معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به برخی از مزایای اجرای طرح تولید بدون کارخانه در حوزه تولید و صادرات، گفت: این طرح با حداقل سرمایه‌گذاری ثابت و کمترین زمان مورد نیاز برای ورود بازار، پاسخگوی بخشی از نیازهای بخش تولید و صادرات خواهد بود.
سعید زرندی، معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت یکی از سیاست‌های جدی وزارت صنعت در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ را موضوع استفاده از ظرفیت خالی واحدهای تولیدی اعلام کرد و افزود: این وزارتخانه به‌جای تمرکز بر روی سرمایه‌گذاری اولیه، صنایع دارای پتانسیل و صنایعی که در سال‌های گذشته ظرفیت سازی‌های خوبی در آنها شده را محور کار قرار داده است.
وی یکی از دلایل بهبود وضعیت تولید در سال گذشته را استفاده از ظرفیت‌های خالی تولید دانست و گفت: در این زمینه دلایل زیادی نقش داشته اما از مهم‌ترین آنها استفاده از ظرفیت‌های خالی واحدهای تولیدی و پیگیری احیای واحدهای راکد و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام بوده است.
زرندی با اشاره به اینکه تولید قراردادی یا همان تولید بدون کارخانه یک تجربه موفق جهانی است، اظهارداشت: این روش یک نگاه جدید به حوزه تولید کشور است که زمزمه اجرای آن بیش از ۱۰ سال در کشور وجود داشت اماجمع‌بندی حاصل نشده بود.
وی خاطرنشان‌کرد: به رسمیت شناختن این سیاست به عنوان شیوه‌ای از تولید، خواسته مکرر بخش خصوصی نیز بود که با توجه به مزایای آن مورد توجه وزارت صنعت قرار گرفت.
معاون وزیر صنعت اجرای این طرح را نتیجه پیگیری‌های چند ساله و ایجاد هماهنگی بین نظرات مختلف عنوان کرد و ادامه‌داد: این روش با نگاه اینکه تولید فقط کارخانه ساختن نیست بلکه استفاده خوب از ظرفیت های موجود است، تعریف می‌شود و در حقیقت یک توانمندی مهندسی بازرگانی برای تولید برون‌سپاری شده است.
وی بیان‌داشت: با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی موجود کشور نسبت به طراحی محصول، بازاریابی و عرضه محصولات با نشان و برند خاص اقدام می‌شود.
سابقه موفق اجرای طرح تولید بدون کارخانه
بر اساس توضیحات زرندی، این روش از سال ۱۹۷۵ و بیشتر در صنایع دارویی مورد استفاده قرار گرفت و تا سال ۱۹۹۶ در صنایع دارویی اروپا و آمریکا گسترش پیدا کرد؛ بین ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۰ شرکت‌های بزرگ به‌ویژه در حوزه دارویی، بیشترین استفاده را از این روش داشتند و بعد از آن با یک مدل جدید این موضوع بررسی کردند.
مزایای استفاده از تولید قرادادی در بخش تولید
وی با استناد به مطالعات جهانی، پیگیری ۱۰ درصد رشد تولید سالیانه جهان و بررسی بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار بازار جهانی را بر اساس این مدل تولید برآورد کرد و گفت: با اجرای این طرح می‌توانیم شاهد رشد خوب در تولید کشور باشیم.
زرندی اظهار داشت: نکته اصلی موضوع تولید بدون کارخانه که برای رسیدن به هدف استفاده از ظرفیت‌های خالی موجود است این است که واحدهای جدید می‌توانند بر حوزه تحقیق و توسعه (R&D) تمرکز کنند که یکی از نیازهای اصلی تولید کشور است.
وی، این روش را به عنوان یک فرصت که نیاز به حداقل سرمایه‌گذاری ثابت و کمترین زمان مورد نیاز برای ورود به بازار است معرفی کرد که موجب تنوع محصول، انعطاف‌پذیری و نوآوری در تولید و همچنین تمرکز بر بازاریابی، فروش و توسعه صادرات می‌شود.
زرندی، کاهش سرمایه در گردش را از دیگر مزایای اجرای این طرح نام برد و افزود: وزارت صنعت سعی کرد این ادبیات جدیدی که سال‌ها در جهان حاکم بوده است را به دستگاه‌های اجرایی ایران هم معرفی کند که البته برای این کار، فرهنگ‌سازی و ایجاد مشوق برای حرکت در مسیر نیاز است.
ضرورت تبدیل فعالیت‌های بازرگانی به بازرگانی-تولیدی
وی با اشاره به سیاست ایجاد ارتباط بین واحدهای مختلف تولیدی و معرفی فرصت‌های موجود سرمایه‌گذاری به سرمایه‌گذاران، تاکیدکرد: برای کسب نتایج مورد هدف، چند اقدام جانبی مانند افزایش مدت اعتبار کارت‌های بازرگانی یا کاهش زمان ترخیص در گمرک باید اجرا شود؛ اقداماتی که فعالیت را از جنس بازرگانی به بازرگانی- تولیدی تبدیل کند.
لزوم ادغام و اکتساب بنگاه‌ها
معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، در ادامه از اجرای سیاست ادغام و اکتساب در آینده نزدیک خبر داد و گفت: جمع‌بندی ادغام و اکتساب بنگاه‌ها نیز به‌زودی انجام می‌شود و بخشی که مربوط به این وزارتخانه است را اعلام خواهیم کرد.
وی بیان‌داشت: اجرای این سیاست در کنار تولید بدون کارخانه، به عنوان دو بال می‌توانند یک نگاه جدید را به تولید ایران فراهم کنند که ذیل برنامه استفاده از ظرفیت خالی واحدها در حال انجام و پیگیری است.
زرندی، از استقبال خوب بخش دارویی و صنایع غذایی از اجرای این طرح خبر داد و اضافه‌کرد: شرکت‌های خارجی به عنوان یکی از پتانسیل‌ها در این زمینه، مکرر با ما مکاتبه داشتند و با توجه به نیاز تولید کشور به فناوری، این شرکت‌ها می‌توانند با آوردن فناوری به عنوان آورده با کارخانه‌های موجود ثبت برند کنند.
ارتقای کیفیت تولیدات و ورود به بازارهای بین‌المللی
معاون وزیر صنعت، افزایش کیفیت و ارتقای استانداردهای تولید را از دیگر مزایای استفاده از این طرح عنوان کرد و یادآور شد: هر کالایی را که در بازارهای جهانی مطرح شود، خود به‌خود استانداردهای آن ارتقا پیدا خواهد کرد و در واقع اجرای این طرح، ضمن واردات فناوری‌های سطح بالاتر و استفاده از ظرفیت صادراتی، با در نظر گرفتن امتیازاتی موجب ترغیب و تشویق تولید نیز خواهد بود.
ضرورت حذف نگاه سختگیرانه به حوزه تولید و صادرات
زرندی در پایان ضمن ابراز امیدواری نسبت به رشد مثبت و قابل قبول تولید در سال جاری، ثبات اقتصاد کلان و حذف نگاه سختگیرانه به تولید و صادرات را در رسیدن به هدف ضروری و کمک‌کننده دانست.
وی اظهار داشت: هر زمانی که نگاه سختگیرانه یا بدبینانه به حوزه تولید ویا صادرات داشتیم از هدف رشد و رونق تولید بازمانده‌ایم، امروز نگاه ما در وزارت صنعت این است که با کاهش دخالت‌های بخش‌های مختلف در این حوزه‌ها، سرعت رشد تولید افزایش یابد.
تولید بدون کارخانه، توانمندی مهندسی- بازرگانی برای تولید برون‌سپاری شده با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی موجود کشور توسط اشخاص حقوقی که نسبت به طراحی محصول، بازاریابی و عرضه محصولات با نشان تجاری(برند) خاص اقدام می‌کنند، تعریف شده است.
همه فرایند صدور مجوز تولید بدون کارخانه در سامانه بهین‌یاب وزارت صنعت، معدن و تجارت (www.behinyab.ir) انجام می‌شود.