«تعداد شرکت‌هایی که درخواست واردات واکسن کرونا دارند، به ۴۹ شرکت رسیده است؛ پس از تایید ثبت سفارش شرکت‌ها، می‌توان اسامى را در سایت سازمان غذا و دارو مشاهده کرد.» تعداد بالای شرکت‌های وارده ایرانی که می‌خواهد از شرکت‌های محدود خارجی واکسن وارد کنند؛ نهاد ریاست‌جمهوری چنین می‌خواهد.
ناصر ریاحی می‌گوید: نظر نهاد ریاست‌جمهوری این بود که به هر شرکتی که درخواست واردات واکسن کرونا دارد مجوز داده شود. البته این کار درستی نیست، چراکه تعداد فروشندگان واکسن کرونا در جهان بسیار محدود است، اگر همه این شرکت‌ها به سراغ آن فروشندگان محدود بروند باعث افزایش قیمت میشود.
کشور در پیک چهارم کرونا قرار گرفته و آمار فوتی‌ها همچنان بالاست؛ مطالبه عمومی واکسیناسیون است؛ برخی از مشکلات حوزه واردات و تاخیر در ان گفته و در این میان اما خبرهایی به‌گوش می‌رسد که دادستان هند جلو حمل دو میلیون دوز واکسن را به ایران گرفته است. مسعود خوانساری، نایب‌رئیس اتاق ایران گفته که تحریم‌ها در ایران موجب شد نتوانیم به‌اندازه کافی خریداری کنیم و با تأخیر در این زمینه روبه‌رو شدیم.
حالا شرکت‌های بخش خصوصی ایران موفق به امضای قرارداد خرید ۶ میلیون دوز واکسن کووید19 شده‌اند که به‌تدریج وارد کشور خواهد شد. ریاحی، نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران درباره آخرین وضعیت واردات واکسن کرونا توسط بخش خصوصی می‌گوید: واکسن کرونا شرایط خاصی دارد و همه انتظار دارند که واکسیناسیون با اولویت‌هایی که در اسناد ملی و بین‌المللی وجود دارد انجام شود. طبق مقررات بین المللى به خاطر شرایط خاص شیوع کرونا ما نامه‌ای از طرف وزارت بهداشت، درمان و اموزش پزشکی نیاز داشتیم که در آن ضمن موافقت با واردات، به شرکت تولید کننده نوشته شود که شرکت واردکننده معرفی شده مجاز است از طرف ما مذاکره و خرید کند. همچنین متعهد شود که تزریقات این واکسن‌ها تحت نظارت یا مباشرت وزارت بهداشت انجام میشود.»
فراخوان واردات واکسن کرونا از چند ماه قبل به شرکت‌های خصوصی واردکننده دارو داده شده است. ابتدا وزارت بهداشت تصمیم داشت که واردات واکسن کرونا فقط از طریق هیات امنای ارزی انجام شود، اما ازآنجاکه این مجموعه، دولتی است با صلاحدید وزیر بهداشت تصمیم گرفته شد تا هر یک از شرکت‌های خصوصی که امکان واردات واکسن از منابع معتبر و مورد تائید رادارند، بتوانند واکسن وارد کنند و در اختیار وزارت بهداشت قرار دهند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور در نشست بیست و ششم فروردین‌ماه هیات دولت با تأکید بر نیاز مبرم کشور به واردات واکسن، نقش شرکت‌های خصوصی در واردات واکسن را مهم ارزیابی کرد.
او همچنین در این نشست اعلام کرد: «هر شرکتی که برای ورود واکسن کوچک‌ترین مشکلی دارد، به دفتر رئیس‌جمهور نامه بنویسد. من مستقیم مسئله را دنبال می‌کنم زیرا در هفته‌های آینده به‌راحتی می‌توانیم میلیون‌ها دوز واکسن وارد کنیم.»
تأکید بر اهمیت نقش شرکت‌های خصوصی در واردات واکسن کرونا در حالی است که رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران گفته است که برای اعطای مجوز واردات واکسن کرونا به بخش خصوصی فرصت‌سوزی شده است.
ریاحی به «ایلنا» گفته به مشکلات واردات واکسن اشاره می‌کند: بعد از اینکه ثبت سفارش و وازرت بهداشت انجام میشود باید نامه‌ای به بانک مرکزی ارسال شود تا سفارش‌ها در سامانه نیما ثبت شود و بعد از تخصیص ارز، گشایش اعتبار انجام شود. برای این کار فقط از LC استفاده میشود، چرا که نیاز داریم کالای مورد حمل بازرسی شود و در صورت تایید بازرسی می‌توانند پول خود را دریافت کنند.
او به مشکلات بانکی واردات واکسن اشاره می‌کند: گرچه دارو تحریم نیست، اما بانک‌ها تحریم هستند و انتقال پول با مشکل مواجه است. بانک‌ها هم متخصص این نیستند که تشخیص دهند انتقال پول برای دارو یا کالای دیگری انجام میشود.
حالا بخش خصوصی می‌خواهد در مرحله اول ۱۰۰ هزار دوز واکسن کرونا وارد می‌کند تا مسائلی چون نحوه انتقال پول، شیوه حمل و نقل، محل نگهدارى، متصدیان تزریق و چگونگى ثبت مشخصات گیرندگان در سامانه تیتک سازمان غذا و دارو و غیره آزموده شود. از طرف دیگر کنترل دما در جریان حمل و نقل در این مورد مسئله مهمی است بنابراین به علت ریسک بالا در مرحله اول کمتر از ۱۰۰ هزار دوز وارد میشود.
به‌گفته ریاحی در مراحل بعد، هفته‌ای یک بار محموله‌های ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار دوزی وارد میشود. برای بیش از این میزان در حوزه‌های انبار، حمل و نقل و واکسیناسیون ظرفیت وجود ندارد.
قبلا گفته شده بود که محدودیت حمل و نقل به دلیل پایین بودن ظرفیت خودروهاى داراى فریزر‌دار و انبارهاى معتبر شده است؛ طبق مقررات وزارت بهداشت نیروی انتظامی محموله‌های واکسن کرونا را اسکورت می‌کند. بخش خصوصی می‌خواهد شش میلیون دوز واکسن وارد کند. البته قبلا پیشنهاد واردات 20 میلیون دوز واکسن داده شده بود که برای واردات این میزان از واکسن نه انبار کافی وجود دارد و اینکه امکان واکسیناسیون توسط این میزان واکسن را در مدت کوتاه هست. برای واکسیناسیون عمومی باید زیرساخت کافی در کشور باشد؛ زیرساخت‌هایی چون تعداد انبار، سردخانه، ماشین حمل و غیره؛ چیزی که هنوز در کشور وجود ندارد.