرصه مهمترین آنها به شمار میرود.
او ادامه میدهد: مجموع این عوامل باعث شده تا سهم صادرات خدمات فنی و مهندسی بر اساس آخرین آمارها در سالهای اخیر روندی نزولی باشد. درحالیکه با توسعه فنآوری اطلاعات و ارتباطات و گذر از مرحله انقلاب صنعتی رشد صادرات خدمات فنی و مهندسی با شتاب بسیار بیشتری از کالاها مواجه است و حتی برخی تحلیلگران بر این باورند که بهزودی با توسعه فنآوریهای نوین سهم خدمات فنی مهندسی در صادرات بهاندازه صادرات کالاها خواهد شد.
آبائی میگوید: ایران با توجه به داشتن نیروی جوان، ماهر و تحصیلکرده جایگاه خوبی در حوزه خدمات فنی و مهندسی دارد اما مسئله اصلی این است که هنوز سیاستگذارها نمیدانند که آیا باید از صادرات و صادرات خدمات فنی و مهندسی حمایت کنند یا خیر؟ اگر واقعاً به دنبال توسعه صادرات هستند باید موانع و مشکلات این حوزه برطرف شود.
به گفته آبائی باید مشکلات این حوزه شناسایی و رفع شود. اگر کلید حل بخشی از مشکلات دست مشاوران یا فعالان بخش خصوصی است اما دولت و سیاستگذار بیشترین سهم را دارد.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران به موانع و مشکلات این حوزه اشاره میکند و میگوید: ضربهای که حوزه خدمات فنی و مهندسی دیده از تحریم هست. مشکلات حوزه خدمات فنی و مهندسی خیلی زیاد است. کمیسیون احداث و خدمات فنی و مهندسی اتاق ایران تلاش میکند این مشکلات را احصا کند ولی شناخت موانع این حوزه به همراهی و همدلی همه ذینفعان، کنشگران و سیاستگذاران دارد. تا از دل این همراهی استراتژی و نقشه راهی مشخص شود.
او ادامه میدهد: در ایران خدمات فنی و مهندسی بیشتر معطوف به صنعت احداث و فعالیتهای عمرانی بوده که البته درجای خود باید بازتعریفی از آن صورت پذیرد. درحالیکه امروز حوزه فنی و مهندسی تحول بسیاری زیادی داشته است. مثلاً حوزه IT جزء این حوزه است که در عمل پیشرفت زیادی داشته است یا اینکه میتوان در این حوزه به فرصتهایی کشاورزی و کشت فراسرزمینی توجه کرد.
نایبرئیس کمیسیون احداث، خدمات فنی و مهندسی اتاق ایران میگوید: مهمترین آسیب این حوزه از سمت تحریمهاست؛ برای همین ما نتوانستهایم بازارهای هدف زیادی را شناسایی کنیم و یا اینکه در این بازارها ثابتقدم باشیم. الآن کشور امریکا میتواند یکی از بازارهای هدف خدمات فنی و مهندسی ایران باشد ولی درنهایت ما اصلاً این بازار را نداریم و حتی رقابت ما در خیلی از بازارها دشوار است.
آبائی اظهار میکند: بزرگترین مشکل صادرات خدمات فنی و مهندسی در ایران این است که نمیتوانیم بهدرستی و با دقت بازارهای هدف و خواسته آنها را شناسایی کنیم و تاز مانی که نتوانیم چنین کنیم موفق نخواهیم بود. شناخت بازار هدف بسیار مهم است تا بازارها را دقیق شناسایی نکنیم قطعاً در مسیر به بیراه میرویم.
آبائی تصریح میکند: صادرات خدمات فنی و مهندسی، یک امر مهم و صحنه نبرد بیرون با حمایت دولتها و بالاترین مقامات دولتی است؛ بنابراین دولت برای استفاده از ظرفیت بیرون از مرز، باید بداند که فعالان برونمرزی احتیاج به حمایت دولت دارند. درواقع استفاده از تقاضای بیرون از کشور نیاز به حمایت دارد و در کل دنیا تمام شرکتهای فعال در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی مورد حمایت دولت خود قرار میگیرند و در موقع انعقاد قرارداد حتی رئیسجمهوری، نخستوزیر و وزیر کشورشان با آنها همراهی میکنند.
او تاکید میکند: خدمات فنی و مهندسی به نقشه راه و حمایت همهجانبه نیاز دارد؛ این حوزه پتانسیل بالایی برای رشد دارد.