جواد هدایتی، مدیرکل ترانزیت و حملونقل بینالمللی سازمان راهداری و حملونقل جادهای گفته: در حال حاضر در دو مرز شمالی یعنی پایانههای مرزی دوغارون در استان خراسان رضوی و ماهیرود در استان خراسان جنوبی بعد از تصرف توسط طالبان ظرف چند روز مبادلات شروعشده و وضعیت این مرزها به حالت قبل از تصرف رسیده و شرایط عادی است.
هدایتی در گفتوگو با «ایسنا» درباره مرز میلک گفته است: در مرز میلک در سیستان بلوچستان ازآنجاییکه اخیراً به تصرف درآمده و هنوز درگیری در آنجا وجود دارد، شرایط عادی نیست و به نظر میرسد طی چند روز آینده با برقراری امنیت بیشتر به حالت عادی برگردد.
مدیرکل ترانزیت و حملونقل بینالمللی سازمان راهداری و حملونقل جادهای ادامه میدهد: طالبان برای بازگشایی مرز اعلام آمادگی کردهاند و ما هم شرایطی را به آنها اعلام کردیم که باید امنیت برقرار شود و وضعیت پایانههای مرزی را مدیریت کنند و اگر این اتفاق بیافتد، تصمیمگیریهای لازم در این خصوص از طریق مجاری داخلی اتخاذ خواهد شد و هماکنون ترددهایی در حال انجام است و در حال ارزیابی برای برقراری تردد پایدار هستیم.
یکماه قبل سازمان راهداری در ابلاغیهای از تعطیلی مرزهای ماهیرود و دوغارون گفته بود، حالا این مرزها به روال عادی بازگشته و به گفته هدایتی مراوده تجاری برقرار است، ولی هنوز مرز جنوبی ایران و افغانستان، یعنی مرز میلک تعطیل است.
افغانستان در حال حاضر پنجمین مقصد عمده صادرات کالاهای ایرانی است و پیشبینی میشود که ارزش صادرات ایران به این کشور تا پایان امسال به سه میلیارد دلار برسد.
صادرات و واردات با افغانستان بهصورت ترانشیپمنت انجام میشود، بدین ترتیب که کامیونهای ایرانی بار خود را در مرز تخلیه و کامیونهای افغان آن را برای رسیدن به مقصد حمل میکنند.
پایانه مرزی میلک در محدوده شهرستان هیرمند، در نزدیکی روستای میلک و در فاصله ۲۶۱ کیلومتری زاهدان، در جوار رودخانه مرزی مشترک پریان و در نزدیکی شهر زرنج مرکز ولایت نیمروز افغانستان قرار دارد. این گمرک بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی در سال ۸۴ در زمینی به مساحت ۱۲.۵ هکتار، با هدف توسعه حمل مسافر و ترانزیت کالا در جنوب شرق کشور و توسعه مبادلات منطقهای، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایجاد شده است.
از طرفی دوغارون یکی از مهمترین مرزهای صادراتی ایران و مهمترین مرز زمینی افغانستان برای ارتباط با دنیای خارج بهویژه اروپا و کشورهای حوزه خلیجفارس است. این مرز یکی از مهمترین معبرها در مسیرهای ترانزیتی مهم جهان از جمله کریدور حملونقل بینالمللی شمال- جنوب و کریدور حملونقل اروپا، قفقاز، آسیا، کریدور ۱۶ هزار کیلومتری جاده ابریشم و کریدور ریلی و بزرگراه آسیایی است.
مرز دیگر ایران و افغانستان گمرک ماهیرود- ابونصر فراهی است؛ استان خراسان جنوبی ۳۳۱ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان دارد و ولایت فراه و گمرک ابونصر فراهی در افغانستان هممرز با شهرستان سربیشه در خراسان جنوبی است که بهعنوان سومین معبر رسمی ایران با کشور افغانستان شناخته میشود و تا قبل از تحولات اخیر در افغانستان، روزانه ۶۰۰ دستگاه کامیون از این مرز ترانزیت میشدند.