روز گذشته دوباره چراغ‌های گراندهتل برای مذاکرات کمیسیون مشترک برجام روشن شد. چهارمین دور مذاکرات درباره فهرست تحریم‌های قابل لغو ادامه دارد و نشست دیروز نزدیک یک ساعت‌و‌نیم طول کشید. فهرست‌هایی که عباس عراقچی گفته بود، بدون آن مذاکرات پیشرفتی نخواهد داشت. اما عراقچی پس از نشست دیروز هم گفت که مذاکرات به مرحله‌ای رسیده است که «طرف‌ها می‌توانند روی یک متن مشترک کار کنند.»
حالا در آستانه توافق جدید بار دیگر منابع غربی گمانه‌زنی می‌کنند که تولید نفت ایران تقریبا به بالاترین میزان دو سال اخیر رشد کرده و معامله‌گران نمی‌توانند میزان نفتی که ایران می‌تواند به عرضه جهانی اضافه کند را نادیده بگیرند.
«مانیش راج»، مدیر مالی شرکت «ولاندرا انرژی» گفته است: ظرفیت صادرات ایران به دو میلیون بشکه در روز نزدیک می‌شود و به نظر می‌رسد با فروش نفت به خریداران چینی، در حال دور زدن تحریم‌هاست. او بر این باور است که به محض رفع شدن تحریم‌هایی که در دوران دونالد ترامپ وضع شدند، یک میلیون بشکه در روز دیگر نفت ایران آماده ورود به بازار است.
آژانس بین‌المللی انرژی هم در جدیدترین گزارش ماهانه‌اش که هفته گذشته منتشر شده بود، عنوان کرد با وجود تحریم‌های آمریکا، ایران شیرهای نفتش را از اواخر سال میلادی گذشته باز کرده و عرضه این کشور در مارس به ۲.۳ میلیون بشکه در روز رسید که بالاترین میزان در حدود دو سال اخیر است.
آژانس بین‌المللی انرژی گفته است: با خروج ترامپ در سال ۲۰۱۸ از برجام و بازگشت مجدد تحریم‌ها، صادرات نفت ایران از ۲.۵ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرد. با این حال چین هرگز به طور کامل خرید نفت ایران را متوقف نکرد و فروش نفت ایران به چین در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ حدود ۳۶۰ هزار بشکه در روز در مقایسه با میانگین ۱۵۰ هزار بشکه در روز در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۰ بود. صادرات ایران به چین در مارس امسال ۶۰۰ هزار بشکه در روز برآورد شد. و به نظر می رسد در حالی که مذاکرات غیرمستقیم میان آمریکا و ایران برای احیای برجام ازسرگرفته شده است، این خرید ادامه دارد.
چند روز قبل منابع غربی گفته بودند که نفت ایران ممکن است زودتر از حد انتظار به بازار برگردد. ژورنال نفت و گاز با اشاره به گزارش شرکت تحقیقات نفت کپلر نوشته: شروع مذاکرات نشانه مثبتی از اتفاقات آتی است. ممکن است تهران و واشنگتن به‌زودی سر میز مذاکره بنشینند و اگر چنین اتفاقی روی دهد و به توافق برسند، حدود دو میلیون بشکه در روز نفت ایران می‌تواند به مجموع تولید اوپک افزوده شود.
«کوین رایت»، تحلیلگر شرکت کپلر در سنگاپور ماه گذشته هم گفته بود که واردات نفت چین از ایران در ماه مارس به ۸۵۶ هزار بشکه در روز خواهد رسید که بیشترین میزان در دو سال گذشته است و رشد ۱۲۹ درصدی نسبت به واردات فوریه خواهد داشت. معامله‌گران می‌گویند محموله‌های نفت ایرانی به دلیل تحریم‌ها ارزانتر هستند و در چین قیمت آنها معمولا سه تا پنج دلار در هر بشکه پایین قیمت نفت برنت است. این قیمت جذاب باعث شده است شرکت‌های چینی همزمان با صعود قیمت‌های جهانی، به افزایش خرید نفت ایران اقدام کنند.
حالا آژانس بین‌المللی انرژی در اگزارش جدید خود پیش‌بینی کرده اگر مذاکرات موفقیت‌آمیز باشد و تحریم‌ها رفع شوند، حداکثر ۱.۵ میلیون بشکه در روز نفت ایران می‌تواند در مدت کوتاهی به بازارهای جهانی برگردد.
«مارشال استیوز»، تحلیلگر بازارهای انرژی شرکت آی اچ اس مارکیت پیش‌بینی کرده اگر مذاکرات نتیجه بخش نباشد، ممکن است اندکی یاس ایجاد کند که تاثیر ملایمی روی بازار نفت خواهد گذاشت با این حال بعید است از نظر صادرات فعلی ایران، حجم چندانی از بازار حذف شود. در واقع مسئله این است که آیا از سرگیری مذاکرات ممکن است به افزایش صادرات ایران در سال میلادی جاری منتهی شود. ما روی افزایش قابل توجه در مقطع فعلی واقعا حساب نکرده ایم و تصور می کنیم باید رویکرد صبر و مشاهده را در پیش بگیریم.
براساس گزارش مارکت واچ، به گفته استیوز، اگرچه به نظر می‌رسد هنوز با این چشم‌انداز فاصله داریم اما رفع تحریم‌ها می‌تواند در را به روی صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت اضافی باز کند. مگر این که اعضای اوپک این افزایش که می‌تواند قیمت‌ها را تحت فشار نزولی قرار دهد را به نحوی جبران کنند. همچنین اگر تقاضا تا آن زمان بهبود پیدا کند و از رشد عرضه فراتر رود، صادرات بالاتر ایران می‌تواند جذب شود.
قبلا گلدمن‌ساکس هم گفته بود که همچنان به نفت خوش‌بین است و انتظار دارد علاوه‌بر 2میلیون بشکه تولیدی در روز که قرار است عربستان‌سعودی و متحدانش در فاصله ماه مه تا ژوئیه احیا کنند، تقاضای قوی، افزایش تولید اوپک‌پلاس به میزان 2میلیون بشکه دیگر در روز در 3ماهه سوم را ایجاد کند.
همچنین محمد خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک هم به «ایسنا» گفته بود: ایران مشتریان سنتی خود را دارد و اگر تحریم‌ها برداشته شود، هر چند ممکن است که در کوتاه‌مدت نتواند به روال سابق بازگردد اما بازگشت ایران به بازار نفت و وقوع یک تحول امری شدنی است.
ایران در حال حاضر میزان نفت بیشتری از آنچه آمار رسمی نشان می‌دهند، صادر می‌کند که عمده آن به مقصد چین است. پس از رفع تحریم‌ها، آمار صادرات هم روشن‌تر خواهد شد. شاید مشکل بزرگتر برای تولیدکنندگان نفت آمریکا این باشد که صادرات نفت ایران به هند آغاز خواهد شد و جای بخشی از نفت آمریکا را می‌گیرد. هند پس از توقف خرید نفت ایران به دلیل تحریم‌های واشنگتن، به واردات نفت آمریکا پرداخت.