کشور کوچک اما پیشرفته سنگاپور مدتی است که رویای تبدیل شدن به یک قطب تجارت الکترونیک در سطح آسیا و جهان را در سر می‌پروراند، اما احتمالاً در این مسیر با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.
با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا و دگرگون شدن رفتار مصرف‌کنندگان در اقصی نقاط جهان، هرروز تعداد بیشتری از شهروندان کشورهای جنوب شرق آسیا به خرید آنلاین روی می‌آورند و اقتصاد دیجیتال در این منطقه طی ماه‌های اخیر شاهد رشد چشمگیری بوده است.
بن کینگ، مدیر منطقه‌ای شرکت گوگل در سنگاپور، درباره رشد روزافزون تجارت الکترونیک در جنوب شرق آسیا و فرصتی که در این میان نصیب سنگاپور شده است، می‌گوید: «تجارت الکترونیک در جنوب شرق آسیا در حال جهش است. اما چیزی که می‌تواند سنگاپور را متمایز کند، سیاست‌های و ابتکاراتی است که به فراهم‌سازی یک محیط مناسب برای شکوفایی صنعت دیجیتال و اقتصاد دیجیتال کمک می‌کنند.»
اما این فعال صنعت دیجیتال در عین حال خاطرنشان می‌کند که دولت-شهر سنگاپور با کمبود شدید نیروی کار ماهر در صنعت دیجیتال –که برای تبدیل شدن به یک بازیگر جهانی در عرصه تجارت الکترونیک کاملاً حیاتی است- دست‌وپنجه نرم می‌کند. دولت سنگاپور برای فائق آمدن بر این چالش مهم، تفاهم‌نامه‌هایی را برای همکاری با شرکت گوگل به‌منظور آموزش مهارت‌های شغلی لازم به شهروندان سنگاپوری که در پی ورود به مشاغل دیجیتال هستند، به امضا رسانده است.
بن کینگ در این خصوص تأکید می‌کند: «چالش مهمی که ما در مسیر تبدیل شدن سنگاپور به یک قطب واقعی و تأثیرگذار منطقه‌ای در حوزه تجارت الکترونیک شاهدش هستیم، مسئله توسعه ظرفیت‌های نیروی کار است. در اینجا مسئله اصلی لزوماً کمبود شغل‌های دیجیتال نیست، بلکه کمبود مهارت‌های دیجیتال است. در حال حاضر کمک کردن به نیروی کار برای ایجاد و تقویت مهارت‌های دیجیتال برای در اختیار گرفتن شغل‌های موجود، یک نیاز فوری به شمار می‌آید.»
شرکت گوگل بر اساس تفاهم‌نامه‌هایی که با دولت سنگاپور منعقد کرده است، تمرکز خود را بر کمک کردن به آموزش مهارت‌های جدید به افرادی که از همه‌گیری ویروس کرونا ضربه خورده‌اند، قرار داده است. بن کینگ که به‌عنوان مدیر منطقه‌ای گوگل در سنگاپور مسئولیت مهمی در اجرای طرح ارتقای مهارت‌های دیجیتال نیروی کار سنگاپور دارد، در این خصوص می‌گوید: «ما این برنامه را طراحی کرده‌ایم تا بتوانیم به دگرگونی‌های مرتبط با همه‌گیری ویروس کرونا واکنش فوری نشان دهیم. این برنامه واقعاً افرادی را در بر می‌گیرد که [در جریان بحران کرونا] شغل خود را از دست داده‌اند. در این برنامه فرصتی برای آنها فراهم می‌شود تا بتوانند ظرف یک دوره 6 الی 9 ماهه مهارت‌های لازم را بیاموزند. چیزی که ما تلاش می‌کنیم انجامش دهیم، این است که مهارت‌هایی را توسعه دهیم که فکر می‌کنیم برای توسعه و تکامل تجارت الکترونیک در سطح منطقه، اساسی هستند.»
در بحبوحه همه‌گیری کرونا، روند صعودی آمار کاربران اینترنت در کشورهای جنوب شرق آسیا با سرعت زیادی ادامه یافته است. بر اساس گزارش مشترک گوگل، هلدینگ تماسِک سنگاپور و شرکت مشاوره مدیریت «بین اند کامپنی» از روند توسعه تجارت الکترونیک در جنوب شرق آسیا، تنها در سال گذشته میلادی حدود 40 میلیون نفر به آمار کاربران اینترنت در این منطقه افزوده شده است. گردآورندگان این گزارش تأکید کرده‌اند که همه‌گیری ویروس کرونا، اقبال گسترده شهروندان کشورهای جنوب شرق آسیا به اینترنت و فعالیت‌های آنلاین را به دنبال داشته است.
گزارش مشترک گوگل، تماسِک و بین اند کامپنی نشان می‌دهد که در سال 2020 حدود 36 درصد از مصرف‌کنندگان خدمات آنلاین در جنوب شرق آسیا، مصرف‌کنندگان جدید بوده‌اند که 90 درصد از آنها اعلام کرده‌اند که تمایل دارند پس از پایان همه‌گیری ویروس کرونا همچنان از خدمات آنلاین و دیجیتال استفاده کنند.
به گفته «سلنا لینگ» اقتصاددان ارشد شرکت خدمات مالی و بانکداری OCBC سنگاپور، برای اینکه سنگاپور بتواند از روند رو به رشد آمار مصرف‌کنندگان خدمات دیجیتال در جنوب شرق آسیا بهره اقتصادی ببرد، چندین عامل باید در کنار هم قرار گیرند. وی در این خصوص توضیح می‌دهد: «ما برای این منظور به یک جمعیت نسبتاً مسلط به اینترنت، ضریب نفوذ بالای تلفن همراه و دسترسی خوب به اینترنت با قیمت مناسب نیاز داریم. علاوه بر این، ارائه خدمات و کالاهای خوب نیز ضروری است.»
دولت سنگاپور قصد دارد در راستای راهبرد تبدیل شدن این کشور کوچک به یک قطب منطقه‌ای تجارت الکترونیک، تا سال 2025 دو شبکه اینترنت نسل پنجم (5G) را در کشور برقرار کند. اینترنت نسل پنجم امکان دسترسی پایدار به اینترنت با سرعتی بسیار بالاتر از سرعت کنونی را فراهم می‌کند. وزرت تجارت و صنعت سنگاپور می‌گوید این دو شبکه اینترنت نسل پنجم در واقع نقش ستون فقرات اقتصاد دیجیتال را در سنگاپور ایفا کرده و به تقویت ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های این کشور برای مدیریت حجم عظیمی از سفارشات بین‌المللی کمک خواهند کرد.
سلنا لینگ با اشاره به اینکه دولت سنگاپور با در پیش گرفتن راهبرد «کشور هوشمند»، رهبری تلاش‌ها برای تبدیل شدن سنگاپور به قطب تجارت الکترونیک در آسیا را برعهده گرفته است، می‌گوید: «اقتصاد دیجیتال، دولت دیجیتال و جامعه دیجیتال سه رکن یک کشور هوشمند هستند. بنابراین راهبرد کشور هوشمند همه الزامات برای موفقیت در راهبرد تجارت الکترونیک [تبدیل شدن سنگاپور به قطب تجارت الکترونیک آسیا] را در خود جای داده است.»