واردات برق به 1.8 برابر سال گذشته رسید؛ مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق میگوید: بهطور متعارف بین 400 تا 500 مگاوات واردات داشتهایم، اما امسال به عدد 650 مگاوات هم رسیده و قطعاً طی روزهای آتی به 700 مگاوات هم خواهد رسید که تقریباً 1.8 برابر سال گذشته است.
صنعت برق خاموشیهای متوالی را طی میکند؛ بهمنماه 1399، اردیبهشتماه امسال و ممکن است تا مدتها این وضعیت ادامه داشته باشد.
مسئولان این حوزه تحریم، کاهش بارندگی را دلیل خاموشیها میدانند؛ به گفته رجبی مشهدی تحریم و عدم توسعه نیروگاهی یکی از دلایل چالش کمبود برق در کشور است. از طرفی نیروگاههای برقابی در سال گذشته حدود 10 هزار مگاوات تولید برق داشتند، اکنون بهطور متوسط نباید بیش از 4 هزار مگاوات از برقابیها استفاده کنیم تا امکان تأمین برق در ماههای گرم پیشرو را داشته باشیم، بنابراین امسال به علت کاهش بارندگی 6 هزار مگاوات کاهش در تولید برق نیروگاههای برقابی داریم.
رجبی مشهدی قبلاً گفته بود: امسال 3 هزار مگاوات کمبود برق خواهیم داشت؛ از هماکنون نیازمند مدیریت مصرف مشترکان هستیم تا بتوانیم پیک را بدون خاموشی پشت سر بگذاریم.
او دلیل این کمبود را بارندگی کم در سال 1400 میداند: تا حدود ۳۴ درصد میزان مخازن برقآبیها نسبت به سال گذشته کمتر است. برای اینکه از واحدهای برقابی بینیاز شده و یا کمتر استفاده کنیم باید بین 6 هزارتا 10 هزار مگاوات نیروگاه جدید بسازیم که رقم سرمایهگذاری برای ساخت این میزان نیروگاه بیش از 230 هزار میلیارد تومان بوده که سرمایهگذاری بسیار سنگینی است.
حالا دولت تصمیم گرفته برق از آذربایجان و ترکمنستان وارد کند. بهگفته سخنگوی صنعت برق، از 20 خرداد واردات برق از جمهوری آذربایجان آغاز شده است؛ بهاین صورت که با سنکرون شدن خطوط انتقال برق مغان به شبکه برق جمهوری آذربایجان، واردات برق از این کشور آغاز شد. هماکنون ۷۳ مگاوات برق از این خط انتقال به شبکه داخلی ایران تزریق میشود. میزان برق وارداتی از این خط انتقال تا ۱۳۰ مگاوات در ساعت پیک مصرف قابلافزایش است.
همچنین حدود 140 مگاوات برق از ترکمنستان برای تأمین نیاز کشور وارد میشود.
بر پایه آخرین بررسیهای صورت گرفته در مرکز پژوهشهای اتاق تهران و نیز سندیکای صنعت برق کشور نشانگر آن است که ایران شانزدهمین تولیدکننده و نیز هجدهمین مصرفکننده برق جهان است. اما به دلایل مختلف همچنان صنعت برق ایران وضعیت نامساعدی را سپری میکند تا جایی که دسترسی بهموقع به برق به یکی از چالشهای فضای کسبوکار تبدیلشده است.
رضا پدیدار، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران معتقد است: براساس آخرین اطلاعات و آمارهای ارائهشده در پارلمان بخش خصوصی نشانگر آن است که این صنعت در آینده نیز با کسری بودجه هزینهای و سرمایهای مواجه خواهد شد که احتمالاً کار را سختتر نیز خواهد ساخت. البته بهخوبی میدانیم که صنعت برق ایران بهعنوان یک صنعت زیرساختی با چالشهای متعددی روبهرو بوده که برخی از آنها بهصورت مزمن باقیمانده و استمرار آنها موجب شده تا دسترسی به برق به یکی از چالشهای فضای کسبوکار ایران تبدیل شود و جایگاه ایران در رتبهبندی محیط کسبوکار را با تغییر مواجه کند.
حمیدرضا صالحی هم معتقد است: سوابق موجود اصلاحات ساختاری مکرر و خصوصیسازی ناکارآمد اتلاف بالا و بهرهوری پایین در بخشهای تولید انتقال و توزیع تداوم کسری بودجه و انباشت بدهی وزارت نیرو و رشد چشمگیر مصرف خانگی برق بهویژه در روزهای گرم سال و بهطور ویژه و اختصاصی به لحاظ پاندومی کرونا در روزهای پیک زمستان شماری از مهمترین مسائل صنعت برق در سالیان اخیر بوده که یکی از علل نمود و تداوم آنها نابسامانیهای موجود در اقتصاد صنعت برق کشور بوده و تبیین آن نیازمند تجزیهوتحلیل جریان مالی این صنعت با توجه به عملکرد بودجه وزارت نیرو است.