یکی از مهمترین پروژههای بانک مرکزی در راستای ارتقای شفافیت، سامانه «نهاب» است که تخصیص شماره شناسایی منحصربهفرد برای هر یک از افراد جامعه را در شبکه بانکی میسر میکند و در این زمینه، کد ملی اشخاص حقیقی، شناسه ملی اشخاص حقوقی و کد فراگیر اتباع خارجی باید به شبکه بانکی اعلام شود.
با اجرای این پایگاه داده در بانک مرکزی، تراکنشهای افرادی که این کد را ندارند بهتدریج محدود و متوقف میشود، این کار در بهمنماه سال گذشته با تراکنشهای ساتنا آغاز شد و از امروز در تراکنشهای پایا اجرا میشود که در مراحل بعدی گسترش پیدا خواهد کرد.
بدین منظور، افراد حقیقی یا حقوقی که کد ملی یا شناسه ملی خود را به بانک اظهار نکرده باشند، نمیتوانند از این خدمت بهرهمند شوند.
همچنین، این اقدام تأثیری بر فعالیت مشتریانی که اطلاعات هویتی ایشان نزد بانکها موجود است، نخواهد داشت و باید بانکها برای ثبت کد شهاب و ثبت حسابها در بانک مرکزی اقدام کنند.
پایا و ساتنا چیست؟
پایا یک سیستم تبادل اطلاعات بانکی است که به بانکها اجازه میدهد تمامی تبادلات بینبانکی مشتریان خود را بهصورت الکترونیکی انجام دهند. کاربرد اصلی این سامانه، مکانیزه کردن پرداختهای خرد بینبانکی با تعداد انبوه برای مشتریان است که پس از تکمیل مراحل پیادهسازی، ارائه خدمات از طریق اینترنت را نیز میسر میسازد و به کمک این سامانه، بانکهای عضو آن میتوانند بنا به درخواست مشتری، دستور واریز و یا برداشت وجوه در حسابهای سایر بانکها صادر کند.
بانک مرکزی با پیادهسازی این سامانه، امکان حواله الکترونیکی پول از حسابی در یک بانک بهحسابی در بانک دیگر (بینبانکی) را فراهم کرده است و مشتریان بانکها با استفاده از پایا میتوانند پول را از حساب خود بهحسابی در بانک دیگر بهصورت الکترونیکی حواله کنند.
همچنین، ساتنا سامانهای الکترونیکی است که پردازش و تسویه تراکنشهای بینبانکی و دستور پرداختهای فوری را بهصورت انفرادی و آنی انجام میدهد. در این سامانه مشتریانی که در بانک ملی دارای یکی از انواع حساب (جاری، پسانداز و کوتاهمدت) هستند، میتوانند نسبت به انتقال وجوه (مبالغ بیش از ۱۵ میلیون تومان) بهحساب خود یا سایر افراد در سایر بانکها اقدام کنند.
به گزارش ایسنا، سامانه ذکر شده به مشتریان یک بانک این امکان را میدهد تا با مراجعه به شعب بانک خود و یا از طریق سامانه اینترنتی بانک حوالههایی با مبالغ بیش از ۱۵ میلیون تومان را به هر حسابی در هر بانکی انتقال دهند که مزایای بهکارگیری ساتنا را میتوان امنیت، سرعت و سادگی انجام عملیات آن نام برد.