اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکت‌‌ها در ایران چگونه است؟

کمیسیون مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق ایران گزارشی با عنوان «ارزیابی وضعیت فعلی اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکت‌‌ها در ایران» منتشر کرد.

در ابتدای این گزارش به ضرورت و اهمیت توجه به مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در شرایط موجود جهان و فضای جدید کسب‌وکارها اشاره شده است که شرکت‌های بزرگ و کوچک می‌خواهئد نوعی توازن بین بخش‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی اسجاد کنند. مسئولیت اجتماعی شرکت به معنی فراتر رفتن از حداقل چارچوب‌های قانونی است. در چند سال اخیر در اکثر کشورها، به ویژه در کشورهای صنعتی، جنبش مسئولیت‌پذیری اجتماعی و جنبش‌های اعتراضی نسبت به قدرت سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ بسیار چشمگیر بوده است، به نحوی که مباحث مهمی در مورد نقش تجارت‌های بزرگ در مردمسالاری و توسعه به وجود آورده است.

در بخشی از این گزارش عنوان شده که مفهوم مسئولیت‌ اجتماعی در سال‌های اخیر در ایران نیز رواج فراوانی داشته و تلاش شرکت‌ها برای ایفای تعهدات خود در مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی افزایش معناداری داشته است.

 اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، در تلاشی نظام‌مند جهت ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای برنامه‌ریزی فعالان کسب‌وکار و همه کسانی که ایفای مسئولیت اجتماعی را گامی مهم در اعتلای جامعه و کسب‌وکارهای ایرانی می‌دانند، اقدام به تشکیل کمیسیون تخصصی مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی کرده تا با پشتیبانی از پژوهش‌های مرتبط با مسئولیت اجتماعی و انتشار گزارش‌های تحلیلی، زمینه ترویج بیش از پیش این بعد مهم از کسب و کار را فراهم سازد.

در این گزارش آمده است: در ایران مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها، در چارچوب‌ها و مفاهیمی مانند وام‌های قرض‌الحسنه، وقف و ... نمود یافته است. البته وقف به عنوان یک سنت اسلامی، معمولاً محدود به ساخت مسجد یا مدرسه بوده است و صاحبان صنایع تجار و در ساخت و تأمین هزینه‌های این اماکن مشارکت داشته‌اند. به‌طور کلی کلی شرکت‌های ایرانی را می‌توان در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتی به چهار دسته مسئولیت‌ناپذیر و غیرقانونی، حداقل مسئولیت، ناقص و راهبردی تقسیم کرد.

شرکت‌هایی که در دسته راهبری تقسیم می‌شوند موضع‌گیری نظام‌مند در حوزه‌های متنوع برای عملکرد برتر دارند. انگیزه آنها راهبردی و یا ابزاری است. به این معنی که آنها مشخصاً حوزه‌هایی را که معتقدند باعث افزایش عملکرد مالی شرکت می‌شود تحت پوشش قرار می‌دهند. شرکت در فرایندها و ساختارهای خود ملزم به رعایت مسئولیت اجتماعی می‌شود و می‌تواند شرکای قوی‌تری جذب کند. این شرکت‌ها اغلب دارای خط‌مشی‌های اخلاقی قوی هستند. آنها در جستجوی راه‌های سازگاری با محیط زیست از طریق برنامه‌هایی چون ایزو، برنامه‌های بازیافت، ایجاد راهکارهایی برای استفاده از ضایعات و توسعه بیشتر محصولات سبز هستند. همکاری با محیط اجتماعی معمولاً یکی دیگر از اهداف این شرکت‌ها است.

متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.