۸ سپتامبر، روز جهانی سوادآموزی است. به همین بهانه، سازمانهای داخلی و بینالمللی آمارهای مختلفی از وضعیت سوادآموزی در ایران و جهان منتشر کردهاند.
بر اساس گزارش بانک جهانی، در سال ۱۹۷۰، از هر ۱۰ فرد بزرگسال ۴ نفر بیسواد بودند. امروز این میزان به کمتر از دو نفر در هر ده نفر رسیده است. در تمام مناطق جهان، میزان باسوادی افزایش یافته است. باسوادی میان جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله نیز بیشتر از بزرگسالان است. به خصوص در جنوب آسیا، خاورمیانه و جنوب صحرای آفریقا.
در خاورمیانه نرخ باسوادی بزرگسالان ۸۰ درصد و نرخ با سوادی جوانان، ۹۳ درصد است.
در ایران نیز گزارش موسسه آمار یونسکو موید پیشرفت قابل ملاحظه در درصد باسوادی جوانان و بزرگسالان کشور در فاصله سالهای 2013 تا 2015 است، به طوری که درصد باسوادی جوانان 14 تا 24 سال با 0.45 درصد رشد از 97.77 به 98.22 رسیده و درصد با سوادی گروه سنی 25 تا 64 سال با 2.65 درصد رشد از 85.79 به 88.44 رسیده است.
علی باقرزاده، رئیس سازمان نهضت سوادآموزی درباره میزان بیسوادی در ایران میگوید:«سوادآموزی کشور در گروه سنی 10 تا 49 سال متمرکز شده است و طی 3.5 سال گذشته از حدود 3 میلیون و 500 هزار نفری که در سرشماری نفوس و مسکن سال 90 خود را بیسواد اعلام کرده بودند و حدود 7 درصد جمعیت این گروه سنی را تشکیل میدادند، حدود یک میلیون و 200 هزار بی سواد باقی ماندهاند که تقریبا 4 درصد جمعیت این گروه را شامل میشود.»
البته باقرزاده اردیبهشت سال ۹۳ در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم از وجود ۲۰ میلیون بیسواد مطلق و کمسواد در کشور خبر داده بود. او در آن زمان گفته بود: «9 میلیون و 719 هزار نفر بیسواد مطلق در کل کشور داریم که از این تعداد 3 میلیون و 456 هزار نفر در گروه سنی 10 تا 49 سال هستند و حدود 6 میلیون نفر بالای 50 سال هستند که هماکنون در برنامههای آموزشی این گروه در اولویت قرار ندارند البته این افراد اگر تمایل داشته باشند برنامههای سوادآموزی را برای آنها خواهیم داشت اما اینگونه نیست که ما به سراغ آنها برویم.11 میلیون کم سواد نیز در کشور داریم که تحصیلات آنها معادل دوره ابتدایی است، 7.5 میلیون نفر از این افراد زیر 50 سال هستند که میتوانند برگشت به بیسوادی داشته باشند و به جمعیت 3 میلیون و 456 هزار بیسواد زیر 50 سال اضافه شوند. 9 میلیون نفر نیز در کشور وجود دارند که تحصیلات آنها در حد دوره راهنمایی است. حدود 7 میلیون نفر از آنها زیر 50 سال هستند.» به این ترتیب از میان جمعیت ۷۰ میلیونی کشور، حدود ۳۰ میلیون نفر تحصیلاتشان حداکثر تا دوره راهنمایی است.
اسفندماه سال گذشته، بهزاد دماری،دبیر علمی سمپوزیوم ادغام مراقبتهای اجتماعی در نظام مراقبتهای اولیه نیز با بیان اینکه ۱۰ میلیون بیسواد مطلق در کشور داریم، گفته بود:«آمار مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که ۳.۵ میلیون نفر ترک تحصیلی در کشور داریم که البته آموزش و پرورش هیچ مسوولیتی را در قبال آن نمیپذیرد.»
