جادههای ایران، هنوز شبح مرگ را در سایه دارند. روزی نیست که در ایران شاهد مرگ افراد در جادهها براثر تصادفات رانندگی نباشیم و حالا در روزهای پایانی تعطیلات سالانه تعداد تلفات به بالاترین حد خود رسیده و شهریور ماه را مانند سالهای گذشته تبدیل به خونین ترین ماه جادههای کرده است.
در ایران حدود ۱۷ هزار نفر بر اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست میدهند و هنوز کاهش تلفات رانندگی با درصد های ناچیز دو یا سه درصد همراه شده است.
در این بین برخی استانهای ایران صاحبان مرگبار ترین جادهها و خیابانهای ایران هستند. سمنان، مرکزی، کرمان، ایلام، قزوین، بوشهر، فارس، خراسان شمالی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان ده استانی هستند که بیشترین میزان تلفات رانندگی براساس معیار صدهزار نفر را دارند. سازمان پزشکی قانونی کشور عمدتا آمار متوفیات حوادث رانندگی را بر حسب فراوانی تلفات در هر استان و بدون در نظر گرفتن معیار صد هزار نفر جمعیت اعلام می کند، اما در این شیوه از محاسبات، آمار تلفات بر حسب هر صدهزار نفر جمعیت در هر استان اعلام می شود تا میزان واقعی تر تلفات رانندگی در هر استان مشخص شود.
در این شیوه نشان داده می شود که به عنوان نمونه استان سمنان بیشترین تلفات را در حوادث رانندگی داشته که دلیل آن تردد بالا از محورهای مواصلاتی این استان است.براساس آمار رسمی، در سال گذشته به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت 45.2 نفر در استان سمنان جان خود را از دست داده اند در حالیکه این رقم در استان تهران 9.6 نفر است.
آمار تلفات حوادث رانندگی در استان تهران طی سال 1394، یک هزار و 213 نفر و در استان سمنان طی همین مدت ۳۰۴ نفر بوده است.
اهمیت این آمار زمانی مشخص میشود که آن را با معیار خودکشی هر نفر به ازای هر صدهزار نفر مقایسه کنیم. در ایران آمار مشخصی از میزان خودکشی مشخص نیست، اما براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی سالانه کشورهای جهان براساس معیار خودکشی به ازای هر صد هزار نفر طبقه بندی میشوند و براساس آن لیتوانی کشوری است که بالاترین میزان خودکشی را دارد، با نرخ ۶۸ نفر به ازای هر صد هزار نفر.
در میان کشورهایی که بیشترین خودکشی را دارند نام برخی کشورهای توسعه یافته آسیایی و اروپایی نیز دیده میشود و کشورهایی مانند ژاپن، کره جنوبی، فنلاند به ترتیب با ۳۴ ، ۲۹ نفر و ۳۱ نفر به ازای هر صد هزار نفر از جمله کشورهایی هستند که آمار بالایی در خودکشی دارند. در این بین کشور فرانسه با ۲۳ خودکشی به ازای هر صد هزار نفر یکی از بالاترین میزان خودکشی در اروپا را دارد. این آمار در شرایطی است که استان سمنان به تنهایی با ۴۵.۲ نفر در هر صد هزار نفر بالاترین میزان تلفات رانندگی در ایران را دارد و نزدیک به دو برابر نرخ خود کشی در فرانسه.
در دو نمودار زیر، نرخ تلفات رانندگی به ازای هر صد هزار نفر در شهرهای ایران و نرخ خودکشی به ازای هر صد هزار نفر در کشورهای منتخب را مشاهده کنید.
علاوه بر این در شهریور ماه به مانند سالهای قبل، تعداد تلفات رانندگی به شکل قابل توجهی افزایش مییابد. سازمان پزشکی قانونی با اشاره به مرگ روزانه ۵۵.۴ تن در تصادفات شهریورماه سال جاری، اعلام کرد که بررسی انجام گرفته در ۱۰سال اخیر نشان از ۲۲هزار کشته طی این مدت در حوادث رانندگی کشور دارد.
با توجه به افزایش حجم سفرها در آخرین ماه از فصل تابستان و بالا رفتن میزان تردد در جادههای کشور شاهد آن هستیم که بیشترین آمار حوادث رانندگی و تلفات ناشی از آن نیز در این ماه به ثبت میرسد. در ١٠سال گذشته (١٣٨٥ تا ١٣٩٤) ٢٢هزار و ٦٨٤ تن در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند که این رقم ١٠,٨درصد از کل تلفات رانندگی این مدت را در برمیگیرد.
براساس این گزارش هر چند طی ١٠ سال اخیر همواره شاهد کاهش آمار تلفات حوادث رانندگی در شهریور هر سال نسبت به سال قبل از آن بودهایم، به نحوی که این آمار از سههزار و ٢٤٠ کشته در سال ١٣٨٥ به یکهزار و ٧١٨ کشته در سال ١٣٩٤ رسیده است؛ اما تلفات تصادفات در شهریور ماه همچنان رقم قابل توجهی را به خود اختصاص میدهد.
همچنین، بررسیهای صورت گرفته نشان میدهد که میانگین مرگ روزانه افراد در حوادث رانندگی شهریور ماه از ایام نوروز نیز بیشتر است. بهعنوان نمونه در سال گذشته (١٣٩٤)، ٩٦٨ تن در حوادث رانندگی نوروز جان باختند که میانگین روزانه آن برابر با ٤٨.٤ تن گزارش شده، این در حالی است که آمار تلفات شهریور ماه همان سال یکهزار و ٧١٨ تن یعنی روزانه ٥٥.٤ تن بوده است.
در١٠ سال گذشته (١٣٨٥ تا ١٣٩٤) بهطورکلی ٢١٠هزار و ٦٧٧ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند که ٢٢هزار و ٦٨٤ نفر آن تنها مربوط به ماه شهریور است.