با حضور هیات تجاری عراقی به ریاست عبدالرزاق الزهیری، رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی عراق در اتاق ایران، همایش تجاری ایران و عراق برگزار شد.
در این همایش که غلامحسین جمیلی عضو هیات رئیسه اتاق ایران، محمدرضا کرباسی معاون امور بین‌الملل اتاق ایران، یحیی آل اسحاق رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، برخی از روسای کمیسیون‌های تخصصی اتاق ایران و فعالان اقتصادی ایرانی و عراقی حضور داشتند، فرصت‌های تجاری پیش روی دو کشور و درعین‌حال موانع تجارت بررسی شد.
محمدرضا کرباسی، معاون امور بین‌الملل اتاق ایران ضمن ارائه آمار و ارقامی از روند تجارت میان دو کشور طی سال‌های گذشته، اظهار کرد: اگرچه آمار تجارت ایران و عراق در سال‌های گذشته با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده، اما خوشبختانه این آمار معقول و عراق شریک اول تجاری ایران است.
او بر ضرورت تجهیز زیرساخت‌ها باهدف توسعه همکاری‌های دو کشور در بلندمدت تأکید کرد.
کرباسی ضمن تشریح مهم‌ترین موانع توسعه تجارت دو کشور، صدور روادید و مسائل بانکی را در صدر مشکلات اقتصادی فعالان عنوان کرد.
مهم‌ترین موانع توسعه تجارت ایران و عراق
غلامحسین جمیلی عضو هیات رئیسه اتاق ایران برگزاری این نشست را فرصتی ارزشمند در راستای حل مشکلات اقتصادی دو کشور عنوان و اظهار کرد: امروز در شرایطی دورهم جمع شده‌ایم که ازیک‌طرف تحریم‌ها و از سوی دیگر کرونا، دشواری‌های بسیاری را برای فعالان اقتصادی به وجود آورده است؛ اما خوشبختانه با علائق قلبی که بین فعالان اقتصادی ایرانی و عراقی وجود دارد، شاهدیم روابط دو کشور به‌ویژه ارتباطات تجاری به قوت قبل ادامه می‌یابد.
او افزود: همان‌طور که آمارها هم نشان می‌دهد، عراق جزو شرکای اول تجاری ایران در منطقه قرار دارد و با توجه به استمرار پاندمی کرونا، ضروری است تا برای توسعه روابط دو کشور مسائلی نظیر اصلاح قوانین، توسعه ارتباطات مجازی، تنوع‌بخشی، سرمایه‌گذاری‌های مشترک و ... موردتوجه قرار گیرد.
او عدم بهره‌مندی فعالان اقتصادی از سیستم مبادلات بانکی، اعمال تعرفه‌های ناهمگون، بسته شدن مرزها بدون اطلاع قبلی، عدم صدور روادید بلندمدت و عدم پرداخت مطالبات فعالان ایرانی در حوزه خدمات فنی و مهندسی را به‌عنوان مهم‌ترین موانع توسعه تجارت ایران و عراق عنوان کرد.
جمیلی همچنین با تأکید بر مسیر پیش روی عراق در حوزه صنعتی شدن، ایجاد شهرک‌های صنعتی را که جزو توافق‌های مقامات ایران و عراق در اجلاس‌های گذشته نیز بوده، به‌عنوان مهم‌ترین حوزه همکاری‌های مشترک دو کشور معرفی کرد.
او همچنین تأکید کرد تأسیس شهرک‌های صنعتی، نقش مهمی در توسعه روابط بلندمدت دو کشور ایفا خواهد کرد.
عضو هیات رئیسه اتاق ایران در ادامه به تشریح سایر حوزه‌های همکاری‌های مشترک ایران و عراق پرداخت و با توجه به وجود زمین‌های حاصلخیز در عراق، کشت فرا سرزمینی را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حوزه‌های همکاری ایران و عراق معرفی کرد که باید موردتوجه فعالان اقتصادی قرار گیرد.
جمیلی همچنین با اشاره به ظرفیت‌های پیش روی دو کشور در حوزه گردشگری سلامت، افزود: اگرچه گردشگری به‌واسطه شیوع ویروس کرونا متأثر از آن بوده است، اما با توجه به پتانسیل‌هایی که میان فعالان بخش خصوصی ایران و عراق وجود دارد، می‌توانیم شاهد گسترش همکاری‌ها در این حوزه باشیم.
او خواستار تسهیل در حوزه حمل‌ونقل و تردد شد و بر تجهیز زیرساخت‌ها در این حوزه تأکید کرد.
مشکلات، حل‌شدنی است
بعدازآن، عبدالرزاق الزهیری، رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی عراق گفت: طبیعی است که باوجود حجم روابطی که میان ایران و عراق وجود دارد، مشکلاتی هم وجود داشته باشد. اما این مشکلات حل‌شدنی خواهند بود.
او از آمادگی برای تشکیل اتاق مشترک عراق و ایران خبر داد و رویکرد دولت عراق را سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی این کشور عنوان کرد.
رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی عراق همچنین تأکید کرد: با توجه به زمین‌های مناسب کشاورزی در عراق، دسترسی به آب و قوانین مناسبی که در این کشور وجود دارد، زمینه برای فعالیت فعالان بخش خصوصی ایران در حوزه فراهم است.
رئیس اتاق بازرگانی بغداد نیز با تاکید بر اینکه کشاورزی اساس توسعه اقتصادی است اعلام کرد: دولت عراق آماده حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه کشاورزی است.
او همچنین تاکید کرد عراقی‌ها مشتاق صادرات به ایران هستند و باید سازوکارهای توسعه ترانزیت برای بهبود صادرات میان دو کشور مورد توجه قرار گیرد.
روابط تجاری ایران و عراق یک‌طرفه نباشد
یحیی آل‌اسحاق رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق بر این باور است که به‌رغم تأکیدی که بر توسعه روابط تجاری ایران و عراق می‌شود، اما این رابطه یک‌طرفه و بیشتر از جانب ایران است.
او هدف‌گذاری دو کشور برای رسیدن مناسبات تجاری دو کشور به 20 میلیارد دلار را شدنی دانست و حوزه خدمات فنی و مهندسی را از مهم‌ترین حوزه‌هایی عنوان کرد که می‌تواند نقش‌آفرینی قابل‌توجهی برای تحقق این هدف کند.
بااین‌حال او تأکید کرد: ایران تمایلی ندارد تا روابط تجاری خود را با عراق را به‌صورت یک‌طرفه ادامه دهد.
او ادامه داد: در رابطه با مسئله ترانزیت کالا از عراق به ایران، قانونی در مجلس عراق تصویب‌شده است که در صورت اجرایی شدن آن، بسیاری از مشکلات موجود در حوزه ترانزیت کالای ایران و عراق حل خواهد شد.
آل اسحاق همچنین تأکید کرد: ظرفیت‌ها و صنایع خالی بسیاری در ایران وجود دارد که سرمایه‌گذاران عراقی می‌توانند در آن‌ها فعالیت و سرمایه‌گذاری داشته باشند.
الزامات توسعه روابط دو کشور
به عقیده، حمید عزت‌آبادی پور رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و لجستیک اتاق ایران حل مسائل اقتصادی بین ایران و عراق در گرو مداخله دولت‌هاست.
او تأکید کرد: مشکلات بسیاری برای توسعه روابط تجاری میان عراق و ایران وجود دارد که از سوی دولت‌ها نیازمند اتخاذ تدابیر مناسب هستیم. او در همین زمینه گفت: حمل یکسره کالاها از مسیر عراق به ایران ازجمله موضوعاتی بوده که همیشه مطرح بوده اما همچنان بلاتکلیف باقی‌مانده است.
او همچنین تأکید کرد باید از ظرفیت‌های موجود به‌اندازه کافی استفاده شود.
تشکیل کمیسیون‌های مشترک اتاق‌های بازرگانی ازجمله پیشنهادهای رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و لجستیک اتاق ایران برای توسعه روابط ایران و عراق است.
حمیدرضا صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران هم پیشنهاد داد ایجاد صندوق‌های مشترک برای توسعه زیرساخت‌های تجاری ایران و عراق هرچه سریع‌تر در دستور کار قرار گیرد.
محسن‌چمن‌آرا، رئیس کمیسیون احداث، خدمات فنی و مهندسی اتاق ایران، تهیه بانک اطلاعاتی فعالان اقتصادی را به‌عنوان اولین قدم در راستای توسعه روابط تجاری ایران و عراق دانست تا متناسب با ویژگی‌های سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران دو کشور، برنامه‌ریزی‌ها برای توسعه روابط تجاری صورت گیرد.
در پایان این همایش، نشست B2B میان فعالان اقتصادی ایرانی و عراقی برگزار شد.